Το προσφυγικό στο επίκεντρο του βρετανικού τύπου

Με διάφορες πτυχές της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης ασχολούνται τα δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου.

1. Η Daily Mail γράφει ότι η ΠΓΔΜ έχει ζητήσει από τις γειτονικές χώρες να τη βοηθήσουν στην επέκταση και φύλαξη του συρματοπλέγματος των 30 χιλιομέτρων που έχει στηθεί στα σύνορα με την Ελλάδα.

Το σχέδιο της κυβέρνησης των Σκοπίων είναι ο φράκτης αυτός να φτάσει τα 300 χιλιόμετρα, να φυλάσσεται από φρουρούς με όπλα ηλεκτρικής εκκένωσης, ένα «κανόνι ήχου» που θα αποτρέπει πρόσφυγες εκπέμποντας εκκωφαντικό θόρυβο, αλεξίσφαιρα γιλέκα, κλομπ, χειροπέδες, σπρέι πιπεριού, πλαστικές σφαίρες και χειροβομβίδες με πλαστικές σφαίρες.

Το σχέδιο φέρεται να παρουσιάστηκε το βράδυ της Κυριακής.

2. Οι Financial Times αναφέρουν πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει τον κεντρικό έλεγχο των αιτήσεων ασύλου σε χώρες-μέλη της ΕΕ, στο πλαίσιο αναθεώρησης της πολιτικής αντιμετώπισης των προσφύγων μετά την κατάρρευση του συστήματος που βασιζόταν στον λεγόμενο Κανονισμό του Δουβλίνου.

Ο κανονισμός προέβλεπε την υποβολή αίτησης ασύλου από τον πρόσφυγα στη χώρα εισόδου του στην ΕΕ, κάτι που όπως σχολιάζει η βρετανική εφημερίδα πίεζε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία και «προφύλασσε» χώρες μακριά από τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ.

Σχέδιο επιλογών μεταρρύθμισης του συστήματος που έχει δει η εφημερίδα προβλέπει ότι η ευθύνη για τις αιτήσεις ασύλου θα ανατεθεί στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης Ασύλου. Το Γραφείο παρέχει συμβουλές σε ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά προβλέπεται η μετατροπή του σε ομοσπονδιακή υπηρεσία με ευθύνη για τη διαχείριση των αιτήσεων.

Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η Κομισιόν θα προτείνει δύο επιλογές: την πλήρη αλλαγή του συστήματος με κατανομή των αιτούντων άσυλο ανά χώρα-μέλος με ποσοστώσεις ανεξαρτήτως της χώρας εισόδου ή τη διατήρηση του στάτους κβο αλλά με κατανομή των αιτούντων άσυλο στις άλλες χώρες αν η χώρα εισόδου δεν μπορεί να διαχειριστεί μία ξαφνική μαζική εισροή προσφύγων.

Η εφημερίδα στέκεται ιδιαίτερα στην αρνητική αντίδραση της βρετανικής κυβέρνησης στην ανατροπή του κανονισμού του Δουβλίνου, με βάση τον οποίο το Λονδίνο έχει επαναπροωθήσει στις χώρες εισόδου 12.000 αιτούντες άσυλο από το 2003. Παράλληλα επισημαίνεται ότι μία τέτοια εξέλιξη θα αξιοποιούταν από τους ευρωσκεπτικιστές ενόψει του δημοψηφίσματος για το Brexit, καθώς θα έλεγαν ότι πρόκειται για ακόμα μία παραχώρηση εξουσίας στις Βρυξέλλες.

3. Οι Financial Times αναφέρουν σε άλλο ρεπορτάζ πως η Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, καθώς και διεθνείς οργανώσεις αρωγής διατυπώνουν επιφυλάξεις και προειδοποιήσεις για τη νομιμότητα της αναμενόμενης συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για την επανεισδοχή σε τουρκικό έδαφος μη-Σύρων προσφύγων που περνούν σε ελληνικό-ευρωπαϊκό έδαφος.

Όπως σημειώνεται η Τουρκία θα πρέπει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες φιλοξενίας αυτών των ανθρώπων αλλά και εγγυήσεις ότι θα έχουν την ευκαιρία να διεκδικήσουν άσυλο, κάτι που για την ώρα δεν ισχύει. Εκπρόσωπος της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ μάλιστα παραπέμπει σε πιθανές αντιδράσεις από ευρωπαϊκά δικαστήρια.

Προστίθεται δε ότι η ηγεσία της ΕΕ ανησυχεί μήπως οι ευρωπαϊκές επικρίσεις για την καταστολή της ελευθεροτυπίας στην Τουρκία, με αφορμή και την υπόθεση της εφημερίδας Zaman, δυναμιτίσει την ευρωτουρκική σύνοδο της Δευτέρας.

Η Daily Telegraph, εξάλλου, επικαλείται το σχέδιο της δήλωσης της ευρωτουρκικής συνόδου και αναφέρει πως οι ηγέτες θα κάνουν λόγο για κλειστό διάδρομο προσφυγικών ροών στα δυτικά Βαλκάνια και θα δηλώσουν στήριξη στην Ελλάδα σε αυτή τη δύσκολη στιγμή.

Η εφημερίδα μεταφέρει και τη δήλωση του Γκι Φερχόφσταντ ότι η ΕΕ «δεν πρέπει να πουλήσει την ψυχή της» για μια συμφωνία με την Τουρκία, μια χώρα που φυλακίζει δημοσιογράφους και διακρίνεται από μία ανησυχητική για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατάσταση.

Ρεπορτάζ του BBC από τη Λέσβο, εξάλλου, περιλαμβάνει δήλωση αξιωματικού του ελληνικού λιμενικού που αναφέρει πως δεν έχει διαφανεί αλλαγή στάσης από την τουρκική ακτοφυλακή. «Δεν έχουμε δει περισσότερα σκάφη να περιπολούν την περιοχή στη δική τους πλευρά», αναφέρει ο Έλληνας αξιωματικός. «Αν δε γίνει τίποτα, νομίζω ότι οι ροές θα αυξηθούν ξανά», προσθέτει.

Το ρεπορτάζ του BBC κάνει λόγο για αντιπαράθεση Ελλάδας-Τουρκίας στο Αιγαίο, σχολιάζοντας ότι μία φιλόδοξη πολιτική επαναπροώθησης μεταναστών στην Τουρκία είναι πιο εύκολο να συμφωνηθεί παρά να εφαρμοστεί.

4. Η εφημερίδα Observer φιλοξενεί ανοιχτή επιστολή Αυστριακών πολιτών που ζουν ή έχουν σχέση με την Ελλάδα η οποία απευθύνεται στην κυβέρνηση της χώρας τους με άκρως επικριτική διάθεση.

Οι συντάκτες της επιστολής, που περιλαμβάνουν ακαδημαϊκούς, αρχαιολόγους, δασκάλους και συνταξιούχους από διάφορους χώρους, χαρακτηρίζουν «ανάλγητη» την αντίδραση της Βιέννης στην προσφυγική κρίση της Ελλάδας και της Ευρώπης και καλούν την κυβέρνησή τους να καταλάβει ότι «μονομερείς, εθνικές προσεγγίσεις δεν παράγουν αποτελέσματα». Προσθέτουν ότι ντρέπονται για την πολιτική στάση της χώρας τους αναφορικά με τα Βαλκάνια, την οποία χαρακτηρίζουν «συγχυσμένη», «μυωπική» και «υστερική».

Αμφισβητούν τη θέση της Βιέννης ότι έχει δεχθεί περισσότερους πρόσφυγες από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και προειδοποιούν ότι αν επιμείνει στην πολιτική της η Αυστρία θα μείνει στη μνήμη ως η χώρα που προκάλεσε μία ανθρωπιστική καταστροφή. Καλούν δε την κυβέρνηση της χώρας τους, μιας χώρας χωρίς θάλασσα, να αναλογιστεί ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να σφραγίσει τα θαλάσσια σύνορά της με φράκτες.

«Απευθύνουμε έκκληση στην αυστριακή κυβέρνηση να ενεργήσει λογικά, να κρίνει με βάση την κοινή λογική και να εφαρμόσει τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. (…) Μυωπικοί νέο-εθνικισμοί δεν πρέπει να έχουν θέση στην Ευρώπη του 21ου αιώνα. Αυτό το λιγότερο που χρωστάμε στο ιστορικό παρελθόν μας», καταλήγει η επιστολή.

Σε δηλώσεις του στην ίδια εφημερίδα, εν τω μεταξύ, ο νεαρός Υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς σχολιάζει: «Στην Ελλάδα οι πρόσφυγες αφήνονται να περάσουν στην καρδιά της Ευρώπης. Αυτό είναι απαράδεκτο μακροπρόθεσμα. Η ΕΕ δεν μπορεί να ενεργεί σαν διακινητής ανθρώπων».

Όπως σχολιάζει ο Αυστριακός Υπουργός Εξωτερικών, «στην Ελλάδα είχε προσφερθεί βοήθεια και προηγουμένως, αλλά δεν τη δέχθηκε και ποιος μπορεί να την κατηγορήσει, αν είναι τόσο πιο εύκολο απλά να προωθεί κόσμο στο κέντρο της ηπείρου. Δεδομένης της συμφωνίας που έχουμε πια με τη Μακεδονία, η Ελλάδα ίσως να μην έχει πλέον την επιλογή να το κάνει αυτό».

Κατά τον κ. Κουρτς προτεραιότητα στην ευρωτουρκική σύνοδο της Δευτέρας πρέπει να είναι η αποκατάσταση της ισχύος του κανονισμού του Δουβλίνου και της λειτουργίας της ζώνης του Σένγκεν.

Ο ίδιος σημειώνει επίσης ότι πρέπει να αποκατασταθεί η σαφήνεια στον διαχωρισμό μεταξύ προστασίας για τους πρόσφυγες που την έχουν ανάγκη και του δικαιώματος για μια καλύτερη ζωή για τους μετανάστες.

5. Δηλώσεις στην Telegraph έχει κάνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας, ο οποίος ανέφερε ότι η Ευρώπη απατάται αν νομίζει ότι οι πρόσφυγες μπορούν να περιοριστούν στην Ελλάδα. «Θα βρουν τρόπους να φύγουν. Ίσως σε μειωμένους αριθμούς, αλλά θα πάνε όπου θέλουν. Άρα η μόνη επιλογή είναι να συνεργαστούμε με έναν περιεκτικό τρόπο», είπε ο κ. Τόσκας, ο οποίος πρόσθεσε ότι οι ελληνικές αρχές, αστυνομία και στρατός, προσπαθούν να ελέγξουν τα σύνορα, αλλά είναι πολύ δύσκολο να ελεγχθούν θαλάσσια σύνορα και ορεινό έδαφος.

Ο κ. Τόσκας συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα «δεν μπορεί να γίνει η μαύρη τρύπα της Ευρώπης», καθώς και ότι η προσφορά οικονομικής βοήθειας από την ΕΕ δεν πρέπει να θεωρηθεί ως η επίλυση της κρίσης. Η Ελλάδα υποστηρίζει μια συμφωνία επανεισδοχής οικονομικών μεταναστών στην Τουρκία, αυτών που δεν προέρχονται από τη Συρία, πρόσθεσε, καθώς και κατανομή των προσφύγων στις χώρες-μέλη της ΕΕ. «Ασφαλώς μπορούμε να κρατήσουμε έναν μικρό αριθμό, αλλά δεν μπορεί να είναι σημαντικός», ανέφερε σε ό,τι αφορά τις δυνατότητες της Ελλάδας.

Ο κ. Τόσκας είπε επίσης ότι πρέπει να αποδειχθεί στην πράξη η εφαρμογή της όποιας συμφωνίας με την Τουρκία, καταλήγοντας ότι «αν είναι καταστροφή για την Ελλάδα, είναι καταστροφή για όλους».

Εν τω μεταξύ ανταπόκριση της εφημερίδας Guardian αναφέρεται στις τοποθετήσεις του Αλέξη Τσίπρα στην Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ, στις συνθήκες διαμονής των προσφύγων στην Ειδομένη, στην εμφάνιση περιπτώσεων γρίπης και γαστρεντερίτιδας σε παιδιά-πρόσφυγες, καθώς και στις αντιδράσεις τοπικών κοινοτήτων που δε θέλουν τη δημιουργία καταυλισμών στις περιοχές τους. «Παγιδευμένη σε μία γεωπολιτική μέγγενη και με τη χώρα να τρεκλίζει από την πιο μακρά ύφεση στη μεταπολεμική της ιστορία, ο κοινωνικός ιστός της Ελλάδας θα μπορούσε εύκολα να διαλυθεί», σχολιάζει η ανταποκρίτρια της εφημερίδας. Παραθέτει δε την προειδοποίηση αναλυτή ότι είναι μεγάλος ο κίνδυνος η Χρυσή Αυγή να αποκομίσει πολιτικό όφελος σε αυτή την κατάσταση.

6. Οι Financial Times αναφέρονται επίσης στο πώς οι Εύζωνοι στα σύνορα με την ΠΓΔΜ έχουν μετατραπεί σε κέντρο για τους διακινητές που υπόσχονται έναντι ποσών ποσού από 2.000 έως 5.000 ευρώ να περάσουν όσους το επιθυμούν στο έδαφος των Σκοπίων.

Όπως αναφέρεται, η δραστηριότητα των διακινητών που είχε ελαττωθεί προσωρινά στα σύνορα τώρα έχει ενταθεί ξανά μετά το κλείσιμο συνόρων στον βαλκανικό διάδρομο. Σημειώνεται μάλιστα ότι πριν από αυτή την εξέλιξη τα ποσά που χρέωναν οι διακινητές ξεκινούσαν από μόλις 300 ευρώ. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Interpol υπολογίζει ότι ο τζίρος των λαθρεμπόρων ανθρώπων στην ΕΕ ήταν μεταξύ 3 και 6 δισεκατομμυρίων ευρώ πέρυσι.

Στους Ευζώνους οι περισσότεροι διακινητές είναι νεαροί Πακιστανοί και Αφγανοί που ζουν στην Ελλάδα μήνες ή χρόνια, έχουν μάθει τη γλώσσα και έχουν επαφές στην περιοχή. Αλλά τα πρόσωπα αλλάζουν συχνά και πολλοί από τους διακινητές στο έδαφος δεν έχουν απευθείας επικοινωνία με όσους διευθύνουν την παράνομη επιχείρηση, καθιστώντας δύσκολο τον εντοπισμό τους από τις ελληνικές αρχές, σημειώνεται.

Η εφημερίδα αναφέρει ότι η επιτυχία για όσους πληρώνουν για να φύγουν από την Ελλάδα δεν είναι εγγυημένη. Σημειώνεται μάλιστα ότι ένας άνδρας σκοτώθηκε σε επίθεση με μαχαίρι σε τοπικό ξενοδοχείο, ενώ πολλές είναι οι βίαιες επιθέσεις στη ριψοκίνδυνη διαδρομή.

Τοπικός ιδιοκτήτης πρατηρίου δηλώνει ότι βλέπει κάθε νύχτα τι συμβαίνει με τις ομάδες των λαθρεμπόρων και των προσφύγων/μεταναστών, αλλά όπως λέει ενώ δεν του αρέσει ο ίδιος βγάζει λεφτά από αυτό, καθώς όλοι προμηθεύονται τρόφιμα από το κατάστημά του. Παράλληλα σχολιάζει ότι η αστυνομία είναι ήδη πολύ απασχολημένη στην Ειδομένη και σε άλλα σημεία και δεν μπορεί να κάνει κάτι.

Πάντως αναλυτές εκτιμούν ότι το συρματόπλεγμα των Σκοπιανών στα σύνορα με την Ελλάδα θα οδηγήσει σε αλλαγή τακτικής τους διακινητές. Ήδη στον λογαριασμό ομάδας Σύρων προσφύγων στο Facebook εμφανίστηκε χάρτης με διαδρομή προς την Αλβανία, μέσα από την ορεινή βορειοδυτική Ελλάδα. Οι φήμες αυτές μάλιστα, καταλήγει το δημοσίευμα των FT, οδήγησαν τον Αλβανό Πρωθυπουργό Έντι Ράμα να προειδοποιήσει ότι η χώρα του δεν έχει «ούτε τις συνθήκες, ούτε τη δύναμη, ούτε τον ενθουσιασμό να σώσει τον κόσμο ενώ οι άλλοι κλείνουν τα σύνορα».
Πηγή: Θανάσης Γκαβός