ΚΑΙΡΟΣ

Όταν δεν υπάρχει ατομική ευθύνη, κυριαρχεί το «νίπτω τας χείρας»

Του Φώτη Καρύδα*

Η 5η Απριλίου μπορεί να μη συνδέεται με κάποια αξιομνημόνευτη επέτειο για τη χώρα μας, αλλά για τους μελλοντικούς αναλυτές για την εποχή του Covid19 θα αποτελεί πεδίο αναφοράς. Πρόκειται για την ημερομηνία που, για την Ελλάδα, θα σηματοδοτήσει το άνοιγμα του λιανεμπορίου, ώστε σιγά σιγά να υπάρξει μία προσπάθεια επιστροφής στην κανονικότητα. Μία κανονικότητα, όμως, που για να επιτευχθεί απαιτείται ατομική ευθύνη και υπευθυνότητα. Και αλληλεγγύη, θα πρόσθετα.  

Το μεγάλο χρονικό διάστημα των περιορισμών είναι λογικό να έχει οδηγήσει τον πολίτη στα όριά του και να θεωρεί ότι πλήττεται η ατομική του ελευθερία. Επειδή η ατομική ελευθερία, χάρη στο κίνημα του Διαφωτισμού, έχει εδραιωθεί στην Ευρώπη, και σίγουρα δεν κινδυνεύει από την Covid19, ας σκεφτούμε τους εκατοντάδες ανθρώπους που βρίσκονται στα νοσοκομεία και προσπαθούν να αναπνεύσουν. Ας σκεφτούμε τους ανθρώπους που καταστρέφονται οικονομικά λόγω του παρατεταμένου «λουκέτου». Είναι οι συγγενείς, οι φίλοι μας, οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας. Για όλους αυτούς, και για εμάς, πρέπει να δείξουμε ατομική ευθύνη και υπευθυνότητα σε αυτή την προσπάθεια που κάνει η Κυβέρνηση για το άνοιγμα της αγοράς.

Ατομική ευθύνη και υπευθυνότητα όμως αποτελούν άγνωστες λέξεις για την αξιωματική αντιπολίτευση. Ας μη ξεχνάμε ότι ο αρχηγός της Αλέξης Τσίπρας θα έσκιζε μνημόνια, θα βάραγε νταούλια στους Ευρωπαίους για να χορεύουν, θα έλεγε «go back madame Merkel». Όταν έφτασε η ώρα να περάσει από το… ταμείο, και να διαπιστώσει ότι τα σχέδια του αποτελούσαν όνειρα θερινής νυκτός, καμία αίσθηση ατομικής ευθύνης για τους ανθρώπους που, δημαγωγικά, παγίδευσε. Με εντυπωσιακή αλαζονεία, αυτός και η ομάδα του, πέρασαν σε ανυπόστατα δημοψηφίσματα, «αγάπη μου έκλεισα τις τράπεζες», ορέγονταν ντου σε θυρίδες τραπεζών και στο νομισματοκοπείο, έλεγχο της ενημέρωσης, και, μέσα από την «υπόθεση Novartis», αποπειράθηκαν να καταδικάσουν μία ολόκληρη παράταξη.  Επιχείρησαν να στήσουν ένα καθεστώς που θα βασιζόταν στην «ενοχή» των άλλων και στη δική τους «αθωότητα». Και αφού οι ίδιοι είναι «αθώοι», σα να προέρχονται από παρθενογένεση, θα έκαναν ό,τι γουστάρουν χωρίς να δώσουν πουθενά λογαριασμό.  

Κι εκεί που, με καλή πρόθεση, έχεις πει «ας τα αφήσουμε όλα αυτά στο παρελθόν ήταν νέοι και άμαθοι», βλέπεις ότι δεν είναι πρόθυμοι να μάθουν από τα λάθη τους και να βελτιωθούν για το καλό του κοινωνικού συνόλου. Ο νέος κορωνοϊός «χτυπάει» την πόρτα της ανθρωπότητας, και η Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες χώρες του πλανήτη, βρίσκεται αντιμέτωπη με τον «αόρατο εχθρό». Αυτή την ύστατη στιγμή, ένας εχέφρων πολίτης θα περίμενε η αντιπολίτευση να σταθεί αρωγός της κυβέρνησης ώστε, με αλληλεγγύη, να βγει η χώρα από το αδιέξοδο. Κι ύστερα πατώντας πάνω σε αυτό το «χέρι βοηθείας» ας διεκδικήσει την εξουσία. Όταν όμως λέγεσαι Αλέξης Τσίπρας και προσπαθήσεις να διατηρήσεις την ηγεσία ενός συνονθυλεύματος, στο οποίο βρίσκονται από θαυμαστές του Στάλιν μέχρι οπαδοί της θεωρίας «η γη είναι επίπεδη», τότε η εχεφροσύνη δεν έχει καμία θέση.

Στον αρχηγό της Αντιπολίτευσης δεν φτάνει μόνο η «καρέκλα» του κόμματος θέλει και την πρωθυπουργική. Έτσι, επιστρατεύονται «συνταγές» του παρελθόντος, με επικρατέστερη αυτή της «πλατείας των αγανακτισμένων». Κι ας είναι άλλες οι εποχές και οι κοινωνικές συνθήκες. Με πρωτοφανή τυχοδιωκτισμό και με τη φράση «αναλαμβάνω το ρίσκο» προσπάθησαν να στήσουν νέες πλατείες και, εν μέσω πανδημίας, να διαδηλώσουν μέχρι και για… την κλιματική αλλαγή. Και από την άλλη πλευρά, σαν σύγχρονοι Φαρισαίοι, επισκέπτονται τα νοσοκομεία και φωνάζουν γιατί η Κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν έφτιαξε… 11.000.000 μονάδες εντατικής θεραπείας. Όταν δεν υπάρχει ατομική ευθύνη και υπευθυνότητα, το «νίπτω τας χείρας», κυριαρχεί.   

Σε μία δημοκρατία όμως, ο καταλογισμός ευθυνών είναι αναγκαίος. Από τη μία βλέπουμε τον Έλληνα Πρωθυπουργό, με αίσθηση ατομικής ευθύνης, να παίρνει τις ευθύνες και να αναλαμβάνει τα λάθη του, και από την άλλη μία αξιωματική αντιπολίτευση να μην ενδιαφέρεται εάν «κάτσει και καμία στραβή στη βάρδια». Μόνο που οι «στραβές στη βάρδια», όπως και στο Μάτι, αποτιμώνται σε ανθρώπινες ζωές.   

Με το «lockdown» να έχει κουράσει τους πολίτες όλων των ηλικιών και την οικονομία να «ματώνει», η Κυβέρνηση επιχειρεί μία αναπροσαρμογή των δραστηριοτήτων, κάτι σαν μερικό άνοιγμα. Παρουσιάζεται το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, γίνεται συζήτηση στη Βουλή, κι εκεί που ο πολίτης περιμένει να ακούσει σοβαρές προτάσεις από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, τον ακούει να λέει ότι γνωρίζει μόνο το «Χαβάη 5-0» και τα «Τραπεζάκια έξω» του Σαββόπουλου. Το 2021, όμως αντιπολίτευση με τηλεοπτικές σειρές και μουσικά άλμπουμ δε γίνεται. 

Ο Φώτης Καρύδας είναι δημοσιογράφος