ΚΑΙΡΟΣ

Οι δέκα προτεραιότητες για τη νέα κυβέρνηση

Του Σωτηρη Nικα

Δέκα «καυτά» μέτωπα έχουν να αντιμετωπίσουν ο νέος υπουργός Οικονομικών και η νέα κυβέρνηση. Για πρώτη φορά, πριν ακόμα ψηφίσουν οι πολίτες και πριν ακόμα σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση, όλοι γνωρίζουν με ακρίβεια ότι μέσα στον επόμενο μήνα θα πρέπει η Ελλάδα να λάβει αποφάσεις για μια σειρά ζητημάτων που θα καθορίσει το μέλλον της στο ευρώ και την πορεία της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια.

Τα νέα μέτρα περικοπής δαπανών που θα πρέπει να ληφθούν είναι ίσως το σημαντικότερο και το δυσκολότερο εγχείρημα. Ωστόσο, δεν είναι το μοναδικό. Η αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος, η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, το οριστικό κλείσιμο του PSI, η ρύθμιση της αγοράς ενέργειας κ.λπ. είναι μερικά από τα εξίσου ζωτικής σημασίας θέματα που θα πρέπει να ρυθμιστούν άμεσα.

Μέσα σε διάστημα ενός ή το πολύ δύο μηνών, δηλαδή έως τα μέσα με τέλη Ιουλίου το αργότερο, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να έχει αποφασίσει το τι θα γίνει με:

1. Την αναθεώρηση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Στο νέο πρόγραμμα θα υπάρχουν δύο βασικοί άξονες. Ο πρώτος θα αφορά τα νέα μέτρα για φέτος. Ολα δείχνουν ότι η ύφεση θα είναι βαθύτερη το 2012 από το 4,7% που ήταν η τελευταία εκτίμηση. Αυτό σημαίνει ότι η τρόικα θα ζητήσει τη λήψη νέων μέτρων για φέτος ώστε να μην εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός.

Ο δεύτερος άξονας της αναθεώρησης του Μεσοπρόθεσμου αφορά τον προσδιορισμό των νέων μέτρων ύψους 11,6 δισ. ευρώ για την περίοδο 2013-2014.

Η εξοικονόμηση αυτή θα πρέπει να προέλθει από την περικοπή δαπανών αποκλειστικά. Κοινωνικά επιδόματα, συντάξεις, μισθοί, κλείσιμο δημόσιων φορέων, απολύσεις, αμυντικές δαπάνες είναι οι βασικοί τομείς στους οποίους θα στηριχθεί η μείωση των δαπανών την επόμενη διετία.

Η απερχόμενη κυβέρνηση έχει αναθέσει στο ΚΕΠΕ να καταρτίσει μια μελέτη για το πώς θα γίνουν αυτές οι μειώσεις. Ηδη το ΚΕΠΕ έχει δώσει στο υπουργείο Οικονομικών το πρώτο στάδιο της έκθεσής του, που περιλαμβάνει την πλήρη καταγραφή των δαπανών του Δημοσίου. Το δεύτερο στάδιο της έκθεσης θα είναι έτοιμο στα τέλη Μαΐου και θα έχει κάποιες προτάσεις σχετικά με το πού υπάρχουν περιθώρια περικοπών, ενώ το τρίτο μέρος της έκθεσης με τις συγκεκριμένες προτάσεις περικοπών θα είναι έτοιμο στα μέσα Ιουνίου.

Πάντως, από την τρόικα εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους, καθώς αυτή τη στιγμή δεν έχει γίνει δουλειά επί των προτάσεων για τα νέα μέτρα από την ελληνική πλευρά. Θεωρούν ότι θα υπάρξει καθυστέρηση στον προγραμματισμό και ότι το πιο πιθανό είναι το αναθεωρημένο Μεσοπρόθεσμο να ψηφιστεί στα μέσα με τέλη Ιουλίου.

2. Το νέο φορολογικό. Αν και αρχικά είχε σχεδιαστεί να είναι έτοιμο στα τέλη του περασμένου Σεπτεμβρίου, πλέον τις δύσκολες αποφάσεις θα κληθεί να τις λάβει η νέα κυβέρνηση. Το νέο φορολογικό θα φέρει μεγάλες περικοπές στις φοροαπαλλαγές, αλλαγή της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος, αναμόρφωση του συστήματος φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας και αλλαγές στη φορολογία των επιχειρήσεων. Ανοιχτό παραμένει το τι θα γίνει με τους έμμεσους φόρους και ιδίως τους συντελεστές ΦΠΑ.

Επιπλέον, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αλλάξει τον φοροελεγκτικό και φοροεισπρακτικό μηχανισμό, με στόχο να περιορίσει τη φοροδιαφυγή. Από όλα αυτά θα πρέπει να εξασφαλίζεται η αύξηση των εσόδων κατά τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ στη διετία 2013-2014.

3. Τις αντικειμενικές αξίες. Στο Μνημόνιο αναγράφεται ότι θα πρέπει να αυξηθούν. Ωστόσο, οι εκπρόσωποι των δύο μεγάλων κομμάτων αποφεύγουν να πάρουν σαφή θέση για το τι ακριβώς θα γίνει. Αυτό που φαίνεται ότι θα συμβεί είναι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών ανάλογα με το τι ισχύει και με τις εμπορικές αξίες. Δηλαδή, σε κάποιες περιπτώσεις θα υπάρξουν μειώσεις και σε άλλες αυξήσεις.

4. Την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Η απερχόμενη κυβέρνηση αρκέστηκε στο να εξασφαλίσει πως δεν θα «μείνουν» από κεφάλαια οι ελληνικές τράπεζες, παραπέμποντας την οριστική απόφαση για τους όρους με τους οποίους θα γίνει η ανακεφαλαιοποίησή τους στην επερχόμενη κυβέρνηση. Το ζήτημα θα πρέπει να ρυθμιστεί άμεσα, καθώς τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να έχουν οριστικοποιηθεί όλοι οι όροι ώστε οι τράπεζες να αρχίσουν να λαμβάνουν τα κεφάλαια και να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην αγορά.

Επίσης, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να λάβει και τις τελικές αποφάσεις για το μέλλον της Αγροτικής Τράπεζας (ΑΤΕ) και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου (Τ.Τ.). Το βέβαιο είναι ότι παράλληλα με την ανακεφαλαιοποίησή τους θα τρέξουν και προγράμματα αναδιάρθρωσής τους, ώστε μετέπειτα να πωληθούν. Το θέμα είναι πώς θα γίνει αυτό και υπό ποίες συνθήκες.

5. Την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Αν όχι η πρώτη, σίγουρα μία από τις πρώτες αποφάσεις που θα κληθεί να λάβει ο νέος υπουργός Οικονομικών είναι το εάν θα πληρωθούν ή όχι τα ελληνικά ομόλογα που υπάγονται σε ξένο δίκαιο (ύψους 6,4 δισ. ευρώ) και δεν συμμετείχαν στο PSI. Αυτές τις μέρες γίνονται οι τελικές διαβουλεύσεις με την Ευρωζώνη, αφού στις 15 Μαΐου λήγουν τέτοια ομόλογα ύψους 450 εκατ. ευρώ και θα πρέπει η Ελλάδα να έχει καθορίσει τη στάση της.

Αποκρατικοποιήσεις

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων δίνει η τρόικα, γεγονός το οποίο ασκεί με το «καλημέρα» μεγάλη πίεση στη νέα κυβέρνηση. Την ίδια ώρα, η ελληνική πλευρά πιέζει για να αποπληρωθούν τα χρέη του Δημοσίου προς τους ιδιώτες το ταχύτερο δυνατόν, με την τρόικα να αντιστέκεται.

6. Αποκρατικοποιήσεις. Στο Μνημόνιο αναφέρεται ότι μέχρι τα τέλη Ιουνίου θα πρέπει να έχουν πωληθεί κάποιες από τις μεγάλες ΔΕΚΟ, ως μια σαφής ένδειξη ότι η Ελλάδα θέλει και μπορεί να προχωρήσει το φιλόδοξο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων που έχει καταρτιστεί. Ωστόσο, κάτι τέτοιο φαντάζει πολύ δύσκολο και ήδη η τρόικα πιέζει προς την επιτάχυνση των διαδικασιών.

7. Ρύθμιση ληξιπρόθεσμων χρεών. Η ελληνική πλευρά πιέζει να γίνουν άμεσα πληρωμές ώστε να «ανασάνει» η αγορά, αλλά η τρόικα φαίνεται να μην το δέχεται ακόμα. Σε κάθε περίπτωση, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να παρουσιάσει ένα πρόγραμμα εξόφλησης όλων των οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες, που ξεπερνούν τα 6,3 δισ. ευρώ.

8. Αλλαγές στην αγορά ενέργειας. Το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζει η ΔΕΗ έχει προβληματίσει εντόνως την τρόικα που έχει διαμηνύσει ότι σε αυτόν τον έλεγχο θα συζητηθούν οι αλλαγές στην αγορά ενέργειας και θα τεθούν συγκεκριμένοι όροι και στόχοι (αναλυτικό ρεπορτάζ σελ. 5).

9. Διαπραγμάτευση για τα κοινοτικά κονδύλια της περιόδου 2014-2020. Η Ελλάδα πλέον δεν δικαιούται τα μεγάλα ποσά που λάμβανε τόσα χρόνια από τα ΚΠΣ και το ΕΣΠΑ και για τον λόγο αυτό ο απερχόμενος πρωθυπουργός, Λ. Παπαδήμος, άνοιξε προσφάτως τη συζήτηση για τη διεκδίκηση περισσότερων πόρων ώστε να ενισχυθεί η ανάπτυξη.

10. Πλήρης εφαρμογή του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης. Από τη δράση αυτή έχει προβλεφθεί μεγάλη εξοικονόμηση και όσο δεν εφαρμόζεται σωστά τόσο προκύπτουν «τρύπες» στον προϋπολογισμό, που θα πρέπει να καλύπτονται με άλλα μέτρα.
Πηγή: skai.gr