Κλείσιμο

Η επόμενη μέρα μετά την παραίτηση Μέι: Δελφίνοι και σενάρια για το Brexit

Η παραίτηση της Τερέζα Μέι από την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος, που θα οδηγήσει σε αποχώρησή της από την πρωθυπουργία του Ηνωμένου Βασιλείου, δρομολογεί σειρά εξελίξεων τόσο για την χώρα όσο και για το Brexit.

Σε πρώτη φάση η έξοδος της κ. Μέι θα οδηγήσει σε εσωκομματική διαδικασία για την εκλογή διαδόχου της. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα θα επιλέξει δύο υποψήφιους και στην συνέχεια περίπου 120.000 μέλη του κόμματος θα εκλέξουν τον νέο ηγέτη.

Περίπου 17 στελέχη των Συντηρητικών έχουν δηλώσει ανοιχτά ή τουλάχιστον φημολογείται πως ετοιμάζονται να διεκδικήσουν την θέση της κ. Μέι.

Ο νέος πρωθυπουργός θα αναλάβει καθήκοντα έως το τέλος Ιουλίου, πριν την θερινή διακοπή των εργασιών του κοινοβουλίου, ανακοίνωσε το κυβερνών κόμμα.

Ουδείς από τους ενδιαφερόμενους φαντάζει διατεθειμένος να επιδιώξει «μαλακό» Brexit, που σημαίνει πως ο κίνδυνος άτακτης εξόδου της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση αυξάνεται.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή άλλωστε υπενθύμισε λίγο μετά το διάγγελμα Μέι πως δεν υπάρχει περίπτωση αναθεώρησης της συμφωνίας για τους όρους της εξόδου που είχε συνομολογήσει με την απερχόμενη ηγέτιδα.

Με αυτά τα δεδομένα ουδείς μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο η συμφωνία της κ. Μέι – που έχει καταψηφιστεί τρεις φορές από την Βουλή – να επανέλθει στο μελλοντικά προσκήνιο, ενώ ανοιχτό παραμένει και το σενάριο πρόωρων εκλογών.

Οι μάχες των «επιγόνων»


Ο επιφανέστερος «δελφίνος» είναι ο Μπόρις Τζόνσον, πρώην υπουργός Εξωτερικών και κυριότερος εκφραστής της εκστρατείας υπέρ του Brexit πριν το δημοψήφισμα του 2016.

Οι υψηλές δημοσκοπικές επιδόσεις του κόμματος Brexit του Νάιτζελ Φάρατζ για τις ευρωεκλογές έχουν προκαλέσει ανησυχία στους κόλπους των Συντηρητικών πως η παράταξη χάνει την εμπιστοσύνη του ευρωσκεπτικιστικού μπλοκ στην βρετανική κοινωνία. Υπό αυτό το πρίσμα ο κ. Τζόνσον φαντάζει ένα από τα λίγα πρόσωπα που μπορούν να αντιστρέψουν αυτή την τάση.

Είναι υπέρμαχος της σκληρής εξόδου από την ΕΕ και της σύναψης εμπορικής συμφωνίας που θυμίζει την σχέση της ΕΕ με τον Καναδά. Ωστόσο, η θητεία του στο ΥΠΕΞ άφησε κάκιστες εντυπώσεις στην Ευρώπη και τυχόν τοποθέτησή του στην Ντάουνινγκ Στριτ ενδέχεται να προκαλέσει σκλήρυνση των ευρωπαϊκών θέσεων.

Πιθανός αντίπαλος του κ. Τζόνσον είναι ο νυν υπουργός Περιβάλλοντος Μάικλ Γκούουβ. Ήταν το νούμερο 2 στην καμπάνια του 2016 για το Brexit, όμως έκτοτε έχει μετριάσει τις θέσεις του και φαίνεται πολέμιος της άτακτης εξόδου.

Ο κ. Γκούουβ θεωρείται ένα από τα ικανότερα μέλη του υπουργικού συμβουλίου. Ωστόσο δεν θεωρείται έμπιστος, καθώς αποσταθεροποίησε τον πρώην πρωθυπουργό Ντέιβιντ Κάμερον και μετά το δημοψήφισμα του 2016 περιθωριοποίησε τον κ. Τζόνσον.

Ο πιο ακραία ευρωσκεπτικιστής δελφίνος είναι ο πρώην υπουργός Brexit Ντόμινικ Ράαμπ, ο οποίος δεν έχει αποκλείσει έξοδο από την ΕΕ δίχως συμφωνία. Ο 45χρονος δικηγόρος ενίσχυσε το πολιτικό προφίλ του τον περασμένο Νοέμβριο, όταν παραιτήθηκε από την κυβέρνηση λόγω της διαφωνίας του με την συμφωνία που σύνηψε η κ. Μέι με τους Ευρωπαίους.

Το ερώτημα είναι τι παραπάνω μπορεί να προσφέρει στο Συντηρητικό Κόμμα από τον κ. Τζόνσον, ειδικά εάν αναλογιστεί κανείς τις γκάφες στις οποίες έχει υποπέσει. Παραδείγματος χάρη, πέρυσι παραδέχτηκε ότι δεν είχε καταλάβει πόσο σημαντική ήταν η πορθμειακή σύνδεση Ντόβερ - Καλέ για τις εμπορικές ροές της Βρετανίας.

Στην άλλη άκρη του φάσματος βρίσκεται η υπουργός Εργασίας Άμπερ Ραντ, η οποία έχει απορρίψει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο άτακτου Brexit και γενικότερα θεωρείται υπέρμαχος ήπιας αποχώρησης από την ενωμένη Ευρώπη.

Η κ. Ραντ θα μπορούσε να εμφανιστεί ως η ενωτική υποψήφια, που μπορεί να επουλώσει τον εσωκομματικό και εθνικό διχασμό που χαρακτήρισε την πρωθυπουργία Μέι. Στον αντίποδα, η μετριοπάθειά της για το Brexit μπορεί να «ψυχράνει» μέρος των Συντηρητικών ψηφοφόρων.

Δύο ακόμα ενδιαφέρουσες περιπτώσεις είναι ο υπουργός Εργασίας Σατζίντ Νταβίντ και ο υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ. Αμφότεροι είχαν ταχθεί υπέρ της παραμονής στην ΕΕ πριν το δημοψήφισμα, όμως έκτοτε έχουν επιχειρήσει να οικοδομήσουν προφίλ πεπεισμένου Brexiter.

Ο κ. Νταβίντ φρόντισε να αφαιρεθεί η βρετανική υπηκοότητα της μαθήτριας που εντάχθηκε στο Ισλαμικό Κράτος αλλά στην συνέχεια ζήτησε να επαναπατριστεί. Ο κ. Χαντ από την πλευρά του έχει συγκρίνει την ΕΕ με την Σοβιετική Ένωση.

Άλλα ονόματα που ακούγονται είναι του υπουργού Υγείας Ματ Χάνκοκ, της πρόσφατα παραιτηθείσας υπουργού Αντρέα Λίντσομ, της υπουργού Άμυνας Πένι Μορντόντ και της Λιζ Τρας, ανώτερου στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.

Η (δύσκολη) τελική ευθεία

Όποιος κι αν αναλάβει τον πρωθυπουργικό θώκο, τα χρονικά περιθώρια για συμφωνία με την ΕΕ θα είναι στενά.

Υπό τις παρούσες συνθήκες το Ηνωμένο Βασίλειο είναι προγραμματισμένο να εξέλθει από την ΕΕ στις 31 Οκτωβρίου. Πολλοί ηγέτες της ΕΕ δεν φαντάζουν διατεθειμένοι να δεχτούν τρίτη κατά σειρά μετάθεση του Brexit, που κανονικά έπρεπε να είχε λάβει χώρα στις 29 Μαρτίου.

Εάν ο διάδοχος της κ. Μέι υιοθετήσει επιθετική τακτική και απαιτήσει αναθεώρηση της συμφωνίας για τους όρους του Brexit, ο κίνδυνος ρήξης με τις Βρυξέλλες αυξάνεται απότομα, εγείροντας τον κίνδυνο ξαφνικού «ξεριζώματος» της συμβιωτικής σχέσης που υπάρχει σήμερα ανάμεσα στην ΕΕ και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Θα σεβασθούμε τον νέο πρωθυπουργό, αλλά τίποτε δεν αλλάζει στην θέση που έχει υιοθετήσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως προς την συμφωνία της αποχώρησης», δήλωσε σήμερα η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μίνα Αντρέεβα.

Με αυτά τα δεδομένα ίσως η ευκολότερη πολιτική λύση για τον επόμενο πρωθυπουργό θα είναι να επιδιώξει αναθεώρηση του μνημονίου για την μελλοντική εμπορική σχέση, το οποίο συνοδεύει την συμφωνία Μέι.

Η Κομισιόν έχει διαμηνύσει πως είναι ανοιχτή σε αυτό το ενδεχόμενο, καθότι το έγγραφο πρωτίστως σκιαγραφεί την μελλοντική σχέση παρά σφραγίζει οτιδήποτε στην πέτρα.
Πηγή: skai.gr