Σαρωτικές αλλαγές στα εργασιακά με νομοσχέδιο-«σκούπα»

Το στίγμα της νέας κυβέρνησης στα «δύσκολα» –επικοινωνιακά και ουσιαστικά– εργασιακά και ασφαλιστικά θέματα επιδιώκει να δείξει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας με τις προωθούμενες παρεμβάσεις σε συλλογικές συμβάσεις, εργασιακές σχέσεις και συνδικαλιστική εκπροσώπηση.

Με σαφή την αλλαγή «φιλοσοφίας» και προφανή στόχο να κερδίσει αξιοπιστία έναντι των αγορών και να στείλει μήνυμα σε επίδοξους ξένους επενδυτές αλλά και στους γνωστούς ξένους οργανισμούς ότι δεν θα ανατραπούν οι μεταρρυθμίσεις που συντελέστηκαν κατά τη διάρκεια της μνημονιακής εποπτείας, το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη επεξεργαστεί σειρά διατάξεων που θα αποτελέσουν τον βασικό άξονα του αναπτυξιακού σχεδίου νόμου, που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή τις επόμενες ημέρες.

Σε συνέχεια μάλιστα των παρεμβάσεων που έγιναν με άκομψο τρόπο λίγο πριν τον Δεκαπενταύγουστο, με τη μορφή τροπολογιών οι οποίες κατατέθηκαν λίγα λεπτά πριν από την ψηφοφορία στη Βουλή, οι νέες προωθούμενες αλλαγές αναμένεται να προκαλέσουν έναν δεύτερο γύρο αντιπαράθεσης. Κυρίως με την αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και με τα συνδικάτα, που ήδη άρχισαν να αντιδρούν εκτιμώντας ότι πολλές από τις προωθούμενες αλλαγές έρχονται να απαντήσουν σε αιτήματα των εργοδοτικών φορέων.

Τα εργασιακά, άλλωστε, αποτέλεσαν προνομιακό πεδίο μιας φιλεργατικής ρητορικής από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, κυρίως από το καλοκαίρι του 2018 και μετά. Βέβαια, οι αλλαγές που ψηφίστηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση, χωρίς να μεταβάλλουν ουσιαστικά την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί στην εγχώρια αγορά εργασίας (π.χ. ευελιξία, χαμηλοί μισθοί, μαύρη εργασία κ.λπ.), δεν αντιμετωπίστηκαν θερμά από τους εκπροσώπους των δανειστών, οι οποίοι είχαν θέσει ως μεταμνημονιακή υποχρέωση στην ελληνική πλευρά να μην ανατρέψει τις μεταρρυθμίσεις που συντελέστηκαν κατά τη διάρκεια της μνημονιακής εποπτείας.  Τόσο οι διατάξεις που ψηφίστηκαν όσο και οι προωθούμενες παρεμβάσεις εκτιμάται πως θα αξιολογηθούν θετικά και από τους εκπροσώπους των δανειστών και κυρίως την Κομισιόν, εν αναμονή μάλιστα και της νέας αξιολόγησης για τη συμμόρφωση της Ελλάδας με τις απαιτήσεις του προληπτικού σκέλους του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το φθινόπωρο.

Πολλώ δε μάλλον όταν η ελληνική πλευρά επιδιώκει την ανάπτυξη κλίματος εμπιστοσύνης, με απώτερο στόχο την αποδοχή από πλευράς δανειστών του δημοσιονομικού χώρου που απαιτείται για την άσκηση της νέας φορολογικής πολιτικής. Στο επίκεντρο τίθενται κατά κύριο λόγο οι παρεμβάσεις στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, και κυρίως η δυνατότητα εξαίρεσης επιχειρήσεων μεμονωμένα ή σε τοπικό επίπεδο από τις κλαδικές συμβάσεις, αλλά και οι προωθούμενες αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο, υπό το βάρος μάλιστα των πρωτοφανών επεισοδίων μεταξύ ΓΣΕΕ και ΠΑΜΕ, που είχαν ως αποτέλεσμα την ακύρωση του συνεδρίου της συνομοσπονδίας και τον διορισμό προσωρινής διοίκησης από το δικαστήριο. 

Σύμφωνα με την Καθημερινή, αναλυτικά, στον κορμό των προωθούμενων παρεμβάσεων περιλαμβάνονται: 

• Η εισαγωγή ρήτρας εξαίρεσης από την υποχρεωτική εφαρμογή μιας κλαδικής σύμβασης για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πρόβλημα βιωσιμότητας, είναι υπερχρεωμένες ή σε διαδικασία αναδιάρθρωσης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα προχωρήσουν σε απολύσεις. Επίσης, θα δίνεται η δυνατότητα και στους κοινωνικούς εταίρους να παρέμβουν, ώστε να εξαιρούνται επιχειρήσεις από την εφαρμογή μιας κλαδικής σύμβασης, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως επίσης θα προβλεφθεί και η δυνατότητα υπογραφής τοπικών κλαδικών συμβάσεων με όρους που θα παρεκκλίνουν από την εθνική κλαδική σύμβαση εργασίας.

•Αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο. Με μια σειρά από διατάξεις θα δοθεί η δυνατότητα για ηλεκτρονική ψηφοφορία των συνδικαλιστών για τη λήψη αποφάσεων, όπως για παράδειγμα η διεξαγωγή απεργίας. Η νέα διάταξη θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία. Παράλληλα, θα προβλεφθεί η δημιουργία ηλεκτρονικών μητρώων για συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων αλλά και εργοδοτών.

• Δημιουργία Εθνικού Μητρώου Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, όπου θα αναρτώνται όλες οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας (επιχειρησιακές, κλαδικές και διαιτητικές αποφάσεις) και θα έχει πρόσβαση σε αυτές το σύνολο των εργαζομένων και εργοδοτών της χώρας. 

• Διάταξη που καθιστά ακριβότερη τη μερική απασχόληση και πριμοδοτεί την πλήρη εργασία. Βάσει των σχεδιασμών θα προβλεφθεί ότι κάθε επιπλέον ώρα εργασίας, πέραν των συμφωνημένων στο πλαίσιο μερικής απασχόλησης, θα αμείβεται με προσαύξηση 10%. Αντίστοιχη προσαύξηση θα υπάρχει και για όσους προσλαμβάνονται για εργασία έως 3 ώρες, χωρίς να έχουν πραγματοποιήσει υπερεργασία.

• Διάταξη που ξεκαθαρίζει ότι η καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων για περισσότερους από δύο μήνες θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα.

• Επαναθεσμοθέτηση του μπλόκου στην υποβολή αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων (ΑΠΔ) για τους μη συνεπείς εργοδότες και για μισθολογικές περιόδους που δεν έχουν καταβληθεί οι οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Μετά τη φραγή, οι οφειλέτες θα μπορούν να υποβάλουν την ΑΠΔ με μαγνητικό μέσο, μόνο στο υποκατάστημα στο οποίο ανήκουν, με υποχρέωση είτε της εξόφλησης των οφειλόμενων ποσών είτε της ρύθμισής τους προκειμένου να επανακτήσουν το δικαίωμα της ηλεκτρονικής υποβολής.   

• Πρόβλεψη για δυνατότητα υποβολής αίτησης στο ΚΕΑΟ σε δεύτερη φάση, ακόμη και μετά τον Σεπτέμβριο, για οφειλέτες - ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες που θα υποβάλλουν όμως αίτηση υπαγωγής στις 120 δόσεις έως την καταληκτική ημερομηνία στις 30/9/2019. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, άλλωστε, δεν αναμένεται να δοθεί παράταση.
• Διεύρυνση των δυνατοτήτων του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη», με τη θεσμοθέτηση της υποχρέωσης των εργοδοτών να δηλώνουν σε αυτό και όσους εργαζομένους απασχολούν και τους αμείβουν με το εργόσημο.

Βρούτσης στον ΣΚΑΪ: Δράσεις που θα αλλάξουν το πρόσωπο της αγοράς εργασίας

Για τις εκκρεμείς συντάξεις, τα επιδόματα, την αγορά εργασίας και τον νόμο Κατρούγκαλου μίλησε στον ΣΚΑΪ ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης. 

Για τις εκκρεμείς συντάξεις ο υπουργός Εργασίας είπε ότι υπολογίζονται σε 470.000 μέχρι στιγμής και 86 υπάλληλοι του ΕΦΚΑ μεταφέρθηκαν στην παραγωγή απονομής συντάξεων προκειμένου να επιταχυνθούν οι διαδικασίες. Παράλληλα προανήγγειλε ότι θα προστεθούν και άλλοι υπάλληλοι στην διαδικασία μέχρι το τέλος του έτους και θα υπάρξει μία ευχάριστη θετική είδηση για 68.000 εκκρεμείς συντάξεις χηρείας πολύ σύντομα.    

Επιπλέον ο Γιάννης Βρούτσης είπε ότι αυτό τον μήνα θα εκδοθούν τα εκκαθαριστικά για 1.770.000 συντάξεις. Ωστόσο ξεκαθάρισε ότι θα καθυστερήσουν τα εκκαθαριστικά 222.983 συντάξεων για τις οποίες δεν έχει γίνει επανυπολογισμός. Εκεί θα δούμε πως θα το αντιμετωπίσουμε. Για 1.770.000 συντάξεις θα βγουν τα πρώτα εκκαθαριστικά αυτό τον μήνα.  

Αναφορικά με τις αλλαγές στον νόμο Κατρούγκαλου τόνισε ότι η κυβέρνηση θα περιμένει τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας πριν νομοθετήσει. «Αφού δούμε τις αποφάσεις του ΣτΕ θα εκφραστούμε. Δεν θα κάνουμε προχειροδουλειές. Θα ακούσουμε την δικαιοσύνη συνολικά για την αξιολόγηση του νόμου Κατρούγκαλου. Αφού αξιολογήσουμε το πλαίσιο των αποφάσεων του ΣτΕ πάνω στις ράγες των αποφάσεων θα κινήσουμε τις αλλαγές», σημείωσε ο υπουργός Εργασίας. 
Στη συνέχεια επανέλαβε ότι δεν θα κοπεί κανένα επίδομα και δεν θα μειωθεί το εισόδημα των συνταξιούχων, καθώς το προεκλογικό επίδομα του ΣΥΡΙΖΑ θα δοθεί με μία άλλη μορφή και με συγκεκριμένα κριτήρια μέχρι το τέλος του 2020.

Για τις αλλαγές στην αγορά εργασίας ανέφερε ότι θα υπάρξουν σαρωτικοί έλεγχοι για την ανασφάλιστη εργασία. «Πράγματι στην αγορά εργασίας παρατηρείται σήμερα μία μεγάλη ασυδοσία καταχρηστικές συμπεριφορές. Ο κ. Μητσοτάκης είναι στην γραμμή ότι θα είμαστε αμείλικτοι με την ασυδοσία. Θα βρέχει πρόστιμα και δεν θα υπάρχει ομπρέλα για κανέναν, ο οποίος λειτουργεί ασύδοτα. Το ΣΕΠΕ και οι ελεγκτές του ΕΦΚΑ αυτή τη στιγμή βρίσκονται παντού στην Ελλάδα. Στέλνω μήνυμα: συμμορφωθείτε. Δεν μπορεί αυτή η κυβέρνηση που από τη μία θα μειώνει φόρους και ασφαλιστικές εισφορές να κάνει αποδεκτό ούτε ένα χιλιοστό παραβατικής συμπεριφοράς εναντίον των εργαζομένων», υπογράμμισε ο Γιάννης Βρούτσης.