Οι ανεμόμυλοι στο Οροπέδιο Λασιθίου, πάντα ήταν συνυφασμένοι με την ανάπτυξη της τοπικής αγροτικής οικονομίας. Με το πέρασμα των χρόνων, η λειτουργία τους εκσυγχρονίστηκε. Αλλά η προσπάθεια επανασχεδιασμού τους, ποτέ δεν ήταν αρκετή αφού το μεγάλο τους μειονέκτημα ήταν τα πανιά τους, που πάντα σκιζόντουσαν από τους δυνατούς ανέμους. Γι’ αυτό και κάποια στιγμή τη δεκαετία του ’50 αντικαταστάθηκαν από τις αντλίες που τραβούσαν το νερό και λειτουργούσαν με ηλεκτρικό ή πετρέλαιο.
Το 2011, ο μηχανολόγος Γιώργος Χατζάκης έκανε πράξη μια ιδέα που τη βασάνιζε για καιρό στο μυαλό του. Να επαναφέρει σε λειτουργία κάποιους ανεμόμυλους με απώτερο στόχο την αναστήλωση του αιολικού πάρκου του Οροπεδίου του Λασιθίου.
Η ιδέα του βασίστηκε στο υλικό και στον σχεδιασμό των λευκών πανιών των ανεμόμυλων. Κατασκεύασε ελαστικά πολυεστερικά διάτρητα πανιά. Ήταν ομολογουμένως μια καινοτομία. Στην αρχή έφτιαξε δύο ανεμόμυλους και στη συνέχεια, πειραματιζόμενος, έφτιαξε και άλλους, φτάνοντας τους 20 συνολικά.
Ο σχεδιασμός τους και τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένα τα πανιά των ανεμόμυλων, μετατρέπουν τα μειονεκτήματα σε πλεονεκτήματα . Οι μύλοι δεν γυρίζουν με υπερβολική ταχύτητα, καθώς όταν φυσά δυνατά ο αέρας περνάει μέσα από τις οπές που ανοίγουν στα διάτρητα πανιά. Όταν οι άνεμοι δεν είναι δυνατοί, οι οπές παραμένουν κλειστές και ο αέρας δίνει στους μύλους την ώθηση που χρειάζονται για να γυρνούν στους κανονικούς ρυθμούς ώστε να λειτουργούν για να ανεβάζουν το νερό από τα πηγάδια. Με αυτό τον τρόπο οι ανεμόμυλοι αυτοπροστατεύονται , παραμένουν παραγωγικοί, έχουν μεγάλο χρόνο ζωής, ενώ η ιδέα των διάτρητων πανιών μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε άλλες εφαρμογές όπου υπάρχουν προβλήματα με ισχυρούς ανέμους.
Η πρόταση του κ. Χατζάκη έχει διαφορετικά θετικά στοιχεία. Το κυριότερο είναι η επαναλειτουργία των ανεμόμυλων, με χαμηλό κόστος λειτουργίας και συντήρησης, χωρίς καταστροφικές συνέπειες για το περιβάλλον ή το τεράστιο κόστος που συνεπάγεται η χρήση ηλεκτρικού ρεύματος ή πετρελαίου για τη λειτουργία αντλιών. Σημαντικό στοιχείο επίσης είναι η σύνδεση του περιβάλλοντος με έναν παραδοσιακό τρόπο ανάπτυξης της οικονομίας.
Πως μπορεί να σας βοηθήσει ο Διαγωνισμός «Η Ελλάδα Καινοτομεί!» που συνδιοργανώνουν ΣΕΒ και Eurobank, ρωτήσαμε τον κ. Γιώργο Χατζάκη: «Προσδοκώ την ευαισθητοποίηση των αρμοδίων αρχών και ειδικά των υγιών δυνάμεων που μπορούν να βοηθήσουν στην αναστήλωση του αρχαιότερου αυτού αιολικού πάρκου», μας λέει και προσθέτει: «Με τη δημοσιοποίηση της πρότασής μου, πιστεύω να βρεθεί η χρυσή τομή και να προχωρήσει η αναστήλωση με κάποιο ευέλικτο και αξιόπιστο σχήμα, με τη συμμετοχή ιδιωτικού ή δημόσιου φορέα ή και των δύο».
Οι ανεμόμυλοι του κ. Χατζάκη, μπορούν να αναβιώσουν και το τοπίο της περιοχής. Εκεί δηλαδή, που πριν από εκατό και πλέον χρόνια, πάνω από 10.000 ξύλινοι ανεμόμυλοι στριφογύριζαν με τα κάτασπρα πανιά τους από το «μελτέμι» που κάθε μερά, όλη την περίοδο του καλοκαιριού φυσούσε από νωρίς το πρωί μέχρι αργά το απόγευμα. Οι ανεμόμυλοι αυτοί όμως είχαν ένα μειονέκτημα. Δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν όταν ο αέρας φυσούσε σε διαφορετική κατεύθυνση από εκείνη που ήταν στραμμένοι. Και αντικαταστάθηκαν από σιδερένιους που είχαν τη δυνατότητα να στρέφονται προς κάθε κατεύθυνση. Όμως και εκείνοι αντικαστάθηκαν με τη σειρά τους αφού τα πανιά σκιζόντουσαν και γι’ αυτό δεν λειτουργούσαν όταν είχε δυνατούς ανέμους, για να ποτίζουν τα χωράφια. Ήταν η εποχή που το πετρέλαιο και ο ηλεκτρισμός έδιναν ώθηση στις αντλίες νερού που τράβαγαν το νερό από τα πηγάδια.
Σήμερα το σχέδιο του κ. Χατζάκη, επανέφερε στο επίκεντρο το τοπίο με τα λευκά πανιά. Που για την ώρα είναι λίγα αλλά σύντομα μπορούν να γίνουν πολλά.
Το έργο ήδη έχει διακριθεί, αφού έχει βραβευτεί στο διαγωνισμό Europa Nostra. Στο συγκεκριμένο διαγωνισμό, οι συμμετοχές προωθούν την πολιτιστική κληρονομία. Ο στόχος της αναβίωσης του αρχαιότερου αιολικού πάρκου στον κόσμο, των ανεμόμυλων στο Οροπέδιο του Λασιθίου εκεί που σύμφωνα με τη μυθολογία γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Δίας, μπορεί να γίνει πραγματικότητα . Και ο μύθος να συνδεθεί με μια αληθινή ιστορία.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
