Που είναι οι προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας

Οι προστατευόμενες περιοχές της Ελλάδας

Εθνικοί Δρυμοί
Οι Εθνικοί Δρυμοί περιλαμβάνουν εκτάσεις, στις περισσότερες από τις οποίες κυριαρχεί ο δασικός χαρακτήρας, με ιδιαίτερο οικολογικό και επιστημονικό ενδιαφέρον. Έχουν κηρυχθεί 10 Εθνικοί Δρυμοί βάσει του Ν. 996/1971 που αποτελεί μέρος του Ν. 86/1969 «Περί Δασικού Κώδικος». Οι Εθνικοί Δρυμοί Πρεσπών, Βίκου-Αώου, Πίνδου, Οίτης και Σουνίου περιλαμβάνουν πυρήνες και περιφερειακές ζώνες, ενώ οι υπόλοιποι περιλαμβάνουν μόνο πυρήνες.

Εθνικοί Δρυμοί                 Έκταση

Εθνικός Δρυμός Πάρνηθας 3.812                           
Εθνικός Δρυμός Σουνίου 3.500
Εθνικός Δρυμός Πίνδου 6.927
Εθνικός Δρυμός Οίτης 7.210
Εθνικός Δρυμός Πρεσπών
Εθνικός Δρυμός Βίκου – Αώου 12.600
Εθνικός Δρυμός Σαμαριάς 4.850
Εθνικός Δρυμός Παρνασσού 3.513
Εθνικός Δρυμός Αίνου 2.862
Εθνικός Δρυμός Ολύμπου 3.988

Εθνικά Πάρκα

Τα Εθνικά Πάρκα εισήχθησαν ως κατηγορία προστατευόμενων περιοχών με τον Ν. 1650/1986 (άρθρα 18 και 19). Όταν το Εθνικό Πάρκο, ή μεγάλο τμήμα του, καταλαμβάνει εκτάσεις δασικού χαρακτήρα μπορεί να χαρακτηρίζεται ως Εθνικός Δρυμός. Ανάλογα, όταν το Εθνικό Πάρκο καταλαμβάνει θαλάσσιες περιοχές μπορεί να χαρακτηριστεί ως Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο.
Μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2009 έχουν κηρυχθεί βάσει του Ν. 1650/1986 17 Εθνικά Πάρκα. Για 10 από αυτά έχουν καθοριστεί και περιφερειακές ζώνες προστασίας.

Εθνικά πάρκα 

Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου Βόρειων Σποράδων 
Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου
Εθνικό Πάρκο Σχινιά - Μαραθώνα
Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων των λιμνών Κορώνειας - Βόλβης και των Μακεδονικών Τεμπών
Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου Απόφαση
Εθνικό Πάρκο Λιμνοθαλασσών Μεσολογγίου - Αιτωλικού, κάτω ρου και εκβολών ποταμών Αχελώου και Ευήνου και νήσων Εχινάδων
Εθνικό Πάρκο δάσους Δαδιάς - Λευκίμμης - Σουφλίου
Εθνικό Πάρκο Λίμνης Κερκίνης
Εθνικό Υγροτοπικό Πάρκο Δέλτα Έβρου 
Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού
Εθνικό Πάρκο Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης
Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων - Περιστερίου και χαράδρας Αράχθου
Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κοτυχίου –Στροφιλιάς
Εθνικό Πάρκο Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα
Εθνικό Πάρκο Πρεσπών
Εθνικό Πάρκο Οροσειράς Ροδόπης
Εθνικό Πάρκο Χελμού - Βουραϊκού

Αισθητικά δάση

Τα Αισθητικά Δάση έχουν θεσμοθετηθεί βάσει της δασικής νομοθεσίας και περιλαμβάνουν δασικά τοπία με ιδιαίτερο αισθητικό και οικολογικό ενδιαφέρον, που έχουν σκοπό εκτός από την προστασία της φύσης να δώσουν την ευκαιρία στο κοινό να γνωρίσει και να απολαύσει το φυσικό περιβάλλον με διάφορες δραστηριότητες αναψυχής.
Ως Αισθητικά Δάση έχουν χαρακτηριστεί 19 περιοχές, με συνολική έκταση 32.506 εκτάρια. Σύμφωνα με τα ψηφιοποιημένα όρια, η συνολική χερσαία έκταση των Αισθητικών Δασών αντιστοιχεί στο 0,24% της έκτασης της χώρας. Το θαλάσσιο τμήμα τους καταλαμβάνει έκταση ίση με 9,8 εκτάρια.

Αισθητικά Δάση 

Φοινικόδασος Βάι Λασιθίου
Δάσος Καισαριανής Αττικής 
Κοιλάδας Τεμπών Λάρισας 
Δάσος Πευκιάς Ξυλοκάστρου Κορινθίας 
Περιαστικό Δάσος Ιωαννίνων
Δάσος Χειμάρρων Σελεμνού και Χαράδρωω
Δάσος Φαρσάλων Λάρισας 
Δάσος Στενής Εύβοιας
Δρυοδάσος Μογγοστού Κορινθίας 
Δασικό Σύμπλεγμα Όσσας Λάρισας
Παραλιακό Δάσος Νικοπόλεως Μύτικα Πρέβεζας
Δάση Νήσου Σκιάθου Μαγνησίας 
Στενά Νέστου Καβάλας – Ξάνθης 
Δάσος Εθνικής Ανεξαρτησίας Καλαβρύτων Αχαϊας 
Περιαστικό δάσος Τιθορέας Φθιώτιδας
Δάση Αμυγδαλέων Καβάλας
Δάσος Λόφων Κάστρου και Αηλιά Τρικάλων 
Δρυοδάσος Κουρί – Αλμυρού Μαγνησίας 

Διατηρητέα Μνημεία της φύσης

Σε αυτά περιλαμβάνονται μεμονωμένα δένδρα ή συστάδες δένδρων με ιδιαίτερη βοτανική, οικολογική, αισθητική ή ιστορική και πολιτισμική αξία. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν επίσης εκτάσεις με σπουδαίο οικολογικό, παλαιοντολογικό, γεωμορφολογικό ή άλλο ενδιαφέρον. Η θεσμοθέτησή τους υλοποιήθηκε βάσει του δασικού κώδικα.
Έχουν κηρυχθεί 51 Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης, με συνολική έκταση 16.840 εκτάρια. Η πλειονότητα των μνημείων αυτών καταλαμβάνει ελάχιστα τετραγωνικά μέτρα. Αξιοπρόσεκτο είναι ότι μόνο το Απολιθωμένο Δάσος της Λέσβου το οποίο καταλαμβάνει το 89% της συνολικής έκτασης των Διατηρητέων Μνημείων της Φύσης. Σύμφωνα με τα ψηφιοποιημένα όρια, η συνολική έκταση των Διατηρητέων Μνημείων της Φύσης αντιστοιχεί στο 0,12 % της συνολικής χερσαίας έκτασης της χώρας, ενώ το θαλάσσιο τμήμα τους καταλαμβάνει έκταση ίση με 21,32 εκτάρια.
Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης Εμβαδόν* ΦΕΚ (εκτάρια) ΦΕΚ
Καταφύγια Άγριας Ζωής
Με την έκδοση του Ν. 2637/1998 τα Καταφύγια Θηραμάτων χαρακτηρίζονται πλέον ως Καταφύγια Άγριας Ζωής. Έως και τον Αύγουστο του 2009, οι περιοχές που έχουν κηρυχθεί ως Καταφύγια Άγριας Ζωής αριθμούν 610.

Περιοχές Προστασίας της Φύσης

Οι περιοχές Προστασίας της Φύσης εισήχθησαν ως κατηγορία προστατευόμενων περιοχών με τον Ν. 1650/1986 (άρθρα 18 και 19).
Έως και τον Δεκέμβριο του 2009, ως Περιοχές Προστασίας της Φύσης έχουν κηρυχθεί 23 περιοχές.

Περιοχές Προστασίας της Φύσης ΦΕΚ

Υγρότοπος Δύστου Εύβοιας 
Όρος Κέρκη και όρος Καρβούνι Σάμου 
Υγρότοπος Ψαχνών στην Εύβοια
Περιοχή Δήμων Άργους και Μήδειας 
Δήμος Σταγείρου Ακάνθου 
Υγρότοπος και ακτή Ψαλιδίου Δήμου Κω 
Ζώνες Α1, Α2, Α3, Α4 και Α5 Εθνικού Πάρκου Δέλτα Νέστου, Λίμνης Βιστωνίδας με λιμνοθαλάσσια και λιμναία χαρακτηριστικά και Λίμνης Ισμαρίδας Απόφαση 44549, ΦΕΚ 497/Δ/17.10.2008
Ζώνη Α Εθνικού Πάρκου Αμβρακικού κόλπου Απόφαση 11989, ΦΕΚ 123/Δ/21.03.2008
Ζώνες Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων - Περιστερίου και χαράδρας Αράχθου
Ζώνες Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου
Ζώνες Περιοχής Α Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Βόρειων Σποράδων 
Ζώνη Α Εθνικού Πάρκου Υγροτόπων Κοτυχίου –Στροφιλιάς
Ζώνες Εθνικού Πάρκου Δέλτα Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα
Ζώνες Εθνικού Πάρκου Πρεσπών Απόφαση 
Χερσαίες, υδάτινες και θαλάσσιες περιοχές των Στενών και εκβολών των ποταμών Αχέροντα και Καλαμά.
Ζώνες Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης
Ζώνες Εθνικού Πάρκου ορεινού όγκου Χελμού - Βουραϊκού

Υγρότοποι Ραμσάρ

Οι υγρότοποι Ραμσάρ έχουν συνολική έκταση 167.301 εκτάρια. Σύμφωνα με τα ψηφιοποιημένα όρια, η συνολική έκτασή τους αντιστοιχεί στο 0,85% της συνολικής χερσαίας έκτασης της χώρας, ενώ το θαλάσσιο τμήμα τους καταλαμβάνει έκταση ίση με 55.617 εκτάρια. Οι υγρότοποι Ραμσάρ έχουν συμπεριληφθεί στις προτεινόμενες για ένταξη περιοχές στο Δίκτυο «NATURA 2000». 

Πηγή: Γιώργος Κεραμιτζόγλου