Τι προβλέπει η συμφωνία της ΕΕ για το προσφυγικό

Σε γενική συμφωνία για την διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών κατέληξαν, μετά από περίπου εννέα ώρες δύσκολων διαβουλεύσεων, οι ηγέτες των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ φαίνεται πως πέτυχε αρκετές διμερείς συμφωνίες ώστε να αποκρούσει την ενδοκυβερνητική πίεση που δέχεται.

Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν, κράτη-μέλη έχουν το δικαίωμα να δημιουργήσουν οικειοθελώς κέντρα φιλοξενίας στο δικό τους έδαφος – πρόταση που προωθούσαν Γαλλία και Ισπανία – όπου θα μεταφέρονται κυρίως πρόσφυγες και μετανάστες που διασώζονται σε ευρωπαϊκή επικράτεια. Οι εταίροι συμφώνησαν επίσης στην ίδρυση κέντρων καταγραφής σε «τρίτες χώρες», που λέγονται «περιφερειακές πλατφόρμες αποβίβασης».

Οι «τρίτες χώρες» κατά πάσα πιθανότητα θα είναι κράτη της βορείου Αφρικής, αν και έως τώρα κανένα δεν έχει δεχτεί να συνεργαστεί με την ΕΕ ώστε να λειτουργήσει ως ανάχωμα έναντι των ροών προς την Γηραιά Ήπειρο. Τα ευρωπαϊκά κέντρα θα επιτρέπουν τον ταχύ διαχωρισμό των προσφύγων, που δικαιούνται διεθνή προστασία, από τους μετανάστες.

Όσοι δικαιούνται άσυλο θα διαμοιράζονται στην ΕΕ, όμως το κοινό ανακοινωθέν διευκρινίζει ότι οι θέσεις εγκατάστασής τους θα δημιουργούνται εθελοντικά, που σημαίνει ότι χώρες όπως η Ουγγαρία και η Πολωνία δεν έχουν υποχρέωση να δεχτούν πρόσφυγες που θα φιλοξενούνται πχ σε γαλλικά κέντρα.

Το κοινό ανακοινωθέν δεν διευκρινίζει τι θα συμβαίνει σε όσους δεν έχουν δικαίωμα σε άσυλο. Το κείμενο αναφέρει γενικά πως στις μονάδες που θα κατασκευαστούν σε «τρίτες χώρες» θα υπάρχει απόλυτος σεβασμός στο διεθνές δίκαιο, συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι παρά τη συμφωνία παραμένει αδιευκρίνιστο το μέλλον των ανθρώπων που θα φιλοξενούνται τόσο στα ευρωπαϊκά όσο και στα μη ευρωπαϊκά κέντρα.

Σε μια προσπάθεια να πειστούν οι αφρικανικές χώρες να συνεργαστούν με την ΕΕ, οι εταίροι αποφάσισαν να ενεργοποιήσουν το Ευρωπαϊκό Ταμείο για την Αφρική, που σε πρώτη φάση θα ενισχυθεί με 500 εκατομμύρια ευρώ.

Η Σύνοδος ήταν κρίσιμη και για το πολιτικό μέλλον της γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, η οποία δέχεται μεγάλες πιέσεις στο Βερολίνο για το προσφυγικό, με τους Χριστιανοδημοκράτες εταίρους της να απειλούν ότι θα κλείσουν μονομερώς τα σύνορα για ανθρώπους που έχουν ήδη ζητήσει άσυλο σε άλλες χώρες της ΕΕ.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Wall Street Journal» η κ. Μέρκελ πέτυχε διμερείς συμφωνίες με την Ελλάδα, την Ισπανία και περίπου 10 ακόμα χώρες για επαναπροώθηση προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στην Γερμανία αλλά έχουν ήδη καταγραφεί και ζητήσει άσυλο σε άλλα μέλη της ΕΕ.

«Όσοι ζητούν άσυλο δεν έχουν το δικαίωμα να επιλέξουν την χώρα στην οποία θα υποβάλουν το αίτημά τους», είπε η κ. Μέρκελ. Χαρακτήρισε θετική ένδειξη την συμφωνία όμως παραδέχτηκε ότι συνεχίζουν να υπάρχουν βαθιές διαφορές ανάμεσα στις χώρες-μέλη.

Το ανακοινωθέν δεν περιέχει αναφορά στις διμερείς συμφωνίες, οι οποίες φέρεται να επιτεύχθηκαν στο περιθώριο της συνόδου, όμως οι ηγέτες συμφώνησαν ότι οι «δευτερογενείς» κινήσεις μεταναστών από τις χώρες υποδοχής προς άλλα μέλη μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τα κεκτημένα της Ζώνης Σένγκεν.

«Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα νομικά και διοικητικά μέτρα ώστε να αντιμετωπίσουν τέτοιες μετακινήσεις και να συνεργάζονται στενά μεταξύ τους προς αυτόν τον σκοπό», αναφέρει το κείμενο.

«Η Ιταλία δεν είναι πλέον μόνη», δήλωσε από την πλευρά του ο επικεφαλής της κυβέρνησης συμμαχίας των λαϊκιστών και της άκρας δεξιάς στην Ιταλία, ο Τζιουζέπε Κόντε, ο οποίος είχε εμποδίσει την έγκριση της πρώτης εκδοχής του κειμένου των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής.

Τέλος, οι 28 ηγέτες συμφώνησαν ότι πρέπει να υπάρξει ομοφωνία για αναθεώρηση του συστήματος του Δουβλίνου για την χορήγηση ασύλου, αν και έως τώρα όλες οι προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση έχουν αποτύχει.

Σημειώνεται πως η πολιτική κρίση στην Γερμανία και η αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για το προσφυγικό έρχονται ενόσω οι ροές προς την ΕΕ μέσω της Μεσογείου έχουν μειωθεί σημαντικά.

Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι παράτυπες είσοδοι έχουν μειωθεί κατά 96% σε σχέση με το απόγειό τους, το φθινόπωρο του 2015, ενώ η Frontex αναφέρει πως τους πρώτους πέντε μήνες του έτους διαπιστώθηκαν 43.200 παράνομες είσοδοι μέσω της θάλασσας. Το 2015 οι αφίξεις ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο.
Πηγή: skai.gr