ΚΑΙΡΟΣ

Ο ρόλος της παιδείας σε μα χώρα που... καίγεται για αλλαγή

Του Νίκου Παπαδόπουλου*

Αν μπορούσα να μεταφράσω τη λέξη μέλλον χρησιμοποιώντας αντί λόγια, μια φωτογραφία, θα ήταν εκείνη των παιδιών ηλικίας 15 ετών που φύτευσαν το πρώτο δέντρο πάνω στα καμένα της Αρχαίας Ολυμπίας. Στη θέα αυτής της εικόνας, ανέπνευσα ξανά οξυγόνο, ένιωσα την ελπίδα να γεννιέται μέσα από τις στάχτες και βρήκα στο πρόσωπο των παιδιών αυτών την αλλαγή που έχει ανάγκη ο κόσμος. Αν μπορούσα μάλιστα, να βάλω μια λεζάντα στη φωτογραφία αυτή, θα ήταν οι λέξεις του Οδυσσέα Ελύτη: «Την Άνοιξη αν δεν τη βρεις, τη φτιάχνεις». 

Η Ελλάδα το τελευταίο χρονικό διάστημα καίγεται με και χωρίς εισαγωγικά. Τα περιστατικά βίας μοιάζουν πιο έντονα από ποτέ σε μια σταθερά, πολιτισμικά και όχι μόνο, γριπωμένη κοινωνία, οι πυρκαγιές έκαψαν και καίνε τα δάση ολόκληρης της χώρας, την ίδια στιγμή που οι Έλληνες «καίγονται» για μια αλλαγή που θα επαναφέρει την ελπίδα και την αισιοδοξία στη ζωή όλων. Η απάντηση σε όλα αυτά τα διλήμματα; Η Παιδεία! Ποιος ο ρόλος του σχολείου την επόμενη μέρα; Ποια είναι η ευθύνη του και ποιο το χρέος του; Αρχικά, είναι η ώρα να επαναπροσδιορίσουμε τον ουσιαστικό ρόλο της εκπαίδευσης. Το σχολείο καλείται να προετοιμάζει τους νέους ανθρώπους με τις κατάλληλες εκείνες αξίες - ηθικές, ψυχικές, πνευματικές - που θα καθορίσουν τον τρόπο ζωής και σκέψης τους με τέτοιον τρόπο που αργότερα εκείνοι θα εξελιχθούν σε ευσυνείδητους, ευαισθητοποιημένους και χρήσιμους για την κοινωνία πολίτες. 

Ανάγκη για ανοιχτά σχολεία στην γειτονιά και την κοινωνία. Το σχολείο την επόμενη μέρα, καλείται να αποτελεί τόσο τόπο μάθησης όσο και κοινωνικοποίησης. Μέσα σε αυτό θα καλλιεργούνται συνειδήσεις, θα αναπτύσσονται προσωπικές δεξιότητες, και θα ενισχύονται οι ανθρώπινες αξίες ζωής. Όλα αυτά όμως θα συμβαίνουν με την παράλληλη αλληλεπίδραση του σχολείου με την πραγματικότητα. Μόνο μέσα από την αυθεντική μάθηση θα οδηγήσουμε τους μαθητές μας να γίνουν οι ίδιοι, η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο. Οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, καλούν τους εκπαιδευτικούς της χώρας να αναθεωρήσουν την ατζέντα τους, λαμβάνοντας υπόψη τους - μεταξύ άλλων - την περιβαλλοντική συνείδηση των μαθητών, τη σεξουαλική διαπαιδαγώγησή τους δημιουργώντας πρωτίστως ένα κλίμα χαράς και αγάπης. 

Είναι σημαντικό ειδικά στους καιρούς που ζούμε, να αποφοιτούν από τα σχολεία μας εκτός από καλοί μαθητές κι ευτυχισμένοι άνθρωποι. Διαφορετικά, θα αρχίζουμε να συνηθίζουμε τη φρίκη και να μας τρομάζει η «ομορφιά». Πού είδα όμως ομορφιά αυτές τις μέρες; Στα πρόσωπα των εθελοντών και των πυροσβεστών που από κάθε γωνιά του χάρτη έσπευσαν να σβήσουν τις φωτιές, στην υποστήριξη όλων ως προς τους πληγέντες, στο κίνημα #metoo που στάθηκε αποφασιστικά απέναντι στη βία και σε πολλές ακόμη περιπτώσεις που το «μαζί» έδινε ελπίδα, κουράγιο και δύναμη.

Καλή σχολική επάνοδο σε όλους!

* Ο Νικόλαος - Θεολόγος Παπαδόπουλος είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός γαλλικής γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Μεταδευτεροβάθμια Εκπαίδευση