Η ΕΚΤ και το «τέλος του καπιταλισμού όπως τον γνωρίσαμε»

Θα είναι και αυτή τη φορά αποτελεσματικό το «νομισματικό κανόνι» του Μάριο Ντράγκι, διερωτώνται οι περισσότεροι αναλυτές παραπέμποντας στο θετικό προηγούμενο του καλοκαιριού του 2012, όταν ο πρόεδρος της ΕΚΤ, με μία πρόταση, διαβεβαίωσε τους πάντες ότι η «ευρωτράπεζα» θα κάνει τα πάντα για να εγγυηθεί την σταθερότητα του κοινού νομίσματος.

Αυτή τη φορά, τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Οι απαντήσεις που καλείται να δώσει ο Μάριο Ντράγκι θα είναι σύνθετες και θα πρέπει να είναι καλά τεκμηριωμένες και αξιόπιστες.

«Απρόβλεπτες οι συνέπειες του εγχειρήματος»

 «Η ΕΚΤ πατάει σε άγνωστο έδαφος» επισημαίνει η Frankfurter Allgemeine Zeitung, παραπέμποντας στα ρίσκα της περαιτέρω χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής. «Οι συνέπειες του εγχειρήματος είναι απρόβλεπτες» εκτιμά η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt, ενώ το γερμανικό τραπεζικό και ασφαλιστικό λόμπι έχει επιδοθεί σε μια άνευ προηγουμένου κινδυνολογία, γνωρίζοντας ότι ο μηδενισμός των επιτοκίων επηρεάζει αρνητικά την ζήτηση πολλών χρηματοπιστωτικών προϊόντων και πλήττει την αποταμίευση.

«Το τέλος του καπιταλισμού, όπως τον γνωρίσαμε» διακρίνει το Der Spiegel στην ηλεκτρονική του έκδοση, τονίζοντας πως για πρώτη φορά «η αποταμίευση θα τιμωρείται». Και όχι μόνο. Το Der Spiegel δεν αποκλείει το ενδεχόμενο, αυτό που φαίνεται ως προσωρινά μέτρα για την αποτροπή του αποπληθωρισμού και την ενίσχυση της ανάπτυξης στην Ευρώπη, να εξελιχθεί τελικά σε κανόνα. «Τι θα γίνει εάν συνιστά μια νέα κανονικότητα ο συνδυασμός χαμηλών επιτοκίων, αναιμικής ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού που από το 2008 κρατά σε ομηρία τμήματα της Ευρώπης, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία;» διερωτάται το γερμανικό περιοδικό.

Στοχευμένες δράσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας

Στο επίκεντρο των μέτρων που αναμένεται να εγκρίνει σήμερα η ΕΚΤ είναι η μείωση των βασικών επιτοκίων από το 0,25% στο 0,15-0,10%, ενώ για τις τράπεζες εκείνες που «παρκάρουν» τα διαθέσιμά τους στην ΕΚΤ, το επιτόκιο αναμένεται να διαμορφωθεί με αρνητικό πρόσημο.

Το σημαντικότερο για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου μέτρο που πιθανότατα θα εγκριθεί σήμερα είναι μια νέα «επιχείρηση ρευστότητας». Πρόκειται για μακροπρόθεσμες πιστώσεις διαρκείας 3-4 ετών, που θα έχουν στοχευμένο χαρακτήρα και θα διατίθενται στις τράπεζες μόνο υπό τον όρο να τις διοχετεύουν στην πραγματική οικονομία και κυρίως για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ενδεχομένως, θα πρόκειται για ένα είδος προγράμματος «Funding for Lending», όπως αυτό που εφήρμοσε η Βρετανία, επισημαίνει η FAZ. Οι τράπεζες θα είναι υποχρεωμένες να αποδείξουν ότι διέθεσαν το «φρέσκο χρήμα» της ΕΚΤ στην πραγματική οικονομία. Κύκλοι της ΕΚΤ παραδέχονται, πάντως, ότι «η επαλήθευση των όρων συνιστά δύσκολο εγχείρημα από τεχνικής απόψεως».

«Το πρόβλημα είναι τα τοξικά δάνεια των τραπεζών»

Οι επικριτές των μέτρων, όπως ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Γιούργκεν Σταρκ, υπενθυμίζουν ότι «η μείωση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ θα έχει αισθητικό μόνο χαρακτήρα». Επίσης χαρακτηρίζουν «ιδιαίτερα αμφίβολη» την επίδραση που έχει ενδεχόμενο αρνητικό επιτόκιο των τραπεζικών διαθεσίμων στην ΕΚΤ.

Όσον αφορά τις στοχευμένες δράσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, ο πρόεδρος του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Μελετών, DIW, Μαρσέλ Φράτσερ, υπογραμμίζει ότι «το πρόβλημα δεν είναι η περιορισμένη ρευστότητα των τραπεζών, αλλά το γεγονός ότι οι τράπεζες αυτές διαθέτουν ακόμη πολλά τοξικά δάνεια στους ισολογισμούς τους».
Πηγή: Deutsche Welle - Σταμάτης Ασημένιος,