Οι μεγάλες προκλήσεις του ελληνικού τουρισμού για το 2019

Σε αίνιγμα για δυνατούς λύτες εξελίσσεται η φετινή τουριστική χρονιά τόσο σε ό,τι αφορά το σκέλος των αφίξεων όσο και των εσόδων για την ελληνική οικονομία.

Μετά από 4 χρόνια συνεχούς ισχυρής ανόδου, με αποκορύφωμα την περσινή χρονιά και τα 33 και πλέον εκατομμύρια των αφίξεων, όλοι σχεδόν οι εμπλεκόμενοι με τον τομέα του τουρισμού κάνουν λόγο για διόρθωση των τουριστικών μεγεθών.

Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, μένει να φανεί «που θα κάτσει η μπίλια», κυρίως για τα έσοδα και σε δεύτερο πλάνο για τις αφίξεις, καθώς μειωμένος είναι ο αριθμός των αεροπορικών θέσεων που έχουν προγραμματίσει οι αεροπορικές εταιρίες για το επόμενο διάστημα.

Σε παρεμβάσεις τους στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, φορείς του κλάδου του τουρισμού εστιάζουν, μεταξύ άλλων, στην υπερπροσφορά κλινών (κυρίως απόρροια του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης), καθώς νεοεισερχόμενοι στο προσφερόμενο χαρτοφυλάκιο «άπλωσαν» την τουριστική πίτα που οδηγεί σε μικρότερες πληρότητες στα ξενοδοχεία και ακόμη στην επάνοδο των μεσογειακών αγορών, στο λουκέτο αεροπορικών εταιριών, το Brexit, αλλά και στην κλιματική αλλαγή (κακές καιρικές συνθήκες τον Μάιο και τον Ιούνιο), ως βασικότερες αιτίες που επιδρούν στα τουριστικά μεγέθη της χώρας μας.

’νοδος των αεροπορικών αφίξεων το πρώτο εξάμηνο του 2019 και πτώση των οδικών
Πάντως, με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Ιnsete, το ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2019, καταγράφηκαν 8,1 εκατ. διεθνείς αεροπορικές αφίξεις παρουσιάζοντας αύξηση 4,4% ή επιπλέον 341 χιλιάδες επιβάτες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Μάλιστα το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης, 290 χιλιάδες προήλθε από την αύξηση των αφίξεων στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (άνοδος 12,1%), ενώ η αύξηση στα περιφερειακά αεροδρόμια ήταν σημαντικά μικρότερη (επιπλέον 51 χιλιάδες επιβάτες και μικρή άνοδο 1,%).

Παρά την άνοδο των τουριστικών μεγεθών που αποτυπώνεται το πρώτο εξάμηνο του έτους, σύμφωνα με τα στοιχεία των αεροπορικών αφίξεων από το ινστιτούτο του ΣΕΤΕ για την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου του 2019, αγκάθι για το τι μέλει γενέσθαι στο επόμενο διάστημα είναι οι μειωμένες αεροπορικές θέσεις που έχουν προγραμματίσει οι εταιρείες για την Ελλάδα. Οι προγραμματισμένες αεροπορικές θέσεις για το σύνολο της τουριστικής σεζόν του 2019, είναι μειωμένες κατά 1,2 εκατ. ή 6,7%, σε σχέση με το 2018, ενώ για τους επερχόμενους μήνες αναμένεται μείωση -8,4% -298 χιλ. θέσεις τον Ιούλιο, -7,1% / -258χιλ. θέσεις τον Αύγουστο, -8,4%/ -261 χιλ. τον Σεπτέμβριο και -4,2% / -72χιλ. τον Οκτώβριο.

Στον αντίποδα οι οδικές αφίξεις, που εμφανίζουν πτώση, αφού το πρώτο εξάμηνο, καταγράφηκαν 4 εκατ. οδικές αφίξεις παρουσιάζοντας μείωση 11,7% ή 537 χιλιάδες λιγότερες οδικές αφίξεις. Τον Ιούνιο εξάλλου καταγράφηκαν 1,3 εκατ. διεθνείς οδικές αφίξεις παρουσιάζοντας μείωση -6,9%/-99 χιλ. σε σχέση με πέρυσι.

Πρόεδρος ΞΕΕ Αλ. Βασιλικός: Το ΞΕΕ από το πρώτο τρίμηνο του έτους έχει εκτιμήσει πώς θα κινηθούν πληρότητες και έσοδα για τα ξενοδοχεία

Στην παρέμβαση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΞΕΕ) Αλέξανδρος Βασιλικός, υπογραμμίζει ότι αυτό που βιώνει εφέτος η ξενοδοχειακή βιομηχανία είναι αυτό που "φωνάζει" χρόνια ο κλάδος: «Δεν μπορείς να "παίζεις" μόνο με την προσφορά αυξάνοντας κλίνες μόνο και μόνο για να εμφανίζεις νούμερα αφίξεων και στον αντίποδα να μην δίνεται σημασία στο σκέλος της παραξενοδοχίας και του φαινομένου του Airbnb που αυξάνουν άκριτα τα νούμερα των δωματίων εις βάρος της ποιότητας και εν τέλει του συνολικού τουριστικού αποτυπώματος, που έχει άμεση επίπτωση στα έσοδα των επιχειρήσεων και της οικονομίας γενικότερα».

Μάλιστα ο κ. Βασιλικός σημειώνει ότι η ποιότητα και οι επενδύσεις που έχουν κάνει οι ξενοδοχειακές μονάδες είναι αυτές που μπορούν να τονώσουν τις τοπικές κοινωνίες, σε αντιδιαστολή με τις επιχειρήσεις που εστιάζουν στην ποσότητα των τουριστικών ροών και δεν πετυχαίνουν τη διοχέτευση πλούτου στην τοπική οικονομία, ενώ την ίδια στιγμή πληθωρίζουν το τουριστικό προϊόν βαρύνοντας υπέρμετρα τις τουριστικές υποδομές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Σαντορίνη με την κίνηση στο λιμάνι, η Κέρκυρα με τα σκουπίδια κλπ, υπογραμμίζει ο κ. Βασιλικός.

Ο κ. Βασιλικός αναφορικά με την εξέλιξη των τουριστικών μεγεθών για το 2019 τονίζει ότι οι εκτιμήσεις του ΞΕΕ δεν αλλάζουν σε σχέση με αυτά που είχαν προκύψει στην έρευνα που είχε δημοσιοποιήσει το ΙΤΕΠ, με τίτλο: «Επιδόσεις ξενοδοχείων κατά το α' τρίμηνο και προβλέψεις για την τουριστική σεζόν 2019». Με βάση αυτή:

• Το 31% ξενοδόχων εκτιμά ότι η πληρότητα των ξενοδοχείων τους για το 2019 θα είναι μειωμένη, σε σχέση με το 2018. Η μέση μείωση εκτιμάται ότι θα κυμανθεί γύρω στο 20%.
• Αντίστοιχα, το 21% των ξενοδόχων προβλέπουν πτώση στις τιμές τους. Κατά μέσο όρο η μείωση υπολογίζεται στο 13%. Τέλος, το 65% εξ αυτών θα διατηρήσει σταθερές τις τιμές του κατά το 2019.
Για τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας η έρευνα συμπεραίνει ότι:
• Μεγαλύτερες πιέσεις δέχονται τα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας. Έτσι το 43% των ξενοδόχων εκτιμά ότι η πληρότητά τους κατά τη θερινή σεζόν του 2019, θα έχει μέση μείωση που κυμαίνεται γύρω στο 16%.
• Το 16% των ξενοδόχων προβλέπει μείωση στις τιμές των ξενοδοχείων τους, σε σχέση με την αντίστοιχη σεζόν του 2018. Σε επίπεδο επικράτειας η μέση μείωση εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 13%. Το 60% αυτών θα διατηρήσει σταθερές τις τιμές τους.

Πρόεδρος Fedhatta, Λύσανδρος Τσιλίδης: «Ακατάστατη» η διόρθωση των τουριστικών μεγεθών
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας των Τουριστικών Γραφείων, Λύσανδρος Τσιλίδης κάνει λόγο για μια «ακατάστατη» διόρθωση και εξηγεί: «Ξαφνικά έρχονται γεμάτα αεροπλάνα. Την επόμενη άδεια. Είναι δύσκολο να εκτιμήσεις με ορθότητα που θα κάτσει η μπίλια εσόδων και αφίξεων. Παρατηρεί ότι Αίγυπτος, Τουρκία, Τυνησία επέστρεψαν και παίρνουν τα μερίδια που τους αναλογούν και την ίδια στιγμή πολλές ξενοδοχειακές μονάδες έχουν ρίξει τις τιμές για να πετύχουν πληρότητες, μετά και την είσοδο των χιλιάδων κλινών στην εγχώρια αγορά». Όπως σημειώνει ο κ. Τσιλίδης, ενδιαφέρον στοιχείο είναι το γεγονός ότι φέτος 400 με 500.000 ταξίδια έχουν προγραμματίσει οι Έλληνες για προορισμούς του εξωτερικού, που, όπως σημειώνει ο κ. Τσιλίδης, έντονο είναι το ενδιαφέρον τους και για την κρουαζιέρα.

Κρήτη: Ο χειρότερος Ιούλιος των τελευταίων χρόνων σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου Ν.Χαλκιαδάκη

Ο χειρότερος Ιούλιος των τελευταίων χρόνων ήταν για την Κρήτη ο φετινός, όπως σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου Νίκος Χαλκιαδάκης. «Τις προηγούμενες χρονιές ήταν αδύνατο να βρει κάποιος δωμάτιο στο Ηράκλειο τον Ιούλιο. Φέτος και με τις σημαντικές προσφορές, οι πληρότητες επέτρεπαν με ευκολία την εύρεση κλινών σε ξενοδοχεία». Από την αρχή της χρονιάς η πτώση στην Κρήτη κυμαίνεται στο 5% με 6%, ενώ η εκτίμηση είναι ότι στο σύνολο του έτους η πτώση θα φτάσει στο 10% με 12%, πάντα σε ό,τι αφορά πληρότητες.
«Παρ' όλα αυτά, η Κρήτη άντεξε και αντέχει» σημειώνει ο κ. Χαλκιαδάκης, αφού όπως εξηγεί η φετινή καθίζηση οφείλεται στην είσοδο 8.000 νέων δωματίων στην αγορά (συνολικά 20.000 δωμάτια) τα τελευταία δυο χρόνια γεγονός που αφαίρεσε μερίδια από τις παλαιότερες μονάδες. Προχωρώντας ένα βήμα παρακάτω ο κ. Χαλκιαδάκης εκτιμά, ότι και η επόμενη χρονιά του 2020 θα είναι μια δύσκολη χρονιά για την Κρήτη, αλλά προβλέπει ανάκαμψη το 2021.
Σε ερώτηση αν τα έσοδα των ξενοδοχείων μπορούν να μεγιστοποιηθούν με λιγότερες κρατήσεις, ο κ. Χαλκιαδάκης είναι κατηγορηματικός. «Χρειαζόμαστε κρατήσεις για να αυξάνονται τα έσοδα. Το ακριβό προϊόν δεν έχει πελάτες» αναφέρει ο κ. Χαλκιαδάκης σημειώνοντας ότι «ο στόχος είναι ο μέσος πελάτης».

Κωνσταντίνα Σβήνου, πρόεδρος ΙΤΕΠ και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω
Η Κως αντιστέκεται και δεν ακολουθεί τις μειώσεις των άλλων νησιών, όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω και πρόεδρος του ΙΤΕΠ Κωνσταντίνα Σβήνου. «Μια πτώση 4% είναι αμελητέα όταν τα προηγούμενα έτη υπήρξε σημαντική άνοδος των επισκεπτών στο νησί» λέει. Το ζήτημα για την κα Σβήνου είναι η πτώση της εγχώριας αγοράς του νησιού, αλλά και η ανάγκη εκσυγχρονισμού των υποδομών του νησιού, με έμφαση το αεροδρόμιο. Σε γενικές γραμμές οι ξενοδόχοι στην Κω έχουν κρατήσει ανταγωνιστικό το προϊόν και μάλιστα οι συμβάσεις με τους διεθνείς τουριστικούς πράκτορες έχουν πετύχει και μικρές αυξήσεις 2% στα νέα τους συμβόλαια.

Σπύρος Γαλιατσάτος, αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού Ιονίων Νήσων: Τα Ιόνια νησιά στέκονται αλώβητα και θα κλείσουν θετικά
Μετά τη μεγάλη «κούρσα ανόδου» κατά 45,30% την τετραετία 2014 – 2018, τα Ιόνια Νησιά διατηρούν τις δυνάμεις τους στις αφίξεις από το εξωτερικό. «Τα Ιόνια νησιά στέκονται αλώβητα και θα κλείσουν θετικά», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Σπύρος Γαλιατσάτος.
Συγκεκριμένα, τον φετινό Ιούνιο, στην Κέρκυρα οι αφίξεις στο αεροδρόμιο ανήλθαν στις 263.487 έναντι 276.908 τον περσινό αντίστοιχο μήνα, μείωση 4,80%, στο ’κτιο 58.968, έναντι 51.928 (πέρυσι) δηλ. αύξηση + 13,60%, στην Κεφαλονιά 62.962, έναντι 62.406 (πέρυσι), αύξηση +0,90% και στη Ζάκυνθο 161.707, έναντι 160.291 (πέρυσι), αύξηση + 0,90. Σε επίπεδο πρώτου εξαμήνου του 2019, στα αεροδρόμια που εξυπηρετούν τα νησιά του Ιονίου αφίχθησαν 3.095 άτομα λιγότερα από πέρυσι και σημειώθηκε ανεπαίσθητη μείωση της τάξης του -0,31%.

Αλ. Αγγελόπουλος, μέλος της ΠΟΞ, γ.γ. Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου: Το προϊόν που έχουμε δεν απευθύνεται στον μέσο Ευρωπαίο.

Στην παρέμβαση του στο ΑΠΕ - ΜΠΕ, ο Αλέξανδρος Αγγελόπουλος μέλος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), γενικός γραμματέας της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου και διευθύνων σύμβουλος της Aldemar στάθηκε στο μακροικονομικό περιβάλλον που επηρεάζει την πορεία του τουρισμού στην Ελλάδα, τόσο φέτος όσο και στο μέλλον.

Οι λιγότερες, κατά 9%, αεροπορικές θέσεις που έχουν προγραμματιστεί για φέτος από τις αεροπορικές εταιρείες αυξάνουν το ρίσκο του ναυλωτή, σύμφωνα με τον κ. Αγγελόπουλο. Την ίδια στιγμή πλήγμα στον ελληνικό τουρισμό έχουν επιφέρει οι χρεοκοπίες μεγάλων αεροπορικών εταιριών όπως Germania, Air Berlin, Small Plannet κλπ., αναφέρει. Νέα τάση πλέον στην οικονομία της φιλοξενίας, σύμφωνα με τον ίδιο, καταγράφεται η πρόθεση των αεροπορικών εταιρειών να παρακάμψουν παραδοσιακούς οργανωτές ταξιδίων και να φτιάξουν οι ίδιες αντίστοιχα τμήματα.
Για τον κ. Αγγελόπουλο εξέλιξη που επηρεάζει το παρόν και το μέλλον της οικονομίας της φιλοξενίας, είναι το γεγονός ότι ο Ευρωπαίος πολίτης θα αντιμετωπίσει οικονομικά προβλήματα, απόρροια της προ-υφεσιακής κατάστασης στην οποία εισέρχεται η Ευρώπη. Όπως εκτιμά στο σημείο αυτό η Ελλάδα δεν έχει ένα προϊόν που απευθύνεται στον μέσο Ευρωπαίο με τα εισοδήματα που έχει μέχρις στιγμής.

Τεκμηριώνοντας τη θέση περί ύφεσης στην Ευρώπη ο κ. Αγγελόπουλος σημειώνει ότι η Τουρκία, παρά το 35% που πέτυχε στις αφίξεις της εφέτος, αυτό υπολείπεται του 50%-60% που υπολόγιζε, ελέω των ανταγωνιστικών της τιμών.