Κλείσιμο

Al Monitor: Ο Ερντογάν «έφερε πιο κοντά» Άσαντ – Χαφτάρ – Αντιμετωπίζει αδιέξοδο στη Λιβύη;

Επιμέλεια: Στέλιος Κάνδιας
 

Τα περιθώρια κινήσεων της Τουρκίας στη Λιβύη περιορίζονται, με δεδομένη την εντεινόμενη εμπλοκή της στη Συρία, επισημαίνει σε ανάλυσή της η ιστοσελίδα Al Monitor, προσθέτοντας ότι η τουρκική στάση έφερε «πιο κοντά» Χαλίφα Χαφτάρ και Μπασάρ αλ Άσαντ, με την επαναλειτουργία της πρεσβείας της Λιβύης στη Δαμασκό από τον Χαφτάρ.

Με εμπλοκή σε δύο πολεμικά μέτωπα ταυτόχρονα στη Συρία και τη Λιβύη, η Τουρκία απέχει πολύ από την επίτευξη των διακηρυγμένων στόχων της και στα δύο μέτωπα. Η κατάσταση στο πεδίο της μάχης της Συρίας κλιμακώθηκε δραματικά μετά τη δολοφονία τουλάχιστον 36 Τούρκων στρατιωτών στην Ιντλίμπ στις 27 Φεβρουαρίου, ενώ τα αντίποινα της Τουρκίας με πλήγματα στις συριακές δυνάμεις οδήγησαν σε μικρή αλλαγή των στρατιωτικών ισορροπιών έως τις 5 Μαρτίου, οπότε συμφωνήθηκε η κατάπαυσης του πυρός με τη Ρωσία. Η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη, εν τω μεταξύ, έμεινε σε μεγάλο βαθμό αθέατη για την τουρκική κοινή γνώμη. 

Τα στρατιωτικά σχέδια της Τουρκίας στη Λιβύη φαίνεται ότι αντιμετωπίζουν δυσκολίες όλο και περισσότερο, και το διπλωματικό μέτωπο γίνεται όλο και πιο περίπλοκο. Οι δυνάμεις του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ο οποίος είναι ο αντίπαλος της υποστηριζόμενης από την Άγκυρα κυβέρνησης Σάρατζ, έστειλε μια ανώτερη διπλωματική αντιπροσωπεία στη Δαμασκό την 1η Μαρτίου, ευθυγραμμιζόμενος με τη συριακή κυβέρνηση εν μέσω της κρίσης στην Ιντλίμπ. Οι δύο πλευρές υπέγραψαν μια σειρά πρωτοκόλλων, μεταξύ άλλων σχετικά με τη συνεργασία κατά της τρομοκρατίας και των ξένων μαχητών, και ξανάνοιξαν την πρεσβεία της Λιβύης στη Δαμασκό. Υπό μία έννοια, η εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη προσέφερε στον πρόεδρο Μπασάρ αλ Άσαντ έναν άλλο σύμμαχο.

Στα μάτια της τουρκικής πλευράς, «το καθεστώς Άσαντ παρέδωσε την πρεσβεία της Λιβύης στη Δαμασκό στον Χαφτάρ, τον ηγέτη των παράνομων ενόπλων δυνάμεων [στη Λιβύη]». Άραβες αναλυτές πιστεύουν ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Ρωσία βρίσκονται πίσω από την προσέγγιση μεταξύ της Δαμασκού και της κυβέρνησης Χαφτάρ με έδρα το Τομπρούκ που συνιστά κοινή στάση εναντίον της Τουρκίας. Η Αίγυπτος, η οποία διατηρεί διάλογο με τη Δαμασκό, θα μπορούσε επίσης να έχει ενθαρρύνει την κίνηση. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν ήδη ξανανοίξει από το Δεκέμβριο την πρεσβεία τους στη πρωτεύουσα της Συρίας.

Η Άγκυρα μπορεί να υποβαθμίζει την ευθυγράμμιση Λιβύης-Συρίας υποστηρίζοντας ότι η κυβέρνηση Σάρατζ με έδρα την Τρίπολη είναι εκείνη που απολαμβάνει της αναγνώρισης του ΟΗΕ, αλλά η κίνηση σηματοδοτεί έναν κλιμακούμενο ανταγωνισμό του αραβικού κόσμου με την Τουρκία.

Η κατάσταση στο λιβυκό πεδίο μάχης, εν τω μεταξύ, καταδεικνύει αδιέξοδο, καθώς προκύπτουν σοβαρές αμφιβολίες σχετικά με το πόσο βιώσιμη είναι η εμπλοκή της Τουρκίας. Στην καλύτερη περίπτωση, η στρατιωτική βοήθεια της Άγκυρας στον Σάρατζ βοήθησε στην αποτροπή της πτώσης της Τρίπολης. Ωστόσο, η πρωτεύουσα της Λιβύης - η οποία κρατείται από τον Σάρατζ και τις ισλαμικές δυνάμεις – παραμένει υπό πολιορκία από τον Χαφτάρ και οι επιθέσεις στο αεροδρόμιο Μίτιγκα συνεχίζονται, αναγκάζοντας το συχνό κλείσιμο του στρατηγικής σημασίας συγκροτήματος. Μόνο το Φεβρουάριο, το αεροδρόμιο έκλεισε έξι φορές, ενώ βομβαρδίστηκε και το λιμάνι της Τρίπολης.

Σύμφωνα με αναλυτές, η Άγκυρα θα χρειαστεί να βοηθήσει περισσότερο τον Σάρατζ για την επίτευξη ουσιαστικών αποτελεσμάτων στη Λιβύη, τη στιγμή που τον Χαφτάρ στηρίζουν Ρωσία, Αιγύπτιοι και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Αποστέλλοντας στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμό στη Λιβύη, ο Ερντογάν είχε ως σκοπό να επιτύχει κάποιας μορφής «εταιρική σχέση» με τη Μόσχα, παρόμοια με αυτή στη Συρία, η οποία εναλλάσσεται μεταξύ συνεργασίας και αντιπαραθέσεων. Η Λιβύη έγινε έτσι το δεύτερο σημαντικότερο θέμα στις διαπραγματεύσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία, η οποία υποστηρίζει τον Χαφτάρ μέσω της ιδιωτικής ρωσικής εταιρείας ασφαλείας Wagner (μισθοφόροι). Ωστόσο, η προσδοκία του Ερντογάν ότι η συμμετοχή της Ρωσίας στη Λιβύη θα αποτελέσει το «κρυφό χαρτί του» δεν ισχύει, τόσο λόγω της ρωσικής απροθυμίας όσο και του πολύ μεγαλύτερου ρόλου που διαδραματίζουν η Αίγυπτος και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην υποστήριξη του Χαφτάρ. 

Η κυβέρνηση της Λιβύης έχει χάσει έσοδα ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τότε που οι δυνάμεις του Χαφτάρ μπλόκαραν τους μεγάλους πετρελαϊκούς λιμένες της ανατολικής Λιβύης και έναν κύριο αγωγό τον Ιανουάριο, καλεί τώρα τις Ηνωμένες Πολιτείες να δημιουργήσουν στρατιωτική βάση στη Λιβύη για την αντιμετώπιση της Ρωσίας. Η Ουάσιγκτον μπορεί να είναι επιφυλακτική για την αυξανόμενη ρωσική επιρροή στην περιοχή, αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι διατεθειμένη να ανοίξει εκ νέου «τον φάκελο Λιβύη», ο οποίος έκλεισε μετά τη δολοφονία του πρέσβη της το 2012. 

Πηγή: skai.gr