ΚΑΙΡΟΣ

Ποιός είναι ο «ισχυρός» των Ταλιμπάν που ίσως θα είναι ο νέος πρόεδρος του Αφγανιστάν

Ο Αμπντούλ Γκάνι Μπαραντάρ, ο ηγέτης των Ταλιμπάν που απελευθερώθηκε από φυλακή του Πακιστάν κατόπιν αιτήματος των ΗΠΑ πριν από τρία χρόνια, αναδείχθηκε αδιαμφισβήτητος νικητής του 20ετούς πολέμου.

Ενώ ο Haibatullah Akhundzada είναι ο γενικός ηγέτης των Ταλιμπάν, ο Baradar είναι ο πολιτικός του επικεφαλής και το πιο αναγνωρίσιμο πρόσωπο των Ταλιμπάν.

Πηγαίνοντας από το γραφείο του στη Ντόχα στην Καμπούλ το βράδυ της Κυριακής, σχολίασε με αφορμή την πτώση της Καμπούλ, ότι η πραγματική δοκιμή των Ταλιμπάν μόλις ξεκίνησε και ότι έπρεπε να υπηρετήσουν το έθνος.

Η επιστροφή του Μπαραντάρ στην εξουσία ενσαρκώνει την αδυναμία του Αφγανιστάν να ξεφύγει από τα αιματηρά δεσμά του παρελθόντος του. 

Γεννημένος στην επαρχία Ουρουζγκάν το 1968, πολέμησε στο Αφγανικό μουτζαχεντίν ενάντια στους Σοβιετικούς τη δεκαετία του 1980.

Αφού οι Ρώσοι εκδιώχθηκαν το 1989 και η χώρα έπεσε σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ αντιπάλων πολέμαρχων, ο Μπαραντάρ δημιούργησε μια μεδράσα (ισλαμικό ιεροδιδασκαλείο) στο Κανταχάρ με τον πρώην διοικητή και φημισμένο κουνιάδο του, Μοχάμαντ Ομάρ. Μαζί, οι δύο ίδρυσαν τους Ταλιμπάν, ένα κίνημα με επικεφαλής νέους Ισλαμιστές αφιερωμένο στη θρησκευτική κάθαρση της χώρας και τη δημιουργία ενός εμιράτου.

Γεμάτοι από θρησκευτική τιμή, ευρύ μίσος για τους πολέμαρχους και ουσιαστική υποστήριξη από την υπηρεσία του Πακιστάν Intelligence Intelligence (ISI), οι Ταλιμπάν ήρθαν στην εξουσία το 1996 μετά από μια σειρά κατακτήσεων των πρωτευουσών των επαρχιών.

Ο Μπαραντάρ, αναπληρωτής του Μουλά Ομάρ, ήταν ο βασικός αρχιτέκτονας αυτών των νικών.

Ο Μπαραντάρ ανέλαβε διαδοχικά στρατιωτικούς και διοικητικούς ρόλους στο πενταετές καθεστώς των Ταλιμπάν, και μέχρι να εκδιωχθεί από τις ΗΠΑ και τους Αφγανούς συμμάχους του, ήταν αναπληρωτής υπουργός Άμυνας.

Κατά τη διάρκεια της 20χρονης εξορίας των Ταλιμπάν, είχε τη φήμη ενός ισχυρού στρατιωτικού ηγέτη και μετείχε στις επαφές με δυτικούς διπλωμάτες ως ανασυσταθείσα ηγεσία των Ταλιμπάν στην εξορία.

Η κυβέρνηση Ομπάμα, ωστόσο, φοβόταν περισσότερο τη στρατιωτική του εμπειρία παρά τις δήθεν μετριοπαθείς τάσεις του. Η CIA τον εντόπισε στο Καράτσι το 2010 και τον Φεβρουάριο του ίδιου έτους έπεισε την ISI (πακιστανικές μυστικές υπηρεσίες) να τον συλλάβει.

Το 2018, ωστόσο, η στάση της Ουάσινγκτον άλλαξε και ο Αφγανός απεσταλμένος του Ντόναλντ Τραμπ, Ζαλμάι Χαλιλζάντ, ζήτησε από τους Πακιστανούς να απελευθερώσουν τον Μπαραντάρ για να μπορέσει να ηγηθεί των διαπραγματεύσεων στο Κατάρ, με βάση την πεποίθηση ότι θα συμβιβαζόταν με μια συμφωνία κατανομής εξουσίας.

Ο Μπαραντάρ υπέγραψε τη συμφωνία της Ντόχα με τις ΗΠΑ τον Φεβρουάριο του 2020,  την οποία χαιρέτισε η κυβέρνηση Τραμπ ως μια σημαντική πρόοδος προς την ειρήνη, αλλά η οποία τώρα φαίνεται απλώς ως στάδιο για τη συνολική νίκη των Ταλιμπάν.

Τη συμφωνία των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν να μην πολεμήσουν μεταξύ τους υποτίθεται ότι θα ακολουθούσαν συνομιλίες για την κατανομή της εξουσίας μεταξύ των Ταλιμπάν και της κυβέρνησης της Καμπούλ, Ashraf Ghani.

Αυτές οι συνομιλίες σκόνταψαν και είναι σαφές τώρα ότι ο Μπαραντάρ και οι Ταλιμπάν κερδίζουν χρόνο, περιμένοντας τους Αμερικανούς να φύγουν και να εξαπολύσουν μια τελική επίθεση. 

Πηγή: Guardian