Τα εισπνεόμενα φάρμακα για το άσθμα φρενάρουν την ανάπτυξη των παιδιών

Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως κατά του παιδικού άσθματος, μπορεί να αναστείλουν την ανάπτυξη και το ύψος των παιδιών, αν και όχι περισσότερο από ένα εκατοστό, σύμφωνα με δύο νέες επιστημονικές έρευνες. Η επίπτωση είναι ορατή κατά τον πρώτο χρόνο της θεραπείας, αλλά μπορεί να ελαχιστοποιηθεί, αν η δοσολογία γίνει μικρότερη.

Τα φάρμακα αυτά (υπάρχουν επτά παγκοσμίως), που χρησιμοποιούνται από μικρούς και μεγάλους, θεωρούνται πρώτης γραμμής θεραπεία, καθώς είναι τα πιο αποτελεσματικά για τον έλεγχο του άσθματος, βελτιώνοντας σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών, καθώς μειώνουν τον αριθμό και τη σοβαρότητα των κρίσεων και την μείωση των θανάτων από άσθμα. Όμως, η πιθανή επίπτωσή τους στην ανάπτυξη εδώ και καιρό αποτελεί πηγή ανησυχίας για γονείς και γιατρούς. Οι νέες έρευνες, από την μία, έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτές τις ανησυχίες, αλλά, από την άλλη, δείχνουν ότι οι φοβίες είναι υπερβολικές.

Η πρώτη βραζιλιανο-καναδική μελέτη, που αξιολόγησε συστηματικά 25 κλινικές δοκιμές που έχουν γίνει έως σήμερα και οι οποίες αφορούν συνολικά περίπου 8.500 παιδιά και εφήβους έως 18 ετών με ήπιο έως μέτριο άσθμα, δείχνουν ότι όντως η εν λόγω κατηγορία εισπνεόμενων φαρμάκων "φρενάρει" σε ένα βαθμό την ανάπτυξη του οργανισμού, σε σχέση με τα εικονικά φάρμακα (πλασέμπο) και τα μη στεροειδή φάρμακα. Κατά μέσο όρο, το ύψος του παιδιού -που συνήθως αυξάνεται έξι έως εννέα εκατοστά το χρόνο- μειώνεται κατά μισό εκατοστό, ενώ η μείωση μπορεί να φθάσει το ένα εκατοστό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Λίντζιε Ζανγκ της Ιατρικής Σχολής του Ομοσπονδιακου Πανεπιστημίου του Ρίο Γκράντε στη Βραζιλία, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στην ιατρική επιθεώρηση «Cochrane Library», σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς και το "New Scientist", δήλωσαν ότι «τα στοιχεία δείχνουν πως αν τα παιδιά εισπνέουν καθημερινά τα κορτικοστεροειδή, μπορεί να αναπτυχθούν περίπου κατά μισό εκατοστό λιγότερο μέσα στον πρώτο χρόνο της θεραπείας. Όμως η μείωση είναι μικρότερη τα επόμενα χρόνια και πάντως φαίνεται μικρή σε σχέση με τα γνωστά οφέλη αυτών των φαρμάκων που ελέγχουν το άσθμα και διασφαλίζουν την πλήρη ανάπτυξη των πνευμόνων».

Όσον αφορά τους ενηλίκους, διαπιστώθηκε μια μέση διαφορά ύψους της τάξης των 0,7 έως 1,2 εκατοστών, σε σχέση με όσους δεν είχαν κάνει τέτοια θεραπεία κορτικοστεροειδών ως παιδιά.
Η δεύτερη μελέτη, από τους ίδιους ερευνητές, με επικεφαλής την παιδίατρο Φρανσίν Ντισάρμ του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ στον Καναδά, στην ίδια ιατρική επιθεώρηση, αξιολόγησε άλλες 22 κλινικές δοκιμές που αφορούσαν πέντε από τα κορτικοστεροειδή. Όπως διαπίστωσε, αν η δοσολογία μειωθεί (μία εισπνοή λιγότερη την ημέρα), τότε μέσα σε ένα χρόνο η μείωση του ύψους είναι μικρότερη κατά ένα τέταρτο του εκατοστού κατά μέσο όρο μέσα στον πρώτο χρόνο της θεραπείας.

Όσον αφορά τη σχετική ανωτερότητα κάθε φαρμάκου, οι ερευνητές είπαν ότι αυτό πρέπει να διερευνηθεί από μελλοντικές έρευνες που θα συγκρίνουν άμεσα τα επτά φάρμακα μεταξύ τους. Επίσης ανέφεραν ότι χρειάζονται κι άλλες μελέτες που θα έχουν πιο μακροχρόνιο ορίζοντα και θα αφορούν υψηλότερες δόσεις, για τα παιδιά που πάσχουν από σοβαρότερο άσθμα. Όπως είπαν, το ζήτημα είναι «πολύ σοβαρό» και χρειάζεται περισσότερη διερεύνηση. Προς το παρόν, συστήνουν την ελάχιστη αποτελεσματική δόση, εωσότου προκύψουν περισσότερα δεδομένα, ενώ η ανάπτυξη κάθε παιδιού πρέπει να παρακολουθείται τακτικά.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 235 εκατ. άνθρωποι σε όλο τον κόσμο υποφέρουν από χρόνιο άσθμα, πολλοί από αυτούς παιδιά. Ειδικοί που δεν συμμετείχαν στις νέες μελέτες, επεσήμαναν πως η επίπτωση στην ανάπτυξη δεν είναι μεγάλη και, σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει οι ασθενείς να σταματήσουν την εισπνεόμενη θεραπεία, ούτε οι γονείς να φοβηθούν υπερβολικά για τα παιδιά τους.

«Το τίμημα είναι μικρό σε σχέση με τα οφέλη των φαρμάκων», συμφώνησε και η Ντισάρμ. Οι ερευνητές επεσήμαναν επίσης ότι η εισπνοή πρέπει να γίνεται σωστά, αλλιώς το φάρμακο, αντί να πηγαίνει στους πνεύμονες, μένει στο στόμα των παιδιών και εισέρχεται έτσι πιο εύκολα στο αίμα τους, με συνέπεια να εμποδίζεται περισσότερο η ανάπτυξή τους.

Για τις πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες στις διευθύνσεις:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD009471.pub2/abstract;jsessionid=FE36B07D06492DBD35E4D987C134418D.f03t03
και
 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/14651858.CD009878.pub2/abstract
Πηγή: Πηγή: ΑΜΠΕ