Η Ιταλία ξαναφέρνει στο προσκήνιο το παράλληλο νόμισμα – Τι είναι αυτό

Την προηγούμενη εβδομάδα η Ιταλία επανέφερε στο προσκήνιο το ενδεχόμενο υιοθέτησης δεύτερου εγχώριου νομίσματος, πέραν του ευρώ.

Εάν γίνει πραγματικότητα θα πρόκειται για παράλληλο νόμισμα που θα φέρει την Ρώμη σε ευθεία σύγκρουση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και θα εγείρει σενάριο εξόδου της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης από την νομισματική ένωση.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συζήτηση περί παράλληλου νομίσματος γίνεται στην Ρώμη. Η ακροδεξιά Λέγκα του Βορρά – που έχει μετονομαστεί σε Λέγκα –είχε θέσει το ενδεχόμενο εναλλακτικού νομίσματος το 2017, ενώ και ο πρώην πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι είχε εικοτολογήσει επανειλημμένα για το ζήτημα.

Περί τίνος πρόκειται;

Η ιταλική κυβέρνηση θα μπορούσε να εκδώσει άτοκα γραμμάτια μικρής αξίας που θα δύνανται να χρησιμοποιηθούν ως μέσο συναλλαγής, ουσιαστικά λειτουργώντας ως εναλλακτικά χαρτονομίσματα και υποκαθιστώντας το ευρώ.

Σε πρώτο στάδιο τα γραμμάτια θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την πληρωμή φόρων προς το κράτος ή για την εξόφληση χρεών του Δημοσίου προς προμηθευτές του, ενώ στην συνέχεια δεν αποκλείεται να αποκτήσουν ευρύτερη χρήση.

Στην γλώσσα των αγορών τα γραμμάτια ονομάζονται μίνι-BOT (δηλαδή μικρά γραμμάτια του υπουργείου Οικονομικών). Δεν είναι σαφές τι αξία θα μπορούσαν να έχουν, όμως ιταλοί ακαδημαϊκοί έχουν κάνει λόγο για εύρος μεταξύ 1 και 50 ευρώ.

Η Λέγκα

Κυριότεροι θιασώτες της ιδέας είναι δύο επιφανείς οικονομικοί εμπειρογνώμονες της Λέγκας, ο Κλάουντιο Μπόργκι και ο Αλμπέρτο Μπαγκνάι, που σήμερα υπηρετούν ως πρόεδροι επιτροπών στην κάτω και την άνω Βουλή αντίστοιχα.

Αμφότεροι, ειδικά ο κ. Μπόργκι, έχουν επικρίνει έντονα την είσοδο της Ιταλίας στην ευρωζώνη.

Ο ηγέτης της Λέγκας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ματέο Σαλβίνι, δεν κατόρθωσε να προωθήσει τους δύο εμπειρογνώμονες σε ισχυρές κυβερνητικές θέσεις. Ωστόσο, τα επιφανή κοινοβουλευτικά αξιώματα τους έδωσαν βάθρο για να προωθήσουν τις θέσεις τους.

Άλλωστε, η ιδέα περί μίνι-BOT εντάχθηκε στο προεκλογικό πρόγραμμα του κόμματος πριν τις περσινές βουλευτικές κάλπες, αν και μετά τις εκλογές ο κυβερνητικός συνασπισμός της Λέγκας με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων αρνήθηκε πως προτίθεται να δρομολογήσει έξοδο από το ευρώ.

Αμφιλεγόμενο ή κίνηση εντυπωσιασμού;

Η υιοθέτηση ενός εναλλακτικού μέσου πληρωμών θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως πρώτο βήμα προς την έξοδο της Ιταλίας από την ευρωζώνη, την στιγμή που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσπαθεί να πειθαρχήσει την Ρώμη για τις μεγάλες δημοσιονομικές δαπάνες της και το τεράστιο δημόσιο χρέος.

Είναι νομικό ερώτημα εάν τυχόν κυκλοφορία μίνι-BOT θα συνιστούσε παραβίαση των ευρωπαϊκών συνθηκών.

Ένας παράγοντας θα είναι το εύρος της χρήσης των γραμματίων, καθώς εάν επεκταθούν σε καθημερινές αγορές θα εκτοπίσουν το ευρώ ως νόμιμο μέσο συναλλαγής. Αυτό θα απαιτούσε νόμο που θα καθιστούσε τα γραμμάτια υποχρεωτικό μέσο πληρωμής.

Πόσο πιθανό είναι αυτό το σενάριο;

Για την ώρα είναι μία ιδέα δίχως απτές συνέπειες.

Όμως την προηγούμενη εβδομάδα το ιταλικό κοινοβούλιο ενέκρινε με ευρεία πλειοψηφία μη δεσμευτικό ψήφισμα υπέρ της πρότασης. Τέτοιες ενέργειες είναι συνηθισμένες στην ιταλική Βουλή, όμως σε συνδυασμό με την αναζωπύρωση της δημοσιονομικής κόντρας με την ΕΕ αναζωπύρωσε τις ανησυχίες των επενδυτών.

Το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη απορρίψει την πρόταση της Βουλής, ανακοινώνοντας πως ούτε χρειάζονται ούτε εξετάζονται τέτοιες ενέργειες ώστε να εξυπηρετηθούν οι πληρωμές του κράτους.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα βλέμματα είναι και πάλι στραμμένα στην Αιώνια Πόλη και ο κ. Σαλβίνι έχει ένα ακόμα τουλάχιστον ρητορικό εργαλείο στην αντιπαράθεσή του με την Ευρώπη.
Πηγή: skai.gr - Αλέξανδρος Μαράκης