Μεταρρυθμίσεις ή Χρεoκοπία;

Η Ελλάδα βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή που θα καθορίσει το μέλλον της: ευημερία με συμμετοχή σε μια δυναμική Ευρωπαϊκή οικονομία ή ζοφερή φτώχια και απομόνωση για δεκαετίες.

Με τεράστιο χρεος που δεν μπορει να εξυπηρετήσει, η Ελλάδα πρέπει να διαλέξει ή την άμεση χρεοκοπία ή ένα οικονομικό πρόγραμμα που περιλαμβάνει διαρθρωτικές αλλαγές, ιδιωτικοποιήσεις, αποτελεσματική είσπραξη φόρων, και μείωση του δημόσιου τομέα. Ένα τέτοιο πρόγραμμα, σε γενικές γραμμές,
έχει προταθεί και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαική Ένωση και το ΔΝΤ. Μονομερής αναστολή πληρωμών του χρέους από την Ελλάδα θα την κατέστρεφε οικονομικά. Επειδή έχει πρωτογενές έλλειμμα, η Ελλαδα θα χρειαζοταν περικοπές μισθών και συντάξεων 25% ή και περισσότερο. Οι Ελληνικές τράπεζες θα χρεοκοπούσαν κι αυτές, με συνέπεια την αδυναμία χρηματοδότησης των Ελληνικών επιχειρήσεων και νοικοκυριών για πολλά χρόνια. Η πρόσβαση της Ελλάδας στις διεθνείς χρηματαγορές θα χανόταν επίσης για χρόνια, με πολύ δυσμενή αποτελέσματα στις επενδύσεις, στην ανάπτυξη αλλά και στην κατανάλωση. Η έξοδος της Ελλάδας από το Ευρώ θα ηταν ακόμα πιο καταστροφική, αφου θα δημιουργουσε
υπερπληθωρισμό και πάρα πολύ ψηλό κόστος δανεισμού.

Το προτεινόμενο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων εμπεριέχει πολλά, αλλά όχι όλα, τα στοιχεία μιας λύσης. Διαρθρωτικές αλλαγές, όπως το άνοιγμα στον ανταγωνισμό κλειστών επαγγελμάτων και συντεχνιών και η απελευθέρωση της αγοράς εργασίας είναι απαραίτητες σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή χώρα. Η ιδιωτικοποίηση κρατικών εταιρειών όχι μόνο μειωνει το χρεος του κράτους, αλλά αυξάνει την
αποτελεσματικότητα και μειώνει τη διαφθορά στις προμήθειες και τη διοίκηση.

Πρέπει όμως να συνοδεύεται από ενδυνάμωση των αρχών που εποπτεύουν τις αγορές ώστε να αποφευχθούν μονοπώλια, και από αλλαγές στο πλαίσιο που διέπει τη διακυβέρνηση των εταιρειών, ώστε αυτές να μπορέσουν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά. Η μείωση του κρατικού τομέα είναι απόλυτα αναγκαία και επιτακτική, και πρέπει να συνοδευτεί από κίνητρα παραγωγικότητας και αξιολόγηση
του έργου του. Η αποτελεσματικη και δίκαιη είσπραξη φόρων από όλους, μισθωτούς και ελεύθερους επαγγελματίες, είναι επίσης πολύ σημαντική, και θα μπορέσει να οδηγήσει και στη μείωση των φορολογικών συντελεστών, η οποία δεν είναι οικονομικά εφικτή τώρα. Επιπλέον, στην παρούσα περίοδο ύφεσης, είναι απόλυτα αναγκαίο το πακετο αλλαγων να εχει και κονδύλια για καινούργιες επενδύσεις που θα συνδράμουν σε ταχύρρυθμη ανάπτυξη. Οι Ελληνικές τράπεζες πρέπει επίσης να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις αβεβαιότητες της κρίσης. Τέλος, η αχαλίνωτη διαφθορά πρέπει να παταχθεί για να πλησιάσει η Ελλάδα τα σύγχρονα Ευρωπαϊκά κράτη, να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και να αποφύγει το φάσμα ενός τριτοσμικού μέλλοντος σε διεθνή οικονομική απομόνωση.

Απαραίτητες προϋποθέσεις γι’αυτό είναι η υιοθέτηση νομικού πλαισίου που αποτρέπει την ατιμωρησία, και κυρίως η πιστή εφαρμογή των νόμων για την οποία χρειάζεται και βαθιά μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος.

Δεδομένων των εντελώς καταστροφικών αποτελεσμάτων μιας μονομερούς αναστολής πληρωμών του χρέους, δεν υπάρχει αμφιβολία οτι η Ελλάδα πρέπει να διαλέξει την εναλλακτική επιλογή, οσο δύσκολη κι αν είναι αυτή. Η Ελλάδα είναι τυχερή που εξαιτίας των πολύ δυσμενών επιδράσεων που η χρεωκοπία της θα είχε στις Ευρωπαικές τράπεζες, τον κίνδυνο μετάδοσης σε άλλες αδύναμες χώρες όπως η
Ιρλανδία, η Πορτογαλία, και η Ισπανία, και για άλλους πολιτικούς λόγους, οι Ευρωπαίοι εταίροι μας είναι προς το παρόν διατεθειμένοι να την υποστηρίξουν. Είναι η τελευταία ευκαιρία που έχει να εκσυγχρονιστεί, αλλά δεν θα διαρκέσει για πολύ. Οι Ευρωπαϊκές τράπεζες μειώνουν την έκθεση τους σε μια πιθανή μελλοντική Ελληνική χρεωκοπία, και γι’αυτό τα Ευρωπαϊκά κίνητρα γιά περαιτέρω βοήθεια στην Ελλάδα
μειώνονται. Αυτο υπογραμμίζει τη σημασία μιάς άμεσης εφαρμογής των αλλαγών.

Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι άμεσες και βαθειές διαρθρωτικές αλλαγές είναι απαραίτητες και επιτακτικές για την Ελλαδα. Η εφαρμογή τους θα αποτρέψει την άμεση χρεοκοπία, που θα είχε τρομακτικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις για την Ελλάδα και θα την απομάκρυνε από το Ευρωπαϊκό γίγνεσθαι. Η αμεση
υιοθέτηση και εφαρμογη των μεταρρυθμίσεων θα οδηγήσει την Ελλαδα σε τροχιά ανάπτυξης και ευημερίας. Ο ελληνικός λαός εχει υποφέρει πολύ τους τελευταίους 20 μήνες και οι μεταρρυθμίσεις αυτές θα δικαιώσουν τις θυσίες του.

Κώστας Αζαριάδης, Mollincrodt Professor of Economics, Washington University,
St. Louis

Δημήτρης Βαγιανός, London School of Economics

Νίκος Βέττας, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Γιάννης Μ. Ιωαννίδης, Neubauer Professor of Economics, Tufts University

Χρήστος Κωνσταντάτος, Αντιπρύτανης, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Γιώργος Κωνσταντινίδης, Melamed Professor of Finance, University of Chicago

Κώστας Μεγήρ, University College London and Douglas A. Warner III Professor of
Economics, Yale University

Στέλιος Μιχαλόπουλος, Tufts University

Χάρης Ντέλλας, University of Bern

Αναστάσιος Ξεπαπαδέας, Oικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Νίκος Οικονομίδης, New York University

Χριστόφορος Πισσαρίδης, Sosnow Chair in Economics, 2010 Nobel Laureate,
London School of Economics

Στυλιανός Περράκης, RBC Professor of Financial Derivatives, Concordia University

Μανόλης Πετράκης, Αντιπρύτανης, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Βασιλική Σκρέτα, New York University

Θανάσης Στέγγος, Guelph University

Χαριδημος Τσούκας, University of Warwick and University of Cyprus

Μιχάλης Χαλιάσος, Goethe University, Frankfurt

Πάνος Χατζηπαναγιώτου, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

* Το παρόν άρθρο πρωτοδημοσιεύθυκε στην εφημερίδα Η Καθημερινή, εν συνεχεία αναδημοσιεύθηκε  στο γερμανικό περιοδικό Spiegel καθώς και εν συνεχεία στη Γερμανική έκδοση των Financial Times.
Πηγή: skai.gr