Ο όρος όμως αυτός και οι σχετικές διεκδικήσεις δεν έχουν νομική υπόσταση. Τούτο έχει ως συνέπεια να θεωρούνται εκ μέρους της Ελλάδας ως μια επεκτατική κίνηση της Τουρκίας στο Αιγαίο. Τα υπάρχοντα σύνορα στο Αιγαίο, επισημαίνει η ελληνική πλευρά, απορρέουν από τις διεθνείς συνθήκες και αρχές, τις οποίες η Τουρκία οφείλει να σεβαστεί. Στις εν λόγω περιοχές του Αιγαίου, κατά την Τουρκία, η κυριότητα τους δεν είναι ξεκάθαρη. Αν και ο όρος δεν έχει βρει ανταπόκριση σε κάποιον επίσημο διεθνή οργανισμό, χρησιμοποιείται συχνά από την τουρκική πλευρά για την αιτιολόγηση ή περιγραφή διεκδικήσεών της σε ελληνικές παραμεθόριες περιοχές.
Ήδη από τον Νοέμβριο του 1973 η Τουρκία μέσω του τότε υπουργού εξωτερικών της κυβέρνησης Ινονού μιλούσε για αιτία πολέμου αναφορικά με ενέργειες στο Αιγαίο χωρίς συνεννόηση , ενώ το Μάιο του 1974 είχε στείλει το ερευνητικό «Chandarli» να κάνει έρευνες στο Αιγαίο. Εκείνη την εποχή στην Ελλάδα είχαμε άλλο πρόβλημα και στην ουσία κανείς δεν ασχολήθηκε ...μέχρι που ασχολήθηκαν όλοι τον Ιούλιο του 1974.
Το 1975 η Τουρκία εκδίδει τη ΝΟΤΑΜ 714, μονομερή και αντίθετη προς τις οδηγίες του ΙCΑΟ (Ιnternational Civil Αviation Οrganisation - Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας), ζητώντας από τα αεροσκάφη που πετούν στο ανατολικό Αιγαίο να υποβάλουν σχέδιο πτήσεως στα κέντρα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας της Κωνσταντινούπολης και της Άγκυρας και όχι στην Αθήνα όπως προέβλεπαν οι διεθνείς συνθήκες.
Στις 27 Ιανουαρίου 1975 η ελληνική κυβέρνηση πρότεινε στην Τουρκία την παραπομπή της διαφοράς μεταξύ των δύο χωρών για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης. Η Τουρκία αρχικά αποδέχθηκε την πρόταση με ενστάσεις. Γι αυτό πολλές φορές γίνεται
αναφορά σε αυτή την απόφαση ότι η μοναδική διαφορά στο Αιγαίο με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Το 1975 η Ελλάδα αποχωρεί από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη το γεγονός αυτό, τον Απρίλιο του 1975, αξίωσε από το ΝΑΤΟ τον επιχειρησιακό έλεγχο του Αιγαίου. Αργότερα με την υποβολή της ελληνικής αίτησης επανένταξης, αντέδρασε προβάλλοντας βέτο απαιτώντας την επαναδιαπραγμάτευση του καθεστώτος του FIR και του ελέγχου στο
ΑΙΓΑΙΟ.
Από τα μέσα της δεκαετίας του 90', οι τουρκικές αρχές έθεσαν αρκετές βραχονησίδες και νησίδες καθώς και τις μεταξύ αυτών θαλάσσιες περιοχές υπό τις γκρίζες ζώνες που θεωρούν προέκταση του εδάφους τους. Και οι δύο χώρες επικαλούνται χάρτες δικούς τους και άλλων χωρών καθώς και συνθήκες, για να αποδείξουν η μεν Ελλάδα το αβάσιμο της αμφισβήτησης, η δε Τουρκία την νομιμότητα της απαίτησής της. Η Ελλάδα σήμερα αξιώνει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 Ναυτικά Μίλια, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο.
Ένας βασικός παράγοντας για την αστάθεια στο Αιγαίο είναι το τουρκικό casus belli, σε περίπτωση που η Ελλάδα αξιώσει να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 Ναυτικά Μίλια
.
Το 1982 ψηφίστηκε η Διεθνής Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, που περιελάμβανε την οριοθέτηση των χωρικών υδάτων στα 12 Ναυτικά Μίλια από την κοντινότερη ξηρά, την στιγμή που η Ελλάδα θεωρούσε χωρικά ύδατα της τα 6 ΝΜ. Μετά την υπερψήφιση της σύμβασης από τη διεθνή κοινότητα, η Τουρκία δήλωσε πως θεωρεί αιτία πολέμου την εν λόγω επέκταση αν την υιοθετούσε η Ελλάδα. Έκτοτε είναι πάγια θέση της Τουρκίας.
Το θέμα πήρε διαστάσεις στις 8 Ιουνίου 1995, όταν η Τουρκική Εθνοσυνέλευση εξουσιοδότησε την Τουρκική Κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών, για την αξίωση της Ελλάδας να υιοθετήσει τον νόμο του Διεθνούς Δικαίου.
Το 2001 υπήρξε μία αιφνιδιαστική πρόταση ενός πρώην αρχηγού του Τουρκικού Ναυτικού, που δήλωνε πως επίκειται κατάργηση της Τουρκικής Στρατιάς του Αιγαίου, είδηση η οποία διαψεύστηκε από τον τότε Τούρκο πρωθυπουργό Μπουλέντ Ετζεβίτ και αρχηγό ΓΕΕΘΑ Χουσεϊν Κιβρίκογλου. Η Τουρκική Στρατιά Αιγαίου καταργήθηκε στις 30 Αυγούστου του 2006 και συγχωνεύτηκε στην 4η Τουρκική Στρατιά.
Το 2002 η Τουρκία δεσμεύτηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση για μη επίθεση εναντίον της Ελλάδας, δέσμευση που δεν έχει δοθεί και στην Ελλάδα, προκαλώντας σύγχυση στις σχέσεις Τουρκίας - Ελλάδας.Νομικά σύμφωνα με το μνημόνιο διαπραγματεύσεων ΕΕ-Τουρκίας το casus belli δεν ισχύει. Η ελληνική εξωτερική πολιτική πατάει σε αυτή την προοπτική και αλλάζει ρότα από το vetο στην υποστήριξη της ένταξης. Βέβαια το μνημόνιο εφόσον τελικά η Τουρκία δεν μπει στην ΕΕ δεν είναι δεσμευτικό οπότε ξαναερχόμαστε στην απόφαση του 1995.
Το τελευταίο επεισόδιο διαδρματίστηκε τις τελευταίες ημέρες με τον Νίκο Κοτζιά κατά την τελετή παράσδοσης του υπουργείου στον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, να προαναγγέλει τα προεδρικά διατάγματα για την επέκταση στα 12 μίλια, από από Οθωνούς έως Αντικύθηρα.
Δεν είναι δυνατόν να δείξουμε ανοχή σε βήματα στα οποία δεν υπάρχει διμερής συμφωνία στο Αιγαίο όπου έχουν ακτές οι δύο χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, η ανακοίνωση της Εθνοσυνέλευσής μας με ημερομηνία 8 Ιουνίου 1995 περιέχει την απαραίτητη πολιτική προειδοποίηση και εξακολουθεί να ισχύει και σήμερα», επεσήμανε ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ κ. Ακσόι υπενθυμίζοντας το Casus Belli.
Nωρίτερα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε τονίσει πως «η Ελλάδα πολλές φορές κάνει παρόμοιες δηλώσεις. Εκεί προηγείται ο λαϊκισμός. Είμαστε υπέρ να τεθεί με ειρηνικό τρόπο το θέμα. Εμείς δίνουμε κατάλληλες απαντήσεις και τους βάζουμε στη θέση τους. Γνωρίζουν πολύ καλά οι Έλληνες ότι δεν θα επιτρέψουμε τέτοια απόφαση».
Ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Γεννηματάς διαμήνυσε στην Τουρκία, πως η σχετική απόφαση για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης εναπόκειται αποκλειστικά στην Ελλάδα, η οποία έχει το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα όποτε και όπως η ίδια κρίνει.
Πηγή: skai.gr
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
