Ποια είναι η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας

Της Ναντίν Χαρδαλιά

Με τη διαδικασία του προσφάτως αναθεωρημένου άρθρου 32 του Συντάγματος, που αποσυνδέει την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας από την  πρόωρη διάλυση της Βουλής, πρόκειται να διεξαχθεί η διαδικασία εκλογής της προτεινόμενης από την κυβερνητική πλειοψηφία Αικατερίνης Σακελλαροπούλου στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει ενημερώσει προς ώρας το Προεδρείο της Βουλής για την ακριβή ημερομηνία εκκίνησης της εκλογικής διαδικασίας. Ωστόσο, αυτή φέρεται να τοποθετείται αμέσως μετά την ψήφιση του εκλογικού νόμου  στις 22 ή 23 Ιανουαρίου, ενώ σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής από την εγγραφή της εκλογής ΠτΔ σε ημερήσια διάταξη μέχρι τη διεξαγωγή της πρώτης ψηφοφορίας πρέπει να παρέλθουν 5 ημέρες.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα πάντως καταληκτική ημερομηνία έναρξης των διαδικασιών είναι η 12η Φεβρουαρίου, ένας μήνας δηλαδή πριν την λήξη της θητείας του σημερινού Προέδρου Προκόπη Παυλόπουλου.
Πρόθεση της κυβέρνησης πάντως είναι οι διαδικασίες να εκκινήσουν άμεσα, άπαξ και η πρόταση του πρωθυπουργού βρίσκεται πια επισήμως στο τραπέζι.

Το νέο άρθρο 32 του Συντάγματος, προβλέπει έως 5 ψηφοφορίες όπου ανάμεσα στην καθεμία πρέπει να μεσολαβεί διάστημα 5 ημερών. 

Στις τρεις πρώτες για την εκλογή  απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 - 200 και 180 θετικών ψήφων. Εάν όλες αποβούν άκαρπες  τότε προβλέπεται τέταρτη ψηφοφορία όπου το όριο για την εκλογή πέφτει στην απλή πλειοψηφία των 151 βουλευτών και αν και αυτή "ναυαγήσει" ακολουθεί η πέμπτη και τελευταία με σχετική πλειοψηφία. 

Από την κυβερνητική πλειοψηφία προσδοκουν πάντως το πρόσωπο της κ. Σακελλαροπούλου θα καταφέρει να συγκεντρώσει τουλάχιστον την αυξημένη πλειοψηφία των 180 βουλευτών που απαιτείται στην τρίτη ψηφοφορία, αποδεικνύοντας ότι η Πρόεδρος της Δημοκρατίας να απολαμβάνει ευρύτερης αποδοχής. 

Το ενδιαφέρον εστιάζεται πλέον και στις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης που συνεδριάζουν σήμερα, Πέμπτη, για να καθορίσουν τη στάση τους, καθώς και στο κατά πόσο ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να προτείνει άλλο πρόσωπο για το αξίωμα και ποιο. 

Αναλυτικά το άρθρο 32 του Συντάγματος ορίζει ότι:

1. H εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη Bουλή γίνεται με ονομαστική ψηφοφορία και σε ειδική συνεδρίαση, που συγκαλείται από τον Πρόεδρο της Bουλής έναν τουλάχιστο μήνα πριν λήξει η θητεία του εν ενεργεία Προέδρου της Δημοκρατίας, κατά τα οριζόμενα στον Kανονισμό της Bουλής.

Σε περίπτωση οριστικής αδυναμίας του Προέδρου της Δημοκρατίας να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, κατά τους ορισμούς του άρθρου 34 παράγραφος 2, καθώς επίσης και σε περίπτωση που ο Πρόεδρος παραιτηθεί, πεθάνει ή κηρυχθεί έκπτωτος κατά τις διατάξεις του Συντάγματος, η συνεδρίαση της Bουλής για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας συγκαλείται μέσα σε δέκα ημέρες το αργότερο αφότου έληξε πρόωρα η θητεία του προηγούμενου Προέδρου. 

2.Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας γίνεται σε κάθε περίπτωση για πλήρη θητεία.

3.Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των 2/3 του συνολικού αριθμού των βουλευτών.

Aν δεν συγκεντρωθεί η πλειοψηφία αυτή, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες.

Aν δεν επιτευχθεί ούτε στη δεύτερη ψηφοφορία η οριζόμενη πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ακόμη μία φορά ύστερα από πέντε ημέρες, οπότε εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την πλειοψηφία των 3/5 του όλου αριθμού των βουλευτών.

4. Αν δεν επιτευχθεί ούτε και στην τρίτη ψηφοφορία η αυξημένη αυτή πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών. Αν δεν επιτευχθεί ούτε αυτή η πλειοψηφία, η ψηφοφορία επαναλαμβάνεται ύστερα από πέντε ημέρες και εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε τη σχετική πλειοψηφία.

Σε περίπτωση ισοψηφίας, εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκείνος που συγκέντρωσε το μεγαλύτερο αριθμό ψήφων στην πρώτη ψηφοφορία της προηγούμενης παραγράφου.

5. Aν η Bουλή είναι απούσα, συγκαλείται εκτάκτως για να εκλέξει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, κατά τους ορισμούς της παραγράφου 4.

Aν η Bουλή έχει διαλυθεί με οποιονδήποτε τρόπο, η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας αναβάλλεται ώσπου να συγκροτηθεί σε σώμα η νέα Bουλή και μέσα σε είκοσι ημέρες, το αργότερο, από τη συγκρότησή της, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παραγράφους 3 και 4, αφού τηρηθούν και οι ορισμοί της παραγράφου 1 του άρθρου 34.

6. Aν η διαδικασία για την εκλογή νέου Προέδρου, που ορίζεται στις προηγούμενες παραγράφους, δεν περατωθεί εγκαίρως, ο ήδη Πρόεδρος της Δημοκρατίας εξακολουθεί να ασκεί τα καθήκοντά του και μετά τη λήξη της θητείας του ώσπου να αναδειχθεί νέος Πρόεδρος.