Ανακαλύφθηκε κατοικίσιμος εξωπλανήτης;

Ένας πιθανός εξωπλανήτης που το μέγεθός του είναι αντίστοιχο με τον Ποσειδώνα και τον Κρόνο και «θα μπορούσε να είναι κατάλληλος για τη ζωή» ανακαλύφθηκε στην κατοικήσιμη ζώνη ενός γειτονικού αστρικού συστήματος.

Ο εξωπλανήτης, που ονομάστηκε «C1», εντοπίστηκε στο σύστημα τριπλών αστεριών Alpha Centauri που απέχει 4,4 έτη φωτός από την Γη και είναι κατοικία και των Alpha Centauri A και B, μαζί με τα πιο διάσημα των Proxima Centauri.

Ο C1, εάν είναι πλανήτης, εικάζεται ότι έχει μια ακτίνα μεταξύ περίπου πέντε έως επτά φορές της Γης, μαζί με μια μάζα που είναι περίπου 20 έως 50 φορές του πλανήτη μας.

Η ανακάλυψη έγινε δυνατή με ένα πρόσφατα ανεπτυγμένο σύστημα απεικόνισης εξωπλανήτη μεσαίου υπερύθρου, σε συνδυασμό με έναν εξαιρετικά μεγάλο χρόνο παρατήρησης - όλα εκτελέστηκαν χρησιμοποιώντας ένα πολύ μεγάλο τηλεσκόπιο στη Χιλή.

Οι αστρονόμοι μπόρεσαν να μειώσουν τα ανεπιθύμητα σήματα που προέρχονται από το τηλεσκόπιο και την κάμερα. Με τον ίδιο τρόπο τα ακουστικά που μπλοκάρουν τους θορύβους αποκλείουν ορισμένους ήχους, επιτρέποντάς τους να ανιχνεύσουν ελαφρά σήματα που προέρχονται από τον πιθανό πλανήτη.

 

 

Οι νέες δυνατότητες αναπτύχθηκαν από μια ομάδα διεθνών αστρονόμων, σε συνεργασία με την πρωτοβουλία Breakthrough Watch / NEAR, το οποίο είναι ένα παγκόσμιο αστρονομικό πρόγραμμα που αναζητά πλανήτες σαν τη Γη γύρω από τα γύρω αστέρια.

«Το NEAR είναι ένα σκαλοπάτι στο μεγαλύτερο πεδίο της απεικόνισης εξωπλανητών, το οποίο για λίγο περιορίστηκε σε πλανήτες σούπερ-Δία ευρείας τροχιάς και μόλις τώρα αρχίζει να φτάνει στις κατοικήσιμες ζώνες των κοντινών αστεριών», δήλωσε ο Kevin Wagner που συμμετέχει στο πρόγραμμα Hubble Fellowship της NASA στο Παρατηρητήριο Steward του Πανεπιστημίου της Αριζόνα.

Ωστόσο, η ομάδα διεθνών επιστημόνων δηλώνει ξεκάθαρα ότι χωρίς επακόλουθη επαλήθευση, η πιθανότητα ότι το C1 μπορεί να οφείλεται σε κάποιο άγνωστο τεχνούργημα που προκαλείται από το ίδιο το τηλεσκόπιο δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμη. 

«Για παράδειγμα, ένα από τα γνωστά τεχνουργήματα είναι ένα φαινόμενο επιμονής (ή εγκαύματος) που αναγκάζει την κάμερα να διατηρήσει το σήμα των αστεριών κατά τη διάρκεια της κοπής, σαν αυτό που θα συνέβαινε στα λογότυπα που εμφανίζονταν για πολύ καιρό στις γωνίες των παλιών τηλεοράσεων με οθόνη plasma», εξήγησε ο Wagner.

Αυτό που μπορούμε να μετρήσουμε είναι πραγματικά μόνο φωτεινότητα και θέση. Από αυτό, αν υποθέσουμε ότι η ανίχνευση είναι πράγματι ένας πλανήτης, μπορούμε να συμπεράνουμε ένα πιθανό εύρος τροχιών, εύρος ακτίνων για τον πλανήτη και εύρος θερμοκρασιών », εξήγησε ο Wagner.
«Η ακτίνα και η θερμοκρασία συμβάλλουν στη συνολική φωτεινότητα. Η τροχιά συμβάλλει επίσης, επειδή οι κοντινότερες τροχιές οδηγούν σε υψηλότερες θερμοκρασίες.

«Το συγκεκριμένο τεχνούργημα δημιουργεί  γραμμές στην εικόνα που κατανοούμε και γνωρίζουμε πώς να μοντελοποιούμε και να αφαιρούμε από τα δεδομένα. Δεν έχουμε παρόμοια εξήγηση για τον εξωπλανήτη, αλλά σίγουρα θα μπορούσε να υπάρξει κάτι που δεν έχουμε σκεφτεί»

«Οι περισσότερες μελέτες που έγιναν στο παρελθόν επικεντρώθηκαν σε 1-5 μικρούς πλανήτες, κάτι που είναι εξαιρετικό για την ανίχνευση νέων σούπερ-Jovian πλανητών. Όμως οι πλανήτες που μοιάζουν με τη Γη είναι πιο φωτεινοί», επεσήμανε ακόμη.  
Το πρόγραμμα NEAR εστιάζεται σε 10-12,5 μικρά αστέρια, που είναι κοντά στην κορυφή των θερμικών εκπομπών της Γης. Η ομάδα εργάζεται για να εκτελεί τέτοιες έρευνες σχεδόν 20 χρόνια και έπειτα από 100 ώρες παρατηρήσεων, ο χρόνος τους μπορεί τελικά να έχει αποδώσει καρπούς. 

Το Alpha Centauri επιλέχθηκε επειδή βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη, που είναι η περιοχή όπου ένας πλανήτης μπορεί να είναι σε θέση να συγκρατεί υγρό νερό στην επιφάνειά του, καθιστώντας έτσι την περιοχή κατάλληλη για ζωή.
 Οι τρέχουσες δυνατότητες έχουν ανιχνεύσει έμμεσα έναν πλανήτη σχεδόν διπλάσιο από το μέγεθος της Γης που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το Proxima Centauri. Η ανίχνευσή του έγινε χρησιμοποιώντας τη διακύμανση της ακτινικής ταχύτητας του αστεριού ή τη μικροσκοπική ταλάντευση που εκθέτει ένα αστέρι κάτω από το τράβηγμα του αόρατου πλανήτη.

Σύμφωνα με τον Wagner τέτοιες μέθοδοι δεν είναι ικανές για να εντοπιστούν βραχώδεις πλανήτες σε διαχωρισμένες κατοικίσιμες ζώνες. Σημειώνεται πως οι ομάδες του Wagner είναι σε θέση να μειώσουν τον θόρυβο της απευθείας εικόνας των πλανητών που θα μπορούσα να κρύβονται στη συγκεκριμένη περιοχή.

Μάλιστα οι επιστήμονες για να ενισχύσουν την ευαισθησία του συστήματος απεικόνισης χρησιμοποίησαν αυτό που αποκαλούν προσαρμοστικό  δευτερεύον τηλεσκόπιο καθρέφτη (το συγκεκριμένο τηλεσκόπιο  διορθώνει οποιαδήποτε παραμόρφωση του φωτός από την ατμόσφαιρα της Γης). 

Τέλος η ομάδα του χρησιμοποίησε μία νέα τεχνική που επιτρέπει να γίνεται πολύ γρήγορα μπρος - πίσω η παρατήρηση του Alpha Centauri A και Alpha Centauri B.  Αξίζει να σημειωθεί πως η ομάδα παρατήρησε το σύστημα Alpha Centauri για σχεδόν 100 ώρες κατά τη διάρκεια ενός μήνα το 2019, συλλέγοντας περισσότερες από 5 εκατομμύρια εικόνες.

Πηγή: dailymail