ΚΑΙΡΟΣ

Αλήθειες, ψέματα και ταμπού στην Ιστορία

Αφετηρία γόνιμου διαλόγου για το πώς αντιμετωπίζουμε και αντιλαμβανόμαστε την ιστορική επιστήμη ως έθνος, σε μία ιδιαιτέρως δύσκολη χρονική συγκυρία, στάθηκε τη Δευτέρα το βράδυ το πολύκροτο ντοκιμαντέρ του ΣΚΑΪ «1821» στην εκπομπή «Νέοι Φάκελοι».

Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Άνθιμος, οι ιστορικοί Θάνος Βερέμης και Βασίλης Παναγιωτόπουλος και ο καθηγητής Φιλοσοφίας Χρήστος Γιανναράς κατέθεσαν τις απόψεις τους στον Αλέξη Παπαχελά για την προσέγγιση της ιστορίας ως εικαστικό προϊόν, γιατί και πώς διδάσκουμε ιστορία, ή αν είναι δυνατόν να αποδίδεται ιστορική δικαιοσύνη μέσα από ένα ντοκιμαντέρ.

Επίσης, συζητήθηκαν ιστορικά γεγονότα τα οποία όπως παρουσιάστηκαν στο ντοκιμαντέρ προκάλεσαν διάσταση απόψεων, ή και πολεμική, όπως η Αγία Λαύρα, η άλωση της Τριπολιτσάς ή το κρυφό σχολειό.

«Η ιστορία μας δημιουργεί εγρήγορση και αίσθημα ευθύνης για τους ανθρώπους που θυσιάστηκαν για εμάς. Το ντοκιμαντέρ δεν μπορεί να υποκαταστήσει κάτι που η έρευνα έχει κατορθώσει» σημείωσε ο Μητροπολίτης Άνθιμος.

Ο Μητροπολίτης τόνισε πάντως ότι δεν υπάρχει συνωμοσία κατά του ελληνικού λαού μέσα από το ντοκιμαντέρ, αλλά πρόσθεσε ότι συζητείται επειδή μεγάλο μέρος του λαού νοιώθει σαν να αλλοιώνεται το περιεχόμενο του 1821.

Ο κ. Άνθιμος αναφέρθηκε δε και στις φραστικές επιθέσεις που δέχθηκαν ο πρωθυπουργός και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης τονίζοντας ότι «είναι ανάγκη να προβληματιστούμε, είναι σοβαρότατα συμπτώματα της εποχής μας πού δεν ξέρω πού θα οδηγήσουν.»

«Η εκπομπή παρουσιάζει τα γεγονότα, που είναι πολλά και ποικίλα, σε μία σειρά και πιστεύω αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον» επισήμανε ο κ. Βερέμης για το «1821». «Ο πατριωτισμός είναι αρετή μεγάλη, αλλά αυτό που μας λείπει είναι ότι δεν έχουμε ξεφύγει από την απόλυτη συλλογικότητα. Δεν έχουμε καταφέρει να βρούμε την ατομική ευθύνη και την ατομική ψυχή ανατρέχοντας συνεχώς για πρότυπα στην ιστορία» υπογράμμισε.

Από την πλευρά του, ο κ. Γιανναράς τόνισε ότι θα πρέπει να λείψει από την ιστορία κάθε ιδιοτελής σκοπιμότητα, τασσόμενος κατά μίας ιστορική ανάγνωση που θα υπερτονίσει τα αρνητικά στοιχεία ή τα αρνητικά στοιχεία της επανάστασης. «Θα πω ότι υπήρξε θηριωδία αλλά και γιατί υπήρξε θηριωδία» δήλωσε χαρακτηριστικά αναφερόμενος στην Τριπολιτσά.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος σήμειωσε ότι το σύγχρονο κράτος είναι μεγάλη ανακάλυψη της νεωτερικότητας και στη Βαλκανική ή την Κεντρική Ευρώπη έγινε με επαναστάσεις όπως η Ελληνική.

«Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια εκλογίκευσης του ιστορικού λόγου. Το επίπεδο της Παιδείας σε μία χώρα θα κρίνει και το επίπεδο του ιστορικού» συμπλήρωσε.
Πηγή: skai.gr