ΚΑΙΡΟΣ

Times και Spectator για το νέο γεωστρατηγικό ρόλο της Ελλάδας στη Μέση Ανατολή

Λονδίνο, Θανάσης Γκαβός

Το νέο γεωπολιτικό τοπίο που σχηματίζεται στην ευρύτερη Μέση Ανατολή με την Ελλάδα να καταλαμβάνει χώρο που εγκαταλείπουν οι ΗΠΑ επιχειρεί να παρουσιάσει η βρετανική εφημερίδα Times σε δημοσίευμα με τίτλο «Γεφυρώνοντας τον Κόλπο: γιατί η Ελλάδα κάνει νέους φίλους στη Μέση Ανατολή».

Αρχικά γίνεται αναφορά στις πρόσφατες κοινές στρατιωτικές ασκήσεις της Ελλάδας με τη Σαουδική Αραβία, καθώς και με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ισραήλ, που κορυφώθηκαν με τη συμβολική πτήση μαχητικών των τριών χωρών πάνω από την Ακρόπολη.

Με την επιβεβαίωση του δανεισμού του πυραυλικού συστήματος Patriot από την Αθήνα προς τη Σαουδική Αραβία, γράφουν οι Times, η Ελλάδα «στην ουσία αναλαμβάνει έναν αμυντικό ρόλο που συνήθως παίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες».

Το δημοσίευμα σχολιάζει ότι η Ελλάδα μέχρι πιο πρόσφατα ήταν ο βασικός ευρωπαϊκός υποστηρικτής του παλαιστινιακού σκοπού και ότι για το λόγο αυτό εξαιρέθηκε από το πετρελαϊκό μποϊκοτάζ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΑΕ τη δεκαετία του 1970.

Πλέον, το γεγονός ότι και οι τρεις αυτές χώρες βρίσκονται στην ίδια μεριά με το Ισραήλ είναι μια ένδειξη του πώς διαμορφώνεται μια νέα στρατηγική τάξη στην περιοχή, καθώς διαδοχικοί Αμερικανοί πρόεδροι χάνουν το ενδιαφέρον τους και στρέφουν την προσοχή τους στο μέτωπο με την Κίνα.

Κοινός παρονομαστής των νέων σχέσεων που αναπτύσσει η Ελλάδα είναι οι διαφορές των ενδιαφερομένων χωρών με την Τουρκία. Οι Σαουδάραβες βλέπουν την Άγκυρα ως αντίζηλο για την ηγεσία του σουνιτικού μουσουλμανικού κόσμου. Τα δε ΗΑΕ περιγράφονται ως η κινητήρια δύναμη πίσω από αυτές τις νέες στενές σχέσεις, λόγω της επιθετικής αντίθεσής τους στην τουρκική στήριξη του πολιτικού Ισλάμ και της προσπάθειάς τους να μειωθεί η εξάρτηση από την «ομπρέλα ασφαλείας» των ΗΠΑ.

Τα Εμιράτα, ως εκ τούτου, έχουν βρει εταίρους που ελπίζουν ότι είναι πιο αξιόπιστοι, δηλαδή το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος και η Σαουδική Αραβία υπό τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, σχολιάζει το άρθρο.

Το δημοσίευμα αναφέρει επίσης πως στην Ελλάδα ο ΣΥΡΙΖΑ επέκρινε τη συμφωνία για τους Patriot, αλλά ως κυβέρνηση είχε υπογράψει τη δική του εξοπλιστική συμφωνία με το Ριάντ.

Οι Times επισημαίνουν, πάντως, πως Ελλάδα και Κύπρος αναλαμβάνουν ρόλο ασφαλείας με τις χώρες του Κόλπου ενώ άλλες δυτικές χώρες αποτραβιούνται, με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Διεθνών Σχέσεων (ECFR) να συστήνει σε έκθεσή του προς τα κράτη μέλη της ΕΕ τον περασμένο μήνα αποφυγή εμπλοκής στην αντιπαλότητα για την περιφερειακή ηγεσία μεταξύ ΗΑΕ και Τουρκίας.

Συντάκτρια της έκθεσης του ECFR δηλώνει στην εφημερίδα πως η Τουρκία αντιμετωπίζεται με δυσπιστία και ως «προβληματικός» παίκτης, ενώ για τη Σαουδική Αραβία οι δεσμοί με την Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες έχουν γίνει πιο σημαντικοί υπό το φως των ψυχρότερων σχέσεων με τις ΗΠΑ με αφορμή τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εν τω μεταξύ, στο νέο τεύχος του περιοδικού Spectator ο αναπληρωτής διευθυντής μεγάλης κυκλοφορίας εβραϊκής εφημερίδας της Βρετανίας Τζέικ Σίμονς γράφει πως η μεγάλη αμυντική συνεργασία Ισραήλ-Ελλάδας που επιβεβαιώθηκε προ ημερών πρέπει να αποτελέσει δίδαγμα για άλλα ευρωπαϊκά κράτη.

Κάνει αναφορά στις τουρκικές προκλήσεις σε βάρος της Ελλάδας από επιθέσεις στον κυβερνοχώρο και φιλοπολεμικές ενέργειες της τουρκικής ακτοφυλακής και ναυτικού έως τις εισβολές σε διαφιλονικούμενα οικόπεδα υδρογονανθράκων και την παρεμπόδιση διέλευσης Ελλήνων αξιωματούχων από τον τουρκικό εναέριο χώρο. Προσθέτει τις παρεμβάσεις «σε στιλ Πούτιν» του Ερντογάν στη Συρία και στον Καύκασο, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η συνεργασία της Αθήνας με το Ισραήλ «έχει νόημα».^

Για το Ισραήλ η Τουρκία έχει μεταλλαχθεί σε «στρατηγικό εχθρό», συμπληρώνει ο συντάκτης, μεταξύ άλλων λόγω της σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, της σχέσης της Άγκυρας με το Κατάρ, βασικού υποστηρικτή της Χαμάς και λόγω της αντιπαλότητας της Τουρκίας με τα ΗΑΕ, πλέον του πιο στιβαρού συμμάχου του Ισραήλ στην περιοχή.

Όπως επισημαίνει, η διμερής συνεργασία σε ευρύ φάσμα τομέων δείχνει ότι η Ελλάδα κατανόησε πως το Ισραήλ μπορεί να λειτουργήσει ως διπλωματική γέφυρα για καλύτερες σχέσεις με φιλικά κράτη του Κόλπου, με σπουδαία γεωπολιτική σημασία.

Υπό το πρίσμα αυτό ο κ. Σίμονς καλεί τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη να σταματήσουν να υποκύπτουν έναντι του Ιράν και να ακολουθήσουν την Ελλάδα στη συνειδητοποίηση της σημασίας της αγαστής σχέσης με το Ισραήλ.

Καταλήγει δε με τη φράση του Τσώρτσιλ: «Καμία άλλη πόλη δεν έχει μετρήσει περισσότερο για την ανθρωπότητα από την Αθήνα και την Ιερουσαλήμ. Προσωπικά πάντα ήμουν στο πλευρό και των δύο».