Σταυροδρόμι εμπορίου και πολιτισμών, τουριστικό θέρετρο αλλά και θέατρο σφοδρών συρράξεων αποτελεί εδώ και χιλιετίες η Δυτική Μακεδονία. Σήμερα, εντυπωσιάζει με το φυσικό της κάλλος, τα μνημεία της, αλλά και τις ποικίλες δραστηριότητες που μπορεί να προσφέρει στους επισκέπτες της.
Είναι γεγονός ότι η Δυτική Μακεδονία (νομοί Κοζάνης, Γρεβενών, Φλώρινας και Καστοριάς) μπορεί να αποτελέσει πρότυπο εναλλακτικού τουρισμού, καθώς λόγω της γεωμορφολογίας της και των μνημείων της έχει δυνατότητες για χειμερινό τουρισμό, θρησκευτικό τουρισμό, αγροτουρισμό, ορεινοπεριηγητικό τουρισμό, συνεδριακό, αθλητικό ή εκπαιδευτικό τουρισμό.
Κι αυτό, γιατί διαθέτει τεράστιο φυσικό πλούτο, με 8 λίμνες, ποταμούς (Αλιάκμονας, Βενέτικος, Μηλεοπόταμος) και παραπόταμους, 3 χιονοδρομικά κέντρα, 2 εθνικούς δρυμούς, 2 διεθνή μονοπάτια (Ε4 και Ε6) που διέρχονται από την περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και πληθώρα αρχαιολογικών χώρων και, κυρίως, βυζαντινών μνημείων.
Έτσι, ενώ η περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας είναι η μοναδική περιφέρεια στη χώρα που δεν βρέχεται από θάλασσα, εντούτοις διαθέτει το 65% των υδάτων της Ελλάδας.
Σταχυολογούμε ελάχιστα μόνο από τα πετράδια του στέμματος της Δυτικής Μακεδονίας:
Στην Κοζάνη, τα αξιοθέατα της πρωτεύουσας είναι ποικίλα, όπως το δημοτικό άλσος με το τουριστικό του περίπτερο, το υπαίθριο μουσείο Μακεδονικού Αγώνα, τα σωζόμενα αρχοντικά, οι μεταβυζαντινές εκκλησίες του Αγίου Νικολάου και Αγίου Δημητρίου και το μοναστήρι της Ανάληψης.
Στο νομό, βουνά, υψίπεδα, εύφορες πεδιάδες, ο Αλιάκμονας ποταμός και η τεχνητή λίμνη του Πολύφυτου με τη μεγαλύτερη γέφυρα της Ελλάδας, αυτή των Σερβιών, δημιουργούν ένα φανταστικό περιβάλλον.
Η αρχαία πόλη της Αιανής δείχνει το προϊστορικό παρελθόν της περιοχής, ενώ με τον ηπειρωτικό χειμώνα, πλούσιο σε χιόνι τα γραφικά ορεινά χωριά μαγεύουν.
Επίσης, με την Κοζάνη να διαθέτει πλούσια κοιτάσματα λιγνίτη στα σπλάχνα της, χτυπά και η ενεργειακή καρδιά της Ελλάδας στην Πτολεμαΐδα.
Στην ορεινή Ακρινή επίσης, υπάρχει ένα αξιόλογο σπήλαιο. Πρόκειται για το σπήλαιο με την ονομασία Σκοτεινό.
Διάσημη διεθνώς καλλιέργεια της περιοχής ο κρόκος (ή Σαφράν) η παραγωγή του οποίου αδυνατεί να καλύψει τη ζήτηση.
Επίσης, στην Κοζάνη η Σιάτιστα έχει δικαίως χαρακτηριστεί πόλη – μουσείο.
Όπως λένε με υπερηφάνεια οι κάτοικοι, καμία πόλη στην Ελλάδα, αλλά και τα Βαλκάνια, δεν διαθέτει τόσα μνημεία μεταβυζαντινά και νεοκλασικά όσα η Σιάτιστα.
Παραδοσιακά καλντερίμια, παλιά αρχοντικά και μεταβυζαντινές εκκλησιές και ξωκλήσια αλλά και τα Παλαιοντολογικό και Βοτανικό Μουσεία συνθέτουν μια μαγευτική εικόνα.
Στη Φλώρινα, οι μοναδικής ομορφιάς υδροβιότοπος, οι Πρέσπες, αποτελούν αναγκαία στάση για κάθε επισκέπτη. Η Ελληνική Πολιτεία αναγνωρίζοντας τις φυσικές αξίες της περιοχής, ανακήρυξε την περιοχή Εθνικό Δρυμό, το 1974. 
Πρόκειται για τον μεγαλύτερο εθνικό δρυμό στην Ελλάδα, με έκταση 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από τα οποία η ζώνη απόλυτης προστασίας, ο πυρήνας, καταλαμβάνει 49,3 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Το στοιχείο βέβαια που ξεχωρίζει τις Πρέσπες από τους υπόλοιπους εθνικούς δρυμούς είναι η μεγάλη ποικιλομορφία σε χλωρίδα και πανίδα.
Από το επίπεδο του νερού των λιμνών, όπου φωλιάζουν οι πελεκάνοι, μέχρι τις βουνοκορφές των βουνών που περιβάλλουν τις Πρέσπες και βρίσκει κρησφύγετο ο Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), συναντά κανείς μια σειρά από διαφορετικούς βιότοπους, καλαμιώνες, υγρολίβαδα, αγροτικές εκτάσεις, δασικές διαπλάσεις, υποαλπικά και αλπικά λιβάδια.
Περιμετρικά, σε μικρές αποστάσεις από τις όχθες, υψώνονται τρεις ανεξάρτητοι μεταξύ τους ορεινοί υψηλοί όγκοι. Πρόκειται για το Βροντερό, το Τρικλάριο και τον Βαρνούντα που σχηματίζουν υψίπεδη λιμνολεκάνη που τροφοδοτεί με νερό τη μικρή και τη μεγάλη Πρέσπα.
Και από το νερό στο χιόνι… το χιονοδρομικό κέντρο του Πισοδερίου βρίσκεται στη θέση Βίγλα μόλις 18 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας.
Στην περιοχή έχει ανεγερθεί ένα σύγχρονο σαλέ και 10 πίστες εξυπηρετούν τους επισκέπτες. Το χιονοδρομικό κέντρο διαθέτει τη μεγαλύτερη πίστα Ολυμπιακών προδιαγραφών στην Ελλάδα.
Απαραίτητη στη Φλώρινα κρίνεται και η επίσκεψη στο ονομαστό Νυμφαίο (προ του 1385 Νιβέαστα ή Νέβεσκα), ένας παραδοσιακός και εμβληματικός οικισμός δεσπόζει σε υψόμετρο 1.346 μέτρων.
To Nυμφαίο περικλείεται από ένα υπέροχο δάσος οξιάς και διασχίζεται από λιθόστρωτα μονοπάτια και πετρόκτιστα σπίτια.
Ένα χιλιόμετρο ανατολικά του Νυμφαίου δραστηριοποιείται η οργάνωση του Αρκτούρου με ένα περιβαλλοντικό κέντρο ενημέρωσης για την καφέ αρκούδα και τον λύκο ενάμισι χιλιόμετρο έξω από το χωρίο.
Σε μια έκταση 50 στρεμμάτων φιλοξενούνται αρκούδες, οι οποίες έχουν κατασχεθεί από αρκουδιάρηδες και τσίρκο, και αρκετοί λύκοι αντίστοιχα, άγρια ζώα για τα οποία είναι αδύνατη η επανένταξη τους στο φυσικό περιβάλλον.
Στην Καστοριά, η πόλη, αναδυόμενη σα πάλλευκή νύμφη από τα νερά της Λίμνης Ορεστίαδας, βρίσκεται σε υψόμετρο 600 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας.
Η πόλη δείχνει να αγκαλιάζεται από την λίμνη της, καθώς και από τα γύρω βουνά Βίτσι και Γράμμο, δημιουργώντας μια εικόνα που θυμίζει ευφάνταστο πίνακα ζωγραφικής με καλλιτέχνη τη φύση.
Κοντά στην Καστοριά υπάρχει και ο γνωστός προϊστορικός οικισμός στο Δισπηλιό, στη νότια όχθη της λίμνης Ορεστιάδας.
Σε μία έκταση 20 στρεμμάτων αναπαριστάνεται το οικοσύστημα του Λιμναίου Οικισμού με καλύβες πάνω σε ξύλινες πλατφόρμες μέσα στη λίμνη, οι οποίες διαθέτουν ακριβή αντίγραφα σκευών οικιακής χρήσης και εργαλείων της εποχής.
Επίσης, ο ορεινός όγκος του Γράμμου είναι ένας τόπος ασύγκριτης ομορφιάς και ίσως ένας από τους λιγοστούς ανεξερεύνητους προορισμούς της Ελλάδας. Βρίσκεται στα σύνορα με την Αλβανία και η ψηλότερη κορυφή του φτάνει τα 2.520 μέτρα.
Ο ποταμός Αλιάκμονας, ο μεγαλύτερος της Ελλάδας, με μήκος 297χλμ., πηγάζει από το Γράμμο και εκβάλλει στο Θερμαϊκό κόλπο.
Όσο για τη λίμνη της Καστοριάς, έκτασης 28 τετραγωνικών χιλιομέτρων, πρόκειται για μια από τις ομορφότερες των Βαλκανίων.
Έχει χαρακτηριστεί ως Μνημείο Φυσικού Κάλλους από το υπουργείο Πολιτισμού και έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Νatura 2000.
Στα Γρεβενά δίπλα στον Εθνικό Δρυμό της Πίνδου, βρίσκονται τέσσερα χωριά (Σαμαρίνα, Σμίξη, Περιβόλι, Αβδέλλα). Χτισμένα σε υψόμετρο πάνω από 1.200 μέτρα, και με θέα που κόβει την ανάσα, τα βλαχοχώρια δικαίως αποκαλούνται αετοφωλιές της Πίνδου.
Μια ακόμη όμορφη περιοχή του νομού είναι το επιβλητικό φαράγγι του χωριού Σπηλαίου.
Η περιοχή της κοινότητας Σπηλαίου έχει χαρακτηρισθεί περιοχή ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
Περικλείεται από την κοιλάδα του Βενέτικου, την κορυφογραμμή Ράχης Κερασιάς, Όρλιακα Κανδύλας, το συνοικισμό Περιβολακίου και τα όρια των κοινοτήτων Ζιάκα, Πολυνερίου, Αναβρυτών, Μαυραναίων, Τρικώμου, Μοναχιτίου και Μικρολίβαδου του νομού.
Επίσης, την περιφέρεια Σπηλαίου διασχίζει ο ποταμός Βελονιάς για 1012 χλμ. ο οποίος καταλήγει στο Βενέτικο.
Ο επισκέπτης αξίζει να επισκεφθεί την Iερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου, το φαράγγι Σπηλαίου, τα τρία πέτρινα τούρκικα γεφύρια, το σπήλαιο, τους νερόμυλους, το κάστρο του οικισμού.
Η περιοχή προσφέρεται όσο λίγες για rafting στο Βενέτικο, πεζοπορία στη γύρω περιοχή, αναρρίχηση στα βράχια του φαραγγιού και στον Όρλιακα, διαδρομές με ποδήλατο και κάμπινγκ.
Στα Γρεβενά συναντά κανείς και τα πανέμορφα και ονομαστά γεφύρια (Πορτίτσας, Ζιάκα, Δοτσικού κλπ), κατασκευασμένα τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα.
Στα Γρεβενά θα συναντήσετε όμως και τους προϊστορικούς γίγαντες, απολιθώματα, μεταξύ άλλων, τεράστιων μαστόδοντων, ρινόκερων και βοοειδών που περιπλανιόνταν στην περιοχή εκατομμύρια χρόνια πριν.
Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.
