O Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας

Η Πάρνηθα βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της Αττικής, ή 36 χλμ. οδικώς από την Αθήνα και καταλαμβάνει έκταση 300.000 στρεμμάτων, στην οποία περιλαμβάνονται δεκάδες κορυφές, χαράδρες, ρεματιές και οροπέδια. Δασικώς υπάγεται στα Δασαρχεία Πάρνηθας και Καπανδριτίου και στη Δ/νση Δασών Ανατολικής Αττικής.
   
Η Πάρνηθα έχει ενταχθεί στο Δίκτυο NATURA 2000, αποτελεί σημαντική περιοχή για τα πουλιά (SPA) και έχει ανακηρυχθεί τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους. Το 1961 ο μεγαλύτερος όγκος του βουνού, έκτασης 180.000 ανακηρύχτηκε Εθνικός Δρυμός (ιδρυτικό διάταγμα ΒΔ 644/1961). Για τη διαχείρισή του ιδρύθηκε το 2002 ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας. 

Ποικιλομορφία
Ένα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό της Πάρνηθας είναι η μεγάλη ποικιλομορφία της. Από ανατολή σε δύση απλώνονται μακριές κορυφογραμμές που σχηματίζουν 16 κορυφές με υψόμετρο άνω των 1.000 μ, ενώ η υψηλότερη κορυφή είναι η Καραβόλα (1.413 μ).

Η Πάρνηθα αποτελείται από ιζηματογενή πετρώματα με κυριότερα τους σχιστόλιθους, τον ασβεστόλιθο και το φλύσχη. Η διάταξη των πετρωμάτων στην Πάρνηθα ευνοεί τη δημιουργία πολλών πηγών. Στα σημεία όπου συναντώνται ο ασβεστόλιθος (αφήνει το νερό να περνά από μέσα του) με τον σχιστόλιθο (δεν επιτρέπει στο νερό να περάσει), το νερό βγαίνει στην επιφάνεια με τη μορφή πηγής. Ποταμοί με συνεχή ροή δεν υπάρχουν στο βουνό, αλλά υπάρχουν πολλά εποχιακά ρέματα.

Χλωρίδα – Βλάστηση
Η χλωρίδα της Πάρνηθας είναι μια από τις πιο πλούσιες της Ευρώπης αναφορικά με την έκταση που καταλαμβάνει. Στην Πάρνηθα συναντώνται περισσότερα από 1.100 είδη φυτών, από τα οποία τα 92 είναι ελληνικά ενδημικά (απαντώνται μόνο στον ελλαδικό χώρο), ενώ 3 από αυτά είναι ενδημικά της Πάρνηθας και απαντώνται μόνο στην Πάρνηθα και πουθενά αλλού στον κόσμο.
   
Η βλάστηση στην Πάρνηθα είναι αποτέλεσμα συνεπίδρασης πολλών παραγόντων και κυρίως της χλωρίδας, του κλίματος, της γεωμορφολογία, της γεωλογικής σύστασης, του εδάφους, αλλά και της ανθρώπινης επίδρασης. Στην Πάρνηθα διακρίνονται τρεις κύριες ζώνες βλάστησης, η ζώνη των αειφύλλων- πλατυφύλλων που εκτείνεται σε υψόμετρο 300-800 μ., η ζώνη της κεφαλληνιακής ελάτης που εκτείνεται σε υψόμετρο 800-1.400 μ. και η υπαλπική ζώνη, η οποία συναντάται στις υψηλές κορυφές του βουνού. Στις κοίτες των ρεμάτων επικρατεί η βλάστηση από πλατάνια, ιτιές, λεύκες, φράξους κλπ ενώ σε κάποιες περιοχές του βουνού υπάρχουν συστάδες από φυλλοβόλες δρύες.

Πανίδα   
Πολλά από τα ζώα που ζουν στην Πάρνηθα προστατεύονται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία. Στην Πάρνηθα απαντώνται αμφίβια, χελώνες, σαύρες και φιδιών. Σημαντική είναι και η ορνιθοπανίδα της περιοχής. Ανάμεσα στα θηλαστικά που ζουν στην Πάρνηθα, το κόκκινο ελάφι και ο κρητικός αίγαγρος παρουσιάζουν τους σημαντικότερους πληθυσμούς. Το κόκκινο ελάφι είναι ο πρωταγωνιστής της πανίδας στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας και έχουν μείνει μόλις δύο μεγάλοι πληθυσμοί του είδους αυτού στην χώρα μας, ένας στη Ροδόπη και ένας στην Πάρνηθα,


Η πυρκαγιά του 2007
Η πυρκαγιά της 28/6/2007 έκαψε στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας 10.500 στρέμματα δάσους χαλεπίου πεύκης, 21.800 στρέμματα δάσους κεφαλληνιακής ελάτης και 3.976,2 στρέμματα δάσους αείφυλλων πλατύφυλλων. Κάηκαν επίσης 79,86 στρέμματα αγροτικών εκτάσεων. Καταστράφηκαν ολοσχερώς οι εγκαταστάσεις του εκτροφείου ελαφιών στη θέση Παλιοχώρι – Βιλιάνι, το δασικό φυτώριο στη θέση Αγ. Τριάδα, το υπό κατασκευήν κέντρο ενημέρωσης επισκεπτών στην Αγ. Τριάδα, το δασοφυλάκιο της Αγ. Τριάδας και 3 χώροι δασικής αναψυχής.
   
Η πρωτοφανής αυτή καταστροφή επίσπευσε την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος προστασίας του ορεινού όγκου Πάρνηθας (ΦΕΚ 336/24-07-2007), σύμφωνα με το οποίο καθορίστηκαν 16 ζώνες προστασίας μεταξύ των οποίων: η ζώνη Α1 (απόλυτης προστασίας), εντός της οποίας επιτρέπεται μόνο η διεξαγωγή επιστημονικών ερευνών και η επίσκεψη ειδικών επιστημόνων και του προσωπικού φύλαξης του Δρυμού, και η ζώνη Α2, επίσης απολύτου προστασίας, στην οποία όμως επιτρέπονται επιπλέον η υπαίθρια αναψυχή, η περιβαλλοντική εκπαίδευση και η διημέρευση του κοινού.

Πρόσβαση του κοινού και δραστηριότητες
Η Πάρνηθα προσεγγίζεται οδικώς την Αγ. Τριάδα (υψόμετρο 1.020 μ), όπου συναντά τον μήκους 16 χλμ. - κλειστό για τα αυτοκίνητα - περιφερειακό δρόμο του Εθνικού Δρυμού. Επίσης, η πρόσβαση στον Εθνικό Δρυμό πραγματοποιείται με τελεφερικ που ξεκινά από τους πρόποδες της Πάρνηθας και φτάνει στον Εθνικό Δρυμό. Στη θέση του τελεφερικ, στους πρόποδες του βουνού, υπάρχει parking αυτοκινήτων, όπου οι επισκέπτες μπορoύν να σταθμεύσουν τα οχήματά τους. Η χρήση του τελεφερίκ και η λιγότερη χρήση των οχημάτων μειώνει την όχληση και τους κινδύνους για τη χλωρίδα και την πανίδα στον Εθνικό Δρυμό. Επίσης, υπάρχει εκτενές δίκτυο μονοπατιών για όσους θέλουν να συνδυάσουν την επίσκεψή τους με πεζοπορία στη φύση. Μπάρες, οι οποίες περιορίζουν την κίνηση των οχημάτων υπάρχουν σε όλους τους δασικούς δρόμους, ενώ η μπάρα της Μόλας είναι ανοιχτή καθημερινά από την ανατολή του ηλίου μέχρι τη δύση.
   
Στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας κάποιες δραστηριότητες είναι απαγορευμένες, λόγω του ιδιαίτερου καθεστώτος προστασίας που ισχύει στην περιοχή. Εντός των ορίων του Δρυμού δεν περιλαμβάνεται κανένας οικισμός και δεν ασκείται καμία βιοτεχνική ή βιομηχανική δραστηριότητα.
   
Για όλους όσους απασχολούνται στον Εθνικό Δρυμό Πάρνηθας, αλλά και για όσους τον επισκέπτονται, υπάρχουν κανόνες που οφείλουμε να τους σεβόμαστε (βλ. Κανονισμό Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας). Στον Εθνικό Δρυμό υπάρχουν ειδικές ταμπέλες που σηματοδοτούν τις απαγορεύσεις και μοιράζεται και ενημερωτικό υλικό.   
        

Μετά την πυρκαγιά
Αμέσως μετά την πυρκαγιά, ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, και η Δ/νση Αναδασώσεων Αττικής ξεκίνησαν την υλοποίηση των έργων προστασίας και αποκατάστασης των καμένων εκτάσεων. Το έτος 2007 κατασκευάστηκαν σε έκταση 28.000 στρεμμάτων αντιπλημμυρικά και αντιδιαβρωτικά έργα (κορμοδέματα και κορμοπλέγματα στις πλαγιές, καθώς και κορμοφράγματα και λιθοφράγματα στις κοίτες των ρεμάτων) με στόχο τη συγκράτηση του εδάφους από τη διάβρωση και τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης πλημμυρικών φαινομένων.
   
Παράλληλα, ξεκίνησαν και οι εργασίες για την αποκατάσταση του δασικού οικοσυστήματος. Ολόκληρη η καμένη έκταση κηρύχτηκε αναδασωτέα και έτσι αποκλείστηκε οριστικά η δυνατότητα χρήσης των καμένων εκτάσεων για άλλο σκοπό πλην της επαναδημιουργίας του δάσους.
   
Η αναδάσωση στην Πάρνηθα παρουσιάζει ιδιαιτερότητες λόγω των κλιματοεδαφικών συνθηκών και των δασικών ειδών που απαντώνται στην περιοχή.
   
Για τα δάση της χαλεπίου πεύκης, η επαναδημιουργία του δάσους είναι εξασφαλισμένη από τη φυσική αναγέννηση που ακολουθεί μετά την πυρκαγιά. Ήδη 3 χρόνια μετά την πυρκαγιά είναι εμφανής η πλούσια φυσική αναγέννηση. Επίσης, εξασφαλισμένη είναι και η επαναδημιουργία/αναβλάστηση των δασών αειφύλλων- πλατυφύλλων, οι ρίζες των οποίων δεν καίγονται από την πυρκαγιά. Στις περιπτώσεις των δασών αυτών η μοναδική ανθρώπινη παρέμβαση είναι η προστασία από τη βόσκηση και η πρόληψη νέας πυρκαγιάς. Κατά τα άλλα η ανθρώπινη επέμβαση δεν είναι απαραίτητο, είναι καλύτερα να αφήσουμε τη φύση να πάρει το δρόμο της.
   
Το μεγάλο πρόβλημα βρίσκεται στην επαναδημιουργία του καμένου ελατοδάσους. Η κεφαλληνιακή ελάτη δεν είναι προσαρμοσμένη στις πυρκαγιές, οι οποίες κατακαίουν τα κουκουνάρια της, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν σπόροι μετά την φωτιά. Επιπλέον, η ανάπτυξη των νεαρών φυταρίων της κεφαλληνιακής ελάτης απαιτεί σκίαση, δηλαδή δε μπορούν να επιζήσουν σε περιβάλλοντα με έντονη ακτινοβολία, κάτι που δεν υφίσταται στις καμένες εκτάσεις. Για την εξασφάλιση της σκίασης πρέπει να δημιουργηθεί προδάσος από άλλα είδη όπως η μαύρη πεύκη στη σκιά του οποίου θα φυτευθεί ελάτη.
   
Σύμφωνα με το πενταετές σχέδιο που εκπονήθηκε από το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας, ξεκίνησαν το 2008 οι αναδασωτικές επεμβάσεις που προβλέπεται να ολοκληρωθούν το 2013. Το 2008 φυτεύτηκαν 43.400 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης στις βόρειες και πιο υγρές πλευρές, του βουνού στις οποίες η ακτινοβολία είναι περιορισμένη και η υγρασία αυξημένη, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί απευθείας το ελατοδάσος. Σήμερα, 2,5 χρόνια μετά την πρώτη φύτευση, η ανάπτυξη των φυταρίων κεφαλληνιακής ελάτης θεωρείται ικανοποιητική, και μόνο ελάχιστες ξηράνσεις έχουν παρατηρηθεί στις περιοχές που είναι πιο θερμές και όπου η ακτινοβολία είναι εντονότερη. Στη συνέχεια σε άλλες περιοχές φυτεύτηκαν 191.000 φυτάρια μαύρης πεύκης με σκοπό τη δημιουργία του λεγόμενου προδάσους, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες σκίασης για την τελική φύτευση της κεφαλληνιακής ελάτης.
   
Οι ανάγκες σε φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης που είναι απαραίτητα για τις αναδασώσεις των επόμενων ετών καλύπτονται από την παραγωγή φυταρίων ελάτης στο φυτώριο της Αγ. Τριάδας Πάρνηθας, το οποίο ανακατασκευάστηκε και επαναλειτουργεί από το Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας και τη Δ/νση Αναδασώσεων Αττικής. Τα παραγόμενα φυτάρια προέρχονται από σπόρο ελάτης των άκαυτων περιοχών της Πάρνηθας, σε μια προσπάθεια διαφύλαξης του γενετικού υλικού του Εθνικού Δρυμού. Κάθε Σεπτέμβριο μέχρι αρχές Οκτωβρίου γίνεται συλλογή σπόρων από τα πιο υγιή δέντρα και από εξειδικευμένα συνεργεία. Η επεξεργασία του σπόρου γίνεται στο εκκοκκιστήριο της Αμυγδαλέζας που ανήκει στη Γενική Δ/νση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος. Μέχρι σήμερα έχουν παραχθεί στο φυτώριο της Αμυγδαλέζας 300.000 φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης, τα οποία φροντίζονται καθημερινά (βοτάνισμα, σκάλισμα, πότισμα, λίπανση) από εξειδικευμένους εργάτες.

Τώρα λοιπόν που γνωρίσατε την Πάρνηθα ήρθε η στιγμή να την βοηθήσετε έμπρακτα. Μπορείτε λοιπόν να συμμετάσχετε στις εθελοντικές αναδασώσεις που διοργανώνει ο Φορέας Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πάρνηθας σε συνεργασία με το Δασαρχείο Πάρνηθας, τη Διεύθυνση Αναδασώσεων Αττικής και το WWF Ελλάς. Πρώτα όμως πρέπει να μάθετε κάποιες απλές οδηγίες για τη σωστη αναδάσωση!

Οδηγίες για τη φύτευση

  • Πότε;
Γενικά η εποχή φύτευσης εξαρτάται από το είδος του φυτού και το κλίμα της περιοχής. Τα αειθαλή κωνοφόρα όπως είναι η κεφαλληνιακή ελάτη και η μαύρη πεύκη, πρέπει να φυτεύονται από το φθινόπωρο, μετά τις φθινοπωρινές βροχές, όταν το έδαφος έχει ποτιστεί καλά σε βάθος 30-40 εκ. και μέχρι το τέλος Ιανουαρίου. Στη βόρεια Ελλάδα και στα υψηλότερα υψόμετρα (όπως στην Πάρνηθα), όπου οι βροχές συνεχίζονται όλη την άνοιξη και τους πρώτους μήνες του καλοκαιριού, οι φυτεύσεις μπορούν να συνεχιστούν και μέχρι το Μάρτιο ή λίγο αργότερα. Η φύτευση προτιμάται να γίνεται σε ημέρες με συννεφιά ή ομίχλη και να αποφεύγονται ημέρες ξηρές, με πολύ αέρα ή πολύ ζέστη και ήλιο. Ποτέ δεν πρέπει να φυτεύουμε όταν υπάρχει κίνδυνος παγωνιάς ή το έδαφος είναι πλημμυρισμένο.

  • Τι και πού;
Καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία μιας αναδασωτικής επέμβασης αποτελεί η επιλογή του κατάλληλου είδους για κάθε θέση. Στην Πάρνηθα στις βόρειες και υγρές θέσεις φυτεύεται ελάτη με σκοπό την άμεση δημιουργία του ελατοδάσους που μετά την πυρκαγιά. Στις θέσεις αυτές οι συνθήκες ανάπτυξης της ελάτης είναι οι καλύτερες δυνατές. Στις νότιες και πιο ξηρές εκθέσεις όπου είναι δύσκολη η επιτυχία φύτευσης της ελάτης, δεδομένου ότι απαιτεί σκίαση τα πρώτα χρόνια, θα δημιουργηθεί αρχικά προδάσος μαύρης πεύκης. Το προδάσος θα παρέχει στην ελάτη, που θα φυτευτεί στη συνέχεια, την απαραίτητη σκιά. Τα φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης και μαύρης πεύκης που επιλέχθηκαν για τις αναδασώσεις είναι τριετή, γιατί σε προηγούμενες πειραματικές επιφάνειες έχουν δείξει τα καλύτερα αποτελέσματα ανάπτυξης.
   
Επίσης, σε παραποτάμιες περιοχές τοποθετούνται μοσχεύματα. Τα μοσχεύματα είναι μέρη φυτών που κόβονται και στη συνέχεια φυτεύονται σε κατάλληλο χώρο, σχηματίζουν ρίζες και αναπτύσσονται σε πλήρη φυτά. Τα μοσχεύματα μπορεί να είναι τμήματα από ρίζα, βλαστό, οφθαλμό και σπάνια φύλλο. Για τα είδη πλατάνου, ιτιάς, λεύκης και φράξου που φυτεύουμε στην Πάρνηθα, χρησιμοποιούμε μοσχεύματα από βλαστό. Το μήνα Νοέμβριο κόβουμε σε μήκος 50-80 εκ. τμήματα βλαστού. Στη συνέχεια τα τοποθετούμε σε υπόστρωμα για τη διατήρηση της υγρασίας και το μήνα Μάρτιο τα τοποθετούμε στο έδαφος.

  • Φυτευτικός σύνδεσμος
Για να υπάρχει καλύτερη εκμετάλλευση του φωτός από τα φυτάρια αλλά και των θρεπτικών συστατικών του εδάφους, πρέπει να τηρούνται κάποιες αποστάσεις μεταξύ των φυτεύσεων. Οι αποστάσεις αυτές είναι γνωστές με τον όρο φυτευτικός σύνδεσμος. Ο φυτευτικός σύνδεσμος εξαρτάται κυρίως από το είδος του φυτού και το σκοπό της φύτευσης. Στην Πάρνηθα ο φυτευτικός σύνδεσμος είναι 3μ. χ 3μ. και είναι τέτοιος που να επιτρέπει την ανάπτυξη των φυταρίων ελάτης και μαύρης πεύκης. Στις απότομες πλαγιές ο φυτευτικός σύνδεσμος δύναται να μειωθεί, κάτι που κρίνει ο επιβλέπων επιστήμονας.

  • Πως θα έχω καλύτερα αποτελέσματα;
Για να έχουν επιτυχία οι φυτεύσεις πρέπει τα φυτάρια από τη στιγμή που θα βγουν από το φυτώριο να φυτευτούν άμεσα. Όσο μένουν αφύτευτα και χάνουν υγρασία, μειώνεται η ικανότητά τους να βγάλουν ρίζες (ριζοβολήσουν). Οι ρίζες των φυτών δεν πρέπει να μένουν ακάλυπτες στον ήλιο και στον αέρα ούτε για μια στιγμή, γιατί έτσι ξηραίνονται και αχρηστεύονται. Τα φυτά από τη στιγμή που θα βγούν από το φυτώριο πρέπει να διατηρούνται μέσα στα σακουλάκια και να διατηρούνται σε σκιερό μέρος. Τα φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης και μαύρης πεύκης που χρησιμοποιήσουμε στην Πάρνηθα είναι βωλόφυτα δηλαδή έχουν αναπτυχθεί σε σακουλάκι και οι ρίζες τους είναι σε μπάλα χώματος (αντίθετα στα γυμνόριζα οι ρίζες τους δεν είναι καλυμμένες.
       
Τα μοσχεύματα μπορούν να διατηρηθούν αρκετές μέρες (10-15) μέχρι να φυτευτούν, αρκεί οι ρίζες τους να παραχωθούν σε υγρή άμμο ή σε ελαφρό νωπό χώμα.

  • Τι πρέπει να έχω μαζί;
Τα σκαπτικά εργαλεία που χρειάζονται για τη φύτευση είναι αξίνα, τσάπα και φτυάρι. Ο απαραίτητος ατομικός εξοπλισμός είναι άνετα ρούχα, ένα ζευγάρι γάντια κηπουρικής, καπέλο, κατάλληλα παπούτσια και νερό.

Βήματα φύτευσης

Βήμα 1ο: Άνοιγμα λάκκου φύτευσης
Ο λάκκος φύτευσης ανοίγεται με σκαπτικό εργαλείο (αξίνα, τσάπα, φτυάρι). Το σχήμα του λάκκου είναι κόλουρος κώνος με τη μικρή επιφάνεια στο βάθος του λάκκου και τη μεγάλη στην επιφάνεια του εδάφους. Για τα τριετή φυτάρια κεφαλληνιακής ελάτης και μαύρης πεύκης που θα φυτεύσουμε ο λάκκος θα πρέπει να έχει βάθος 40-50 εκ. και πλάτος 30-40 εκ. Το χώμα που βγάζουμε δεν το σκορπάμε αλλά το τοποθετούμε κοντά στο λάκκο και θα το χρησιμοποιήσουμε αργότερα κατά την τοποθέτηση του φυταρίου. Το χώμα τοποθετείται σε δύο σωρούς δεξιά ή αριστερά του λάκκου. Στον πρώτο τοποθετείται το επιφανειακό στρώμα εδάφους (μέχρι 5-10 εκ. βάθος) ενώ στον άλλο αυτό που βγάζουμε από τα βαθύτερα στρώματα. Τυχόν πέτρες που βρούμε στο λάκκο απομακρύνονται. Αναμοχλεύουμε τον πάτο του λάκκου με ελαφρύ σκάψιμο χωρίς να απομακρύνουμε το χώμα για να μην είναι συμπαγές και να βοηθηθεί η ανάπτυξη των ριζών.

Βήμα 2ο: Τοποθέτηση του φυταρίου στο λάκκο φύτευσης

Πιάνουμε προσεκτικά το φυτό με το ένα χέρι από το λαιμό (μεταξύ ριζών και φυλλώματος) και προσεκτικά αφαιρούμε την πλαστική σακούλα. Τοποθετούμε το φυτάριο όρθιο στο λάκκο, έτσι που να αγγίζουν οι ρίζες του τον πάτο του λάκκου χωρίς να πιέζονται. Με το άλλο χέρι δίνουμε με προσοχή στις ρίζες τη φυσική τους θέση.

Βήμα 3ο: Γέμισμα λάκκου     
Βάζουμε πρώτα το επιφανειακό χώμα που είχαμε βγάλει από το λάκκο και το πιέζουμε γύρω από το φυτό με τις παλάμες και τα δάχτυλα ανοιχτά ώστε να έρθει το χώμα σε επαφή με τις ρίζες. Συμπληρώνουμε το υπόλοιπο χώμα με αυτό που είχαμε βγάλει από τα βαθύτερα στρώματα και μέχρι 2-3 εκατοστά πάνω από το λαιμό του φυτού. Το πιέζουμε καλά, ώστε να μην είναι εμφανής η μπάλα χώματος του φυτού. Το τελικό πάτημα γίνεται με τα πόδια, πιέζοντας το χώμα γύρω γύρω από το φυτό.

Βήμα 4ο: Διαμόρφωση λεκάνης συγκράτησης
Σκαλίζουμε ελαφρά το χώμα γύρω από το φυτό σε ακτίνα 80 εκ. και διαμορφώνουμε το λάκκο, έτσι ώστε η επιφάνειά του να βρίσκεται 5-10 εκ. κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και δημιουργούμε μικρό ανάχωμα, ώστε να συγκρατείται το νερό της βροχής και του ποτίσματος. Δίνεται ιδιαίτερη προσοχή ώστε να μη σκεπάζεται από χώμα κανένα πράσινο μέρος του φυταρίου, κλαδάκι ή φύλλο. Σε περίπτωση που το έδαφος έχει κλίση δίνουμε τέτοιο σχήμα στο λάκκο ώστε να συγκρατεί το νερό της βροχής υψώνοντας αντίστοιχα τα ανάχωμα από την κατηφορική πλευρά.
   
Συνήθως μετά το χειμώνα η λεκάνη έχει χάσει το αρχικό της σχήμα, εξαιτίας των έντονων βροχοπτώσεων. Η λεκάνη πρέπει να διαμορφωθεί ξανά ώστε να συγκρατεί το νερό της βροχής και του ποτίσματος.

Βήμα 5ο: Περιποίηση φυταρίου
Το βήμα αυτό δε γίνεται αμέσως μετά τη φύτευση αλλά σε τακτά διαστήματα. Περιλαμβάνει το βοτάνισμα, το σκάλισμα και το πότισμα.
   
Το βοτάνισμα περιλαμβάνει την αφαίρεση κάθε είδους βλάστηση (χόρτου), ξένου προς τα φυτάρια. Η απομάκρυνση της ανεπιθύμητης βλάστησης περιορίζει τον ανταγωνισμό που δέχεται το φυτάριο από τα χόρτα και επηρεάζει αρνητικά την ανάπτυξή του. Έτσι, δίνεται η δυνατότητα στα φυτάρια για καλύτερη αξιοποίηση της υγρασίας και των θρεπτικών στοιχείων με αποτέλεσμα την εντονότερη και γρηγορότερη ανάπτυξής τους. Η βλάστηση αφού αφαιρεθεί δεν απομακρύνεται από τη λεκάνη γιατί προσδίδει στο φυτό σκίαση και θρεπτικά στοιχεία κατά την αποικοδόμισή της. Το βοτάνισμα γίνεται καταρχήν με τα χέρια κι όπου είναι απαραίτητο με τη βοήθεια εργαλείων, όπως το σκαλιστήρι αλλά με μεγάλη προσοχή για να μην πληγωθεί το φυτό.
   
Το σκάλισμα ακολουθεί το βοτάνισμα ή γίνεται ταυτόχρονα με αυτό. Το σκάλισμα πρέπει να γίνεται όταν η υγρασία του εδάφους είναι στο άριστο, δηλαδή ούτε πολύ ξηρό, ούτε λασπώδες. Γι’ αυτό τα σκαλίσματα πραγματοποιούνται μετά από βροχή ή πότισμα. Όσο συχνότερα επαναλαμβάνονται τα σκαλίσματα τόσο καλύτερη επίδραση έχουν στην αύξηση των φυταρίων καθώς αναμοχλεύεται και αναπνέει το χώμα.
   
Το πότισμα είναι απαραίτητο τα δύο πρώτα έτη μετά τη φύτευση του φυταρίου. Για τα τριετή φυτάρια ελάτης και πεύκης χρειάζονται 5-10 κιλά νερού σε κάθε πότισμα. Τα ποτίσματα ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες, πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε 15 περίπου μέρες. Ποτίσματα με μικρότερες ποσότητες νερού έστω και αν εφαρμόζονται συχνότερα δε δίνουν ικανοποιητικά αποτελέσματα.

Σπορά στα βραχώδη
Η κατεργασία του εδάφους σε βραχώδεις περιοχές είναι αρκετά δύσκολη γι’ αυτό γίνεται μερική σπορά, κατά λωρίδες πλάτους 2μ.

Αρχικά αφαιρούμε με τσάπα την ανταγωνιστική βλάστηση (π.χ. χόρτα) ώστε οι σπόροι που θα φυτεύσουμε να μπορούν να έχουν την κατάλληλη υγρασία και θρεπτικά στοιχεία. Επίσης, θα απομακρύνουμε τις πέτρες, τα κλαδιά ή άλλα ογκώδη αντικείμενα, ώστε να απελευθερωθεί η επιφάνεια και να μπορέσει το φυτό να αναπτυχθεί καλύτερα. Στη συνέχεια αναμοχλεύουμε το έδαφος και τοποθετούμε τους σπόρους σε βάθος 3 εκ. και τους καλύπτουμε με χώμα.

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΔΡΥΜΟΥ ΠΑΡΝΗΘΑΣ

ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
  • Το άναμμα φωτιάς όλο το έτος.
  • Η κοπή δέντρων, κλαδιών και κορυφών, το ξερίζωμα και η συλλογή λουλουδιών ή άλλων φυτών και γενικά κάθε φθορά της βλάστησης.
  • Η συλλογή και η μεταφορά φυτοχώματος.
  • Η ρύπανση του χώρου γενικά.
  • Η κυκλοφορία κάθε είδους τροχοφόρων στους δασικούς δρόμους, όπου υπάρχουν εμπόδια και απαγορευτικά σήματα.
  • Η χρησιμοποίηση του δικτύου δρόμων για κάθε είδους δοκιμές και αγώνες αυτοκινήτων και δικύκλων, καθώς και η ανάπτυξη υπερβολικής ταχύτητας και εκκωφαντικών θορύβων σ' όλους τους δρόμους.
  • Το κυνήγι και η σύλληψη κάθε ζώου με οποιοδήποτε μέσο, σ' όλη τη διάρκεια του έτους.
  • Η διακίνηση κάθε είδους όπλων έστω και λυμένων σε θήκη, τσεκουριών, πριονιών ή άλλων κοπτικών εργαλείων.
  • Η βοσκή κάθε ζώου.
  • Η διακίνηση σκύλων, έστω και δεμένων, ή άλλων κατοικίδιων ζώων και η εγκατάλειψή τους στο χώρο του Δρυμού.
  • Η διανυκτέρευση σε σκηνές ή τροχόσπιτα.
  • Η εγκατάσταση κυψελών μελισσοσμηνών.
  • Οι διαφημίσεις (σε βράχους, δέντρα, περιφράξεις κλπ.) και η αναγραφή συνθημάτων.
  • Η διακίνηση καντινών και μικροπωλητών.
  • Η καταστροφή πινακίδων, περιφράξεων και γενικά έργων και υλικών που είναι περιουσία του Δημοσίου.
Για τους παραβάτες του κανονισμού αυτού εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν.Δ. 86/1969 , του Ν.Δ. 996/1971 και του Ν.998/1979.

Πηγή: skai.gr